Veel zelfstandigen werken alleen. Maar het delen van kennis, kantoor, kapitaal of risico kan uitkomst bieden. Een aantal aspecten van samenwerken op een rijtje.

Inhoudsopgave

Het kan anno 2024 toch niet zo zijn dat jij je ambitie als ondernemer niet waar maakt. Kom naar het webinar → Groeiplan 2024

Waarom samenwerken?

Ondernemers gaan met andere ondernemers in zee omdat ze daar beter van worden. Samen kunnen ze meer werk verzetten, meer klanten bedienen en goedkoper werken. Denk aan twee meubelmakers die samen een werkplaats en gereedschap delen. Ook zoeken ondernemers elkaar op omdat ze kwaliteiten hebben die elkaar aanvullen: een tekstschrijver en een vormgever die samen jaarverslagen voor bedrijven maken.
Investeren kan ook een vorm van samenwerken zijn. Dit gebeurt vaak in een Commanditaire Vennootschap (CV), waarin de ‘stille vennoot’ financiert en de andere, beherende vennoot, zijn arbeid inbrengt.

Hoe kiest u een partner?

Veel samenwerkingsverbanden ontstaan min of meer toevallig. Bijvoorbeeld omdat de partners in een eerder verband al met elkaar te maken hebben gehad en daar al kennis hebben gemaakt met elkaars kwaliteiten. Zo ontstaan samenwerkingsverbanden vaak tussen ex-collega’s, voormalige partijen in een zakendeal of tussen vrienden.

Vertrouwen is een belangrijke basis voor een samenwerkingsverband. Als er geen vertrouwensrelatie is, dan kan maar beter geen samenwerking worden aangegaan. De derde belangrijke factor is wederzijds begrip. Goed onderling communiceren is van levensbelang voor het samenwerkingsverband.

Wat legt u vast?

Voor het aangaan van samenwerkingsverbanden is weinig in de wet vastgelegd. Een samenwerkingsvorm kan voor een groot deel zelf worden bepaald. Het is verstandig de partnerschap vast te leggen in een contract. Dat kan bijvoorbeeld met een maatschaps- of vennootschapsovereenkomst. Die wordt opgesteld door een notaris of een advocaat.

In het contract wordt vastgelegd wat iedere partner inbrengt en wat de waarde daarvan is. Ook wordt vastgelegd waarover de samenwerking gaat. De werkzaamheden strikt gescheiden houden maar wel samen een kantoor delen bijvoorbeeld. Ook kan worden bepaald dat de winst uit de samenwerking gelijk wordt verdeeld.

Nog belangrijker is vastleggen wat er moet gebeuren als het tussen de partners misgaat. Als het niet meer botert, is vaak het vertrouwen weg en kunnen geen goede afspraken meer worden gemaakt over het beëindigen van de samenwerking. Zaken die vooraf al kunnen worden bepaald zijn:

  • hoe is de verdeling van de winst en het vermogen uit het samenwerkingsverband?
  • wie beslist als de partners er niet uitkomen. Hiervoor kan vooraf een onafhankelijke derde worden aangewezen.

Wat bent u eigenlijk?

Samenwerkingsverbanden zijn er in vele verschijningsvormen. Vraag advies aan over welke vorm het beste past. Zonder het te weten kan al sprake zijn van een maatschap of een Vennootschap Onder Firma. Volgens de wet is die er al als de verschillende partners aan de kenmerken voldoen.
Zo moet een partnerschap tot doel hebben gezamenlijk voordeel te halen uit de samenwerking. Een ander kenmerk is, dat iedere partner iets inbrengt: arbeid, kapitaal of goederen.

Wie beslist?

De meeste ondernemers gaan samenwerken op voet van gelijkheid. Met twee partners is dat te overzien, maar wat te doen als er vier, tien of meer mensen in het samenwerkingsverband zitten? Het is ondoenlijk om een vergadering te beleggen over bijvoorbeeld de aanschaf van een pak printerpapier.

Het eenvoudigste is een van de partners als beheerder aan te wijzen. Hij of zij regelt de normale gang van zaken. Dan is voor betaling van kosten als de huur van het pand en de aanschaf van kantoorartikelen alleen zijn handtekening maar nodig. De beherende partner moet wel verantwoordelijkheid afleggen aan de rest.

Maatschappen en vennootschappen beslissen over zaken als grote uitgaven vaak in een maatschaps- of vennootschapsvergadering. In het contract waarin de samenwerking is geregeld, wordt aangegeven waarover in zo’n vergadering een beslissing moet worden genomen. Daarin kan bijvoorbeeld ook geregeld worden dat voor uitgaven boven een bepaald bedrag de handtekening van alle firmanten nodig is. In een commanditaire vennootschap is overigens alleen een beherende vennoot bevoegd tot het aangaan van overeenkomsten.

Het privé-gebruik van auto of goederen

Is het samenwerkingsverband een maatschap of VOF, dan is er een gemeenschap van personen en die hebben samen weer een zogenaamde goederenmaatschap. Hierin zitten al het geld en de goederen die de maatschap gebruikt om het doel te dienen waarvoor de maatschap is opgericht. Privé-gebruik hiervan dient dat doel niet.
Wie bijvoorbeeld de gezamenlijke auto gebruikt voor privé-doeleinden, zou daarvoor een vergoeding aan de maatschap kunnen betalen.

Wie betaalt?

Stel, een van de partners heeft met uw toestemming een grote aanschaf voor de maatschap gedaan. Dan draait de ‘gemeenschap’ ook op voor de factuur. Als de maatschap of VOF de rekening niet betaalt, kan de schuldeiser de maten – voor gelijke delen – hoofdelijk aansprakelijk stellen. Dat betekent dat de schuldeiser een deel van de de schuld op ieder van de maten kan verhalen. Overigens zijn stille vennoten in een CV niet hoofdelijk aansprakelijk voor schulden.

Eerlijk delen?

Als in de partnerschap is vastgelegd opdrachten en geld te verdelen, dan kunnen er problemen ontstaan. Bijvoorbeeld als klanten een sterke voorkeur blijken te ontwikkelen voor één partner. Of als een van de firmanten meer grote klanten binnenhaalt dan de anderen. Het is niet ongebruikelijk dat samenwerkingspartners elkaar in dit soort gevallen compenseren. Overleg met een jurist of bedrijfsadviseur wat de beste verdeelsleutel is.

Een partner stapt op

Als een van de partners opstapt, is de VOF of maatschap automatisch ontbonden. Dit kan worden voorkomen door in de overeenkomst een zogenaamd voortzettingsbeding op te nemen. Daaraan worden zogenaamde vermogensbedingen gekoppeld. Hierin wordt geregeld wat de uittredende maat of firmant ‘mee’ krijgt als hij uit de maatschap stapt. Heeft de uittredende maat of firmant bijvoorbeeld de kantoorruimte ingebracht en wil hij deze bij zijn vertrek weer terugnemen, dan zouden de anderen in problemen kunnen komen. Vaak krijgt de uittredende maat of firmant hier dan een financiële vergoeding voor.

Stoppen met samenwerken

Slimme partners hebben in hun samenwerkingsovereenkomst laten zetten wat er moet gebeuren als het partnerschap stopt. Maar wat gebeurt er als helemaal niets is geregeld?

Als een VOF of maatschap wordt ontbonden, dan ontstaat een zogenaamde verdelingsgemeenschap. Vergelijkbaar met de boedel bij een erfenis of scheiding. Nadat alle schulden zijn betaald, kan worden overgegaan tot verdeling. Die kan pas plaatsvinden als iedere maat of firmant het daarmee eens is. Is er ruzie over de verdeling, dan kan de rechter een onzijdig persoon benoemen die zorgt dat de boel wordt verdeeld.

Incidenteel samenwerken?

Incidenteel samenwerken met anderen kan ook. Zo’n samenwerking is niet meteen een VOF, CV of maatschap. Vaak wordt dan een overeenkomst van opdracht aangegaan. In de bouw is dat het duidelijkst. Daar zijn aannemers en onderaannemers. Ook in andere branches is het gebruikelijk om zo te werken.

Een van de ondernemers neemt de opdracht aan van de opdrachtgever. Hij of zij wordt dan de hoofdaannemer. Deze geeft vervolgens deelopdrachten aan onderaannemers. Zij leggen verantwoordelijkheid af aan de hoofdaannemer, die op zijn beurt weer verantwoordelijkheid aflegt aan de opdrachtgever.

Het is tijd voor een nieuw idee over groei. Meld je aan voor het webinar ‘Groeiplan 2024’

Lees ook…
Door middel van KPI’s (kritieke prestatie-indicatoren) meet je hoe ver je op weg bent om een bepaald doel te bereiken. Dat doel kan van alles zijn….
Het leven van een ondernemer kan intens zijn. Je wilt alles uit je bedrijf halen en er ook zijn voor je familie en vrienden. En niet te vergeten: af en…
Winst maken: het is meer dan een financiële doelstelling; het is de levensader van je onderneming. Maar wat als je bedrijf groeit in omzet en toch…
Financiering vinden voor je bedrijf kan ingewikkeld en duur zijn. Je kunt een bank niet voldoende zekerheid bieden. Of de rente is erg hoog. Hoe kun je…
Klaar om jouw onderneming naar nieuwe hoogtes te tillen in 2024? Ontdek waarom concrete bedrijfsdoelstellingen onmisbaar zijn voor het succes van jouw…
Niemand wordt blij van lastige klanten. Toch is het iets waar veel ondernemers vroeg of laat mee te maken krijgt. Misschien is de kritiek die je…