Het Centraal Bureau voor de Statistiek becijferde dat het aantal winkeldiefstallen de afgelopen jaren gestaag is toegenomen tot 43.395 gevallen in 2013. “Vooral tijdens de donkere dagen schieten de criminaliteitscijfers omhoog” zegt Bert van Steeg van Detailhandel Nederland. “Jaarlijks gaat het om meer dan 1 miljard euro, ofwel 1,23% van de totale omzet van winkels in Nederland. Daarmee is de winkeldiefstal in Nederland na Frankrijk de hoogste van Europa.”
Donkere dagen
Zes op de tien ondernemers geven aan dat diefstal het hoogst is in de kerst- en eindejaarsperiode. Klanten die onvoldoende geld hebben voor kerstgeschenken, grote voorraden en tijdelijke werknemers worden als de belangrijkste oorzaken gezien. Shoplifters hebben het vooral gemunt op kleine, waardevolle producten die makkelijk te verbergen zijn, zoals cosmetica en elektronica. Ook producten die makkelijk doorverkocht kunnen worden zijn populair, bijvoorbeeld accessoires voor mobieltjes en wijn.
“Het gaat vaak om kleine winkeldiefstal; als klanten gewoon iets meenemen”, zegt Van Steeg. “Dat kost ontzettend veel geld. Maar er zijn meerdere soorten van winkeldiefstal. We zien bijvoorbeeld ook georganiseerde misdaad op bestelling, voornamelijk uitgevoerd door bendes uit Oost-Europa. Als laatste bestaat er interne fraude, wanneer bijvoorbeeld een medewerker doelgericht iets steelt uit de zaak waar hij werkt.”
Maatregelen
Wat kan een ondernemer doen bij winkeldiefstal? Met het initiatief ‘Afrekenen met winkeldieven’ kunnen ondernemers ter plaatse een diefstal afhandelen. “Als een winkelier een winkeldief op heterdaad betrapt, moet de dief hem een schadevergoeding van 181 euro betalen.” Volgens Van Steeg worden jaarlijks zeker 8000 van dergelijke diefstalformulieren ingediend. Hij noemt de maatregel dan ook ‘behoorlijk effectief’.
Detailhandel Nederland besteedt sinds oktober al veel aandacht aan diefstalpreventie met de Week van de Veiligheid. “Die campagne, die sinds oktober loopt, is bedoeld om ondernemers onder meer te stimuleren om minder contant geld in de winkel te hebben, goed overzicht in de zaak te houden en eventueel extra preventieve maatregelen te nemen. Denk daarbij aan camera’s, detectiepoorten en een anti-inbraaksysteem.”
Niet alleen de winkeliers, maar ook ‘eerlijke’ consumenten zijn hiervan de dupe. Nederlandse detailhandelaren investeerden vorig jaar in totaal 723 miljoen euro in winkel- en productbeveiliging. De schade en extra preventiekosten worden doorberekend in de prijzen. Een gemiddeld huishouden is hierdoor op jaarbasis ongeveer 213 euro duurder uit.
