- Wat doet de Arbeidsinspectie?
- De risicoinventarisatie & -evaluatie
- Overtredingen en sancties
- Hoogte van de boetes en bezwaarmogelijkheden
- Centraal adres
Wat doet de Arbeidsinspectie?
De Arbeidsinspectie of Inspectie SZW:
- handhaaft de Arbowet, de Arbeidstijdenwet, de Wet Arbeid Vreemdelingen en het besluit Risico Zware Ongevallen;
- onderzoekt de oorzaak van alle ernstige arbeidsongevallen;
- onderzoekt klachten over arbeidsomstandigheden;
- beslist over ontheffing of vrijstelling van:
- de bepalingen over nachtarbeid en maximale arbeidsduur in de Arbeidstijdenwet
- de bepalingen over het gebruik van radioactieve stoffen en toestellen in de Kernenergiewet,
- de plicht om vluchtige organische stoffen te vervangen,
- het verbod asbest te verwerken, dan wel de voorschriften die gelden bij de sloop van asbesthoudende materialen;
- de bepalingen in het Liftenbesluit;
- monitort de arbeidsomstandigheden in bedrijven en verzamelt en analyseert die gegevens in de jaarlijkse Arbomonitor;
- monitort de arbeidsvoorwaarden, vooral de loonontwikkeling.
Ernstige ongevallen melden
De Arbowet verplicht werkgevers om dodelijke ongevallen en ongevallen die leiden tot ziekenhuisopname of blijvend letsel te melden aan de Inspectie SZW. Wanneer je dit niet doet, kun je een boete krijgen.
De risico-inventarisatie & -evaluatie (ri&e)
Ieder ondernemer (met uitzondering van zzp’ers) is verplicht een risico-inventarisatie & evaluatie (ri&e) te maken, waarin duidelijk staat beschreven of en zo ja, op welke manier het werk binnen het bedrijf gevaar kan opleveren of de gezondheid van werknemers kan schaden.
Bij de ri&e hoort een plan van aanpak. Daarin staan concrete maatregelen die het bedrijf gaat nemen om de beschreven risico’s te bestrijden.
Komt een Arbeidsinspecteur op bedrijfsbezoek, dan controleert hij niet standaard de ri&e. Alleen als er iets mis is op het bedrijf, bekijkt hij de ri&e op dat zwakke punt.
Overtredingen en sancties
Als tijdens een bedrijfsbezoek blijkt dat de Arbowet of de Arbeidstijdenwet wordt overtreden, kan de Arbeidsinspecteur ter plekke een boete opleggen.
In het geval van de Arbowet geldt dat lik-op-stuk-beleid niet alleen voor werkgevers, maar ook voor werknemers die zich niet aan de regels houden.
Waarschuwing en eis
Wanneer de Arbeidsinspecteur een overtreding constateert, krijgt de werkgever meestal de gelegenheid om zijn zaken binnen bepaalde tijd op orde te brengen. De inspecteur geeft dan een waarschuwing of ‘stelt een eis’, zoals dat heet.
Na afloop van de gestelde termijn controleert de inspecteur of de werkgever nu aan de regels voldoet. Is dat niet of maar deels zo, dan zal de inspecteur direct een boete uitdelen.
Boete en directe actie
Wanneer overtredingen zwaarder worden beoordeeld, zal de Arbeidsinspecteur direct een boete geven of onmiddellijke maatregelen eisen.
Denk aan het ontbreken van toezicht op het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen, aan een asbestsloop die niet van te voren bij de Inspectie is gemeld of aan kinderen onder de 16 die langer werken dan is toegestaan.
Als een inspecteur van mening is dat de veiligheid of gezondheid van werknemers ernstig gevaar loopt, kan hij al het werk ter plekke onmiddellijk laten stilleggen. Voorbeelden zijn: elektrocutie-, val- of knelgevaar. Hij zal daarbij tegelijkertijd een boete opleggen.
Is er sprake van een ernstige overtreding of zelfs misdrijf, ook dan wordt het werk onmiddellijk stilgelegd en maakt de inspecteur proces-verbaal op. Als werknemers opzettelijk worden blootgesteld aan direct gevaarlijke stoffen bijvoorbeeld, of aan andere omstandigheden die de gezondheid acuut bedreigen.
Meestal zal de inspecteur er zelf op toezien dat het werk inderdaad blijft stilliggen totdat de overtreding is opgeheven.
Hoogte van de boetes en bezwaarmogelijkheden
Eén bijlage van de Arbowet is de tarieflijst. Daarin worden alle mogelijke overtredingen gekoppeld aan een bedrag. Dat bedrag dient als uitgangspunt voor berekening van de hoogte van een boete.
Het wordt dus niet per se 1 op 1 opgelegd. Kleine bedrijven kunnen vaak rekenen op lagere boetes dan grote bedrijven. De boetenormbedragen gelden niet voor arbeidsongevallen.
Nadat er een boete is opgelegd, komt de Arbeidsinspecteur opnieuw controleren. Als blijkt dat er niets is veranderd, volgt een nieuwe boete. Die is vaak anderhalf keer het bedrag van de eerste boete.
Als er na vier jaar nog niets is veranderd, wordt proces-verbaal opgemaakt en gaat de zaak naar de Officier van Justitie.
Je kunt altijd bezwaar aantekenen tegen de (hoogte van de) boete die je wordt opgelegd.
Contact Arbeidsinspectie
De Inspectie SZW heeft meerdere regiokantoren, maar één centraal adres voor meldingen, tips en klachten. Je kunt gebruik maken van de volgende contactgegevens:
Inspectie SZW
Postbus 90801
2509 LV Den Haag
T: 0800 – 5151 (ook bij spoed)
Contactformulier
Op de website inspectieszw.nl vind je meer informatie en digitale formulieren voor alle meldingen en aanvragen.
Gerelateerd lezen:
• De identificatieplicht: weet wie er bij je werkt!
• voor arbeidscontracten
• Alles wat je moet weten over het concurrentiebeding.
• Beëindiging van een arbeidscontract
