Inhoudsopgave
Wanneer is deze hoge inflatie ontstaan?
De stijging van de energieprijzen, een grote boosdoener voor de inflatie, begon al in oktober 2021. Volgens de vergelijkingssite Pricewise steeg de prijs van stroom in deze maand ten opzichte van oktober 2020 met 362% en de prijs van gas met maar liefst 487%. Deze stijging had een aantal redenen. Eén belangrijke reden was schaarste. Door de versoepeling van de coronamaatregelen nam de vraag naar energie voor zakelijk gebruik en transport wereldwijd flink toe. Ook waren als gevolg van een koud voorjaar de gasbergingen toen bijna leeg.
Hoe ontwikkelde de inflatie zich in 2022?
Door de oorlog in Oekraïne werd de inflatie in Nederland en andere Europese landen afgelopen jaar flink aangezwengeld. De Russische gaskraan werd langzaam helemaal dichtgedraaid, waardoor er geen goedkoop Russisch gas meer naar Nederland en andere Europese landen stroomde. Nederland moest de gasvoorraden bijvoorbeeld aanvullen met vloeibaar lng-gas, maar dit is veel duurder dan het goedkope Russische gas.
Door het totaal afbouwen van de coronamaatregelen en het aantrekken van de wereldwijde economie nam bovendien de vraag naar een groot aantal andere grondstoffen sterk toe.
Dit alles resulteerde in een inflatie die we sinds de jaren 80 niet meer hebben gezien. De prijzen van consumentengoederen- en diensten waren volgens het CBS in 2022 gemiddeld 10 procent hoger dan in 2021. Een inflatie met dubbele cijfers dus. De inflatie van 2022 was de hoogste na 1975.
Hoe zien de inflatieverwachtingen voor 2023 eruit?
De Rabobank heeft een inflatieraming van 4,6 procent voor de Nederlandse economie in 2023. “De voedselprijsstijging en de kerninflatie zijn de drijvende krachten achter de inflatie dit jaar. De energiebijdrage pakt door basiseffecten en het in werking treden van het prijsplafond negatief uit in 2023”, zo schrijft de Rabobank in haar verwachting voor 2023. In januari 2023 werd dit cijfer nog niet gehaald, want de inflatie kwam volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek toen uit op 8,4 procent. Daarnaast voorspelt de Rabobank een bescheiden economische groei van 0,6 procent voor geheel 2023.
Het Internationaal Monetair Fonds verwacht daarnaast dat de wereldwijde inflatie zal afnemen van 8.8 procent vorig jaar naar 6.6 procent in 2023. Nog ver onder de doelstelling van de centrale banken van 2 procent.
Welke effecten heeft de inflatie 2023?
Naast mogelijke positieve effecten betekent een flink hogere inflatie een uitholling van de koopkracht van Nederlandse huishoudens en een aantasting van de winsten van bedrijven. Nederlanders worden geconfronteerd met hoge energieprijzen en hoge voedselprijzen. Veel kwetsbare huishoudens kunnen hun hoge energierekening nauwelijks nog betalen.
Volgens het Centraal Planbureau kan het prijsplafond voor energie niet voorkomen dat de koopkracht van Nederlanders daalt. Het adviesorgaan verwacht dat de koopkracht over dit en volgend jaar daalt met in totaal zo’n 4 procent.
Wat voor effect heeft inflatie op bedrijven?
Inflatie kan verschillende invloeden hebben op jou als ondernemer, afhankelijk van verschillende factoren, zoals de aard van het bedrijf, de sector waarin het zich bevindt en de mate van inflatie. Over het algemeen zijn er enkele mogelijke effecten die inflatie op bedrijven kan hebben:
- Als de inflatie toeneemt, kunnen de kosten van grondstoffen, arbeid en andere bedrijfskosten stijgen. Dit kan de winstmarges van je bedrijf onder druk zetten, vooral als de prijzen van de producten of diensten die het bedrijf aanbiedt niet kunnen worden verhoogd om de hogere kosten te compenseren.
- Inflatie kan ook leiden tot hogere rentetarieven, waardoor de kosten van het lenen van geld toenemen. Dit kan je ontmoedigen om te investeren in nieuwe projecten of uitbreidingen, omdat de hogere kosten de potentiële winst kunnen aantasten.
- Inflatie kan ook de koopkracht van consumenten verminderen, waardoor de vraag naar producten of diensten kan afnemen. Dit kan vooral van invloed zijn op bedrijven die afhankelijk zijn van consumentenbestedingen.
- Aan de andere kant kan inflatie ook leiden tot een toename van de vraag naar goederen en diensten, omdat mensen proberen hun geld uit te geven voordat de prijzen verder stijgen. Dit kan gunstig zijn voor bedrijven die in staat zijn om hun productie snel op te voeren en te profiteren van deze hogere vraag.
- Ten slotte kan inflatie bedrijven ook de mogelijkheid bieden om hun prijzen te verhogen als reactie op hogere kosten. Als consumenten bereid zijn deze hogere prijzen te betalen, kan dit de winstgevendheid van het bedrijf verbeteren.
Kortom, de impact van inflatie op jouw bedrijf kan sterk variëren, afhankelijk van verschillende factoren. Bedrijven moeten mogelijk verschillende strategieën ontwikkelen om zich aan te passen aan veranderende economische omstandigheden en om hun winstgevendheid te handhaven in een inflatoire omgeving.
Welke bedrijven lijden het meest onder de hoge inflatie?
De stijging van de energieprijzen heeft met name invloed op energie-intensieve bedrijven. Bijvoorbeeld bakkers, slagers en tuinders. Hun energierekening werd torenhoog. De overheid steekt deze groep de helpende hand toe met het pakket ‘De Tegemoetkoming Energiekostenregeling‘ (TEK).
Veel bedrijven krijgen nu ook te maken met een loon-prijsspiraal. Veel werknemers eisen bij cao-onderhandelingen flink hogere lonen, wat weer zorgt voor een opwaarts effect van de inflatie. Van inflatie zijn we dus voorlopig niet verlost.
