In 2013 werd bepaald dat het btw-tarief op arbeid in de bouw werd verlaagd van 21 naar 6 procent. “Vanaf het begin is duidelijk aangegeven dat het om een tijdelijke maatregel gaat”, zegt een woordvoerder van het ministerie van Financiën. “Deze tijdelijke regeling is twee keer eerder verlengd. In januari hebben we besloten tot een laatste verlenging tot juli. Zo hebben we vanaf het begin duidelijkheid gegeven zodat ondernemers en werknemers in de bouw daarop konden anticiperen.”
Niet voor alle woningen
Het btw-tarief van 6 procent geldt alleen voor woningen die minstens twee jaar oud zijn. Daarbij gaat het slechts om het arbeidsloon, niet de materialen. Veel werkzaamheden vallen onder het lage tarief: het gaat om onderhoud, renovatie en herstel. Dat varieert van het vernieuwen van de riolering of het plaatsen van dubbel glas tot een complete verbouwing van een bestaand huis. Ook hovenierswerkzaamheden in de tuin van een huis dat minstens twee jaar oud is horen erbij.
Een groot nadeel voor bouwondernemers is de harde deadline: 1 juli. “Alles moet absoluut klaar zijn voor 1 juli”, zegt Helmuth Haarhuis. “Wij werken momenteel aan vier grote verbouwingen. Die werkzaamheden kan ik niet uitstellen; met man en macht werken we om de klus op tijd klaar te krijgen. Gebeurt dat niet, dan betalen we een flinke rekening.”
Vertraging? Kostbare consequenties!
Het kan gebeuren dat er vertraging optreedt. Er is te krap gepland of er is onverwacht meerwerk. Als de einddatum van 1 juli wordt overschreden, moet over het hele project geen 6, maar 21 procent btw gerekend worden. “Dan zou je daarmee kunnen gaan sjoemelen”, zegt speculeert Haarhuis. “Maar dat is een slecht plan: dat wordt link. Er zit niets anders op dan nu maar even flink te gaan overwerken. Onlangs konden we beginnen met een compleet nieuw project en daar hebben we moeten aangeven dat 21 procent btw het nieuwe tarief is.”
Op de korte termijn heeft deze btw-verhoging volgens Haarhuis een negatief effect. “De woningmarkt is volop in beweging. Deze maatregel is doodzonde, want hij komt op een moment dat iedereen net weer goed bezig is. Het herstel wordt meteen weer op slot gegooid. Op zich merken wij er relatief weinig van, want we zijn vooral betrokken bij werkzaamheden bij nieuwbouwhuizen. De verbouwingswerkzaamheden van oudere woningen zie je wel inzakken. De meeste bouwbedrijven houden daar rekening mee en kunnen dat verwerken. Voor zzp’ers in onze sector is dat echter een flinke strop.”
Zzp’ers mogelijk opnieuw de dupe
Charles Verhoef is voorzitter van Zelfstandigen Bouw, de belangenorganisatie voor zzp’ers in onder meer de bouwsector. Hij voorziet een terugval voor met name de zelfstandige bouwondernemers. “Het einde van een vergelijkbare btw-maatregel in 2010-2011 bracht destijds veel zzp’ers in de bouw in een zeer lastige situatie. Nu hebben veel ondernemers in de bouw na jaren van crisis gelukkig weer wat uitzicht op inkomsten. Maar het einde van deze btw-verlaging betekent waarschijnlijk opnieuw een directe terugval in inkomsten voor deze zzp’ers.”
Zelfstandigen Bouw is op zijn website een petitie gestart tegen de verhoging van de btw. Deze is ondertussen al bijna 12.000 keer ondertekend. “Ik vrees dat het effect van deze maatregel serieuze gevolgen heeft. Van de 100.000 zzp’ers in de bouw werkt ongeveer de helft voor met name particuliere opdrachtgevers. Daarvan zullen minstens 10.000 zzp’ers in de bouw weer net zo erg in de problemen komen als in 2011 het geval was. Dat willen we voorkomen.”
Bouwend Nederland: 8000 banen behouden
Ook Bouwend Nederland wil dat het kabinet het lage tarief handhaaft, en zo de bouwsector een steun in de rug geeft. Voorzitter Maxime Verhagen van Bouwend Nederland: “Dankzij de tijdelijke verlaging zijn 8000 banen in de bouw behouden gebleven. Als we alle sectoren die samenhangen met de bouw daarbij rekenen, komen we uit op een veelvoud van dat aantal banen. Het gevaar dreigt nu dat we dat weer kwijtraken als deze verlaging wordt stopgezet.”
Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) becijferde dat in 2014 480 miljoen euro extra omzet werd gedraaid door bouw- en klusbedrijven. Volgend jaar verwacht de EIB dat bouwbedrijven minder zullen omzetten als direct gevolg van het wegvallen van de btw-regeling.
Goed nieuws: toch 6 procent btw
Voor schilders, stukadoors, behangers, schoonmakers en bouwbedrijven die zich met isolatie bezig houden ziet het er belastingtechnisch een stuk beter uit: voor hen blijft ook na 1 juli 2015 het btw-tarief op 6 procent.
