Extra betaalgarantie voor leveranciers

Eigendomsvoorbehoud betekent dat als u een product levert, u er juridisch eigenaar van blijft. Tót de betaling helemaal is voldaan. Het is een machtig wapen tegen wanbetalers, want als betaling achterwege blijft, heeft u het recht uw spullen terug te halen. In feite is het een aanvullende vorm van debiteurenbeheer.

Inhoudsopgave

Snel inzicht in de belangrijkste ondernemerszaken: met de Top 3 Scans van De Zaak: de AOV Scan, de Aftrekposten Scan en de Pensioen Scan

Eigendomsvoorbehoud, wat betekent dat?

Bij een eigendomsvoorbehoud blijft een leverancier juridisch eigenaar van de door hem geleverde ‘roerende zaken’ (de producten) tot de koopprijs helemaal is betaald. Doordat de producten zijn eigendom blijven, heeft de leverancier het recht deze terug te halen bij een klant die niet betaalt. Wel beperkt een eigendomsvoorbehoud zich tot bepaalde categorieën producten.

Een dergelijk voorbehoud kan onderdeel zijn van een schriftelijke koopovereenkomst en is in feite een voorzorgsmaatregel die wordt gezien als het krachtigste middel in het debiteurenbeleid. Het is juridisch ingewikkelde materie waarvan in dit artikel alleen de hoofdlijnen worden gegeven. In veel gevallen zal advies moeten worden ingewonnen bij een jurist.

Waaraan moet een eigendomsvoorbehoud voldoen?

Een effectief eigendomsvoorbehoud moet aan een aantal voorwaarden voldoen:

  • Het moet schriftelijk zijn overeengekomen (in de koopovereenkomst of de Algemene voorwaarden);
  • Het geleverde moet bepaalbaar of identificeerbaar zijn (bijvoorbeeld met serienummers);
  • Het geleverde mag nog niet zijn verwerkt in nieuwe producten;
  • Het geleverde zelf mag nog niet bewerkt zijn tot een nieuw product.

Beperkingen

Een eigendomsvoorbehoud kent de nodige beperkingen:

  • Dienstverlenende bedrijven kunnen er niets mee (denk bijvoorbeeld aan het geven van trainingen);
  • Zonder schriftelijke afspraak vooraf kan een eigendomsvoorbehoud niet worden ingeroepen;
  • Alleen voor leveranciers van tastbare producten is het zinvol een eigendomsvoorbehoud overeen te komen. Die producten moeten bovendien te identificeren zijn als afkomstig van de betreffende leverancier;
  • En zijn ze dat, dan mogen die producten als gezegd nog niet zijn verwerkt in een nieuw product (een partij schroeven in meubels bijv, of kettingkasten in fietsen). Of zelf bewerkt zijn tot een nieuw product (bijvoorbeeld melk, waarvan de leverancier is te identificeren, tot kaas).

Het eigendomsvoorbehoud in de praktijk

Als het goed gaat, werkt de klant mee. Toch is het verstandig vooraf in het contract (of niet-weersproken Algemene voorwaarden) af te spreken dat de debiteur moet meewerken aan het terughalen. Ook dan kunnen er nog obstakels opduiken. Zo kunnen bijvoorbeeld de producten versleten zijn door het gebruik en dus in waarde verminderd.

Praktijkvoorbeelden

1. De klant zegt dat hij snel zal betalen, maar dat hij de producten nodig heeft om omzet te draaien. Hij wil ze dus niet afstaan.

Bij de rechter maakt hij geen kans en door middel van een deurwaardersexploot kan je je eigendom laten terughalen. De hiervoor gemaakte kosten zijn voor rekening van de klant.

Alternatief: je maakt zelf een inschatting van de betrouwbaarheid en de betalingsmogelijkheden van je klant en doet voorlopig geen beroep op het eigendomsvoorbehoud. Verleen je de debiteur uitstel van betaling, zet dan duidelijk op schrift wanneer er wél betaald moet zijn en laat daarvoor tekenen!

Praktijkvoorbeeld

2. De producten, bijvoorbeeld fietsen, zijn intensief gebruikt en flink versleten. Wat nu?

Je kunt de fietsen ophalen bij de verhuurder. Is duidelijk dat hij niet meer zal betalen en de terugname van de fietsen daardoor definitief wordt, dan wordt de koopovereenkomst ontbonden (tenzij anders afgesproken). Je moet dan de waardevermindering schatten en er ontstaat een nieuwe schuld bij de verhuurder, namelijk het verschil in nieuwwaarde en dagwaarde van de fietsen. Hier kan de rechter om een uitspraak worden gevraagd.

Alternatief: via deurwaardersexploot betaling afdwingen en wachten met het inroepen van het eigendomsvoorbehoud.

Praktijkvoorbeeld

3. De fietsen deugen niet, zegt de klant, en hij betwist de vordering vanwege wanprestatie, net op het moment dat je het eigendomsvoorbehoud wilt inroepen (de debiteur is in verzuim).

Dit kan een truc zijn van de verhuurder. Maar hij heeft recht op vervanging of herstel van de fietsen. Je haalt de fietsen terug voor reparatie of vervanging en spreekt af dat bij levering direct wordt betaald. Zo niet, dan is de terugname definitief en daarmee ontbinding van de koopovereenkomst.

Hiernaast kunt je onder voorwaarden (zoals een termijn van hoogstens 6 weken) een beroep doen op uw wettelijk recht van reclame.

Uitgebreid (of verlengd) eigendomsvoorbehoud geeft extra zekerheid

Naast het eenvoudig eigendomsvoorbehoud, bestaat er een ‘verlengd’ of uitgebreid eigendomsvoorbehoud. Het uitgebreid eigendomsvoorbehoud is ook van toepassing op eerder geleverde producten, die al wel betaald zijn. Deze producten mogen worden teruggehaald, al corresponderen zij niet met de openstaande factuur.

Het uitgebreide eigendomsvoorbehoud vergroot dus de mogelijkheden van de leverancier om (een deel van) zijn vordering veilig te stellen.

Praktijkvoorbeeld

Een bedrijf levert enkele brandkasten en twee maanden later een grote partij schroeven aan een klant. De schroeven worden gebruikt voor de bouw van een schip, de brandkasten staan in de opslag bij de klant. Voor de brandkasten is betaald, maar betaling van de partij schroeven blijft uit.

De leverancier kan op grond van het uitgebreid eigendomsvoorbehoud de brandkasten terughalen tot de hoogte van het openstaande factuurbedrag.

En het eigendomsvoorbehoud bij faillissement?

Bij een faillissement blijft het eigendomsvoorbehoud van kracht, maar kan er een wettelijk geregelde afkoelingsperiode worden ingesteld van maximaal vier maanden. Tijdens die periode kan een schuldeiser zijn rechten, zoals een eigendomsvoorbehoud, niet uitoefenen.

Zijn er zakelijke belastingschulden, dan kan de fiscus in die periode zogenaamd fiscaal bodembeslag laten leggen. Daardoor verliest voor een aantal leveringen de leverancier het eigendom van zijn producten, ondanks een eigendomsvoorbehoud. En ook kan, wanneer de afkoelingsperiode voorbij is, de fiscus die producten verkopen.

Is er een afkoelingsperiode ingesteld, dan is het belangrijk zo snel mogelijk een deurwaardersexploot tot afgifte van de goederen uit te laten brengen (en nader juridisch advies te vragen), want alleen dan kan een later gelegd bodembeslag niet ten koste gaan van de leverancier.

Veel problemen zijn dus te voorkomen door al bij dreiging van faillissement die producten terug te halen die niet/gedeeltelijk zijn betaald en zijn geleverd onder eigendomsvoorbehoud.

Tijdig en aantoonbaar verstrekken

Ben je leverancier en voldoet je levering aan de voorwaarden, dan is het opnemen van een eigendomsvoorbehoud je Algemene voorwaarden sterk aan te raden. Dan moeten die algemene voorwaarden trouwens wel tijdig en aantoonbaar zijn verstrekt aan je afnemer, anders heb je er nog niets aan.

Tip! Essentiële (of handige) ondernemerszaken: Bedrijfsverzekeringen (zoals bijvoorbeeld een beroepsaansprakelijkheidsverzekering), een boekhouder of belastingadviseur die je helpt met jouw administratie en/of belastingaangiftes, incassobureau inschakelen voor je openstaande facturen, een professionele website laten maken of een gratis tankpas via De Zaak afsluiten.

Is jouw pensioenpot al gevuld een zorgeloze oude dag? Check binnen 2 minuten welke pensioenopties voor jou (fiscaal) het beste zijn. Start de gratis Pensioen Scan van De Zaak.

Lees ook…
Zeg je een arbeidsovereenkomst op van een van je medewerkers? Dan betaal je in de meeste gevallen een transitievergoeding. Dit artikel biedt helderheid…
De tijd voor tijd regeling is een manier voor werkgevers en werknemers om overuren te compenseren in tijd. In plaats van overuren uit te betalen,…
Goede Vrijdag is een officiële feestdag. Maar dat betekent niet automatisch dat het ook een wettelijk bepaalde vrije dag is. Of dat zo is, verschilt…
De Belastingdienst voert regelmatig controles uit op zakelijke administraties. Toch is de kans op een boekenonderzoek volgens cijfers van de…
Ben jij up-to-date als het gaat om nulurencontracten? Over deze flexibele contractvorm is veel te doen en daarom is het essentieel om op de hoogte te…