Als een knipoog al voldoende is voor een veilingkoop…..
Één van de basisbeginselen van het verbintenissenrecht is dat een overeenkomst in principe vormvrij gesloten mag worden. Vormvrij = ongeacht of de afspraak mondeling, schriftelijk, dan wel op een andere wijze tot stand is gekomen. In artikel 6:217 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek wordt immers bepaald dat een overeenkomst tot stand komt door aanbod en aanvaarding daarvan. De verklaring van het aanbod en de aanvaarding moeten wel in overeenstemming zijn met de wil van de aanbieder of de persoon die akkoord gaat. Tijdens een veiling kan bijvoorbeeld al een overeenkomst tot stand komen door het opsteken van je hand of het geven van een knipoog. Hetzelfde geldt voor een werkafspraak via Whatsapp of SMS.
Problemen ontstaan meestal pas wanneer een van de partijen het niet meer eens is met de ‐ al dan niet mondeling ‐ gemaakte afspraken. Ieder tastbaar of op schrift gesteld stuk kan dan dienen als een bevestiging hiervan. Omdat de rechter in civiele zaken bovendien vrij is in de bewijswaardering valt dus prima te betogen dat een afspraak die via WhatsApp is gemaakt een rechtsgeldige (en aldus afdwingbare) overeenkomst betreft!
Wanneer wel op papier?
Sommige overeenkomsten moeten echter, zo is wettelijk bepaald, schriftelijk overeengekomen worden. Bijvoorbeeld:
- de aankoop van een huis;
- het stuiten van een verjaring (aanzeggen dat een vordering opnieuw ingaat);
- het versturen van een ingebrekestelling.
Toch heeft de wetgever in de parlementaire geschiedenis (Parl. Gesch. Boek 6, p. 290) de intentie geuit, om het begrip ´schriftelijk´ niet beperkt, maar ruim te interpreteren. Als gevolg daarvan kan inmiddels bijvoorbeeld een ingebrekestelling ook rechtsgeldig via e‐mail verzonden worden.
Ziek melden via WhatsApp?
In het arbeidsrecht heeft de rechter zelfs al uitspraak gedaan over de bewijskracht van een WhatsApp bericht. In 2012 beoordeelde de rechtbank Groningen of een ziekmelding via een WhatsApp berichtje mogelijk is. De werkneemster in kwestie had het blijkbaar al enige tijd niet naar haar zin in de functie van intercedente en liep na een geschil over de uitvoering van haar werkzaamheden kwaad de deur uit.
De dag erna meldde de werkneemster zich via een WhatsApp berichtje ziek. Werkgever stelde deze WhatsApp niet ontvangen te hebben maar gaf deze stelling ‐ naar mening van de kantonrechter ‐ niet genoeg handen en voeten.
Omdat de werkneemster kon aantonen dat naast het WhatsApp bericht twee vinkjes stonden was de kantonrechter van mening dat het zonder meer kan worden aangenomen dat het bericht succesvol is afgeleverd op het apparaat van werkgever en dat werkneemster zich aldus rechtsgeldig had ziek gemeld.
Conclusie: overeenkomst via Whatsapp is rechtsgeldig
Uit bovenstaande blijkt dat ons rechtssysteem ook ten aanzien van WhatsApp dynamisch genoemd mag worden. Overeenkomsten kunnen gewoon via WhatsApp gesloten worden en uit enkele rechterlijke uitspraken is gebleken dat een WhatsApp bericht, in ieder geval in civiele procedures bewijskracht toekomt. Of een WhatsApp bericht eveneens voldoet aan het schriftelijkheidsvereiste moet nog blijken – daar zijn nu nog geen uitspraken over gedaan.
Als we echter een vergelijking maken tussen e‐mail en WhatsApp durf ik zelfs te stellen dat een WhatsApp bericht een grotere kans heeft de beoogde ontvanger te bereiken. Een e‐mailadres kan immers iedereen aanmaken met iedere wenselijke benaming(en). Een telefoonnummer (waar WhatsApp aan gekoppeld is) kan niet naar smaak samengesteld worden en is dus persoonlijker.
De auteur is eigenaar van Lexia Legal.
