Inhoudsopgave
Hoe deed de Nederlandse economie het in 2022?
2022 was een wisselvallig jaar voor de Nederlandse economie. Hoge energiekosten, de daaraan verbonden torenhoge inflatie en de oorlog in Oekraïne zorgden ervoor dat de economie in het derde kwartaal met 0,2 procent kromp.
Vooral de financiële dienstverlening, de bedrijfstak handel, vervoer en horeca en de bouwnijverheid droegen volgens het CBS negatief bij aan de economische ontwikkeling. De zakelijke dienstverlening leverde de meest positieve bijdrage.
Wat gaat 2023 de Nederlandse economie brengen?
ABN Amro voorziet ‘uitdagende tijden’ voor de Nederlandse economie in 2023. ‘Niet alleen de energieprijzen blijven hoog, ook de loonkosten nemen toe, terwijl de economie afkoelt. De snel stijgende rente maakt bovendien financiering duurder en zorgt voor terughoudendheid bij investeerders en financiers’, zo schrijven de economen van de bank.
De economen van een andere grootbank, de Rabobank, blikken vooruit naar zowel 2023 als 2024. Ze voorzien een korte en milde recessie, maar ook ‘langdurige uitdagingen’. Volgens hen laat de Nederlandse economie dit en komend jaar slechts een bescheiden groei zien. Een aanzienlijk deel van deze groei komt van de overheid. Ambities op het gebied van woningbouw en verduurzaming kunnen een belangrijke aanjager zijn van economische activiteit.
ING Research verwacht een zeer bescheiden groei van de Nederlandse economie in 2023: een magere 0,4 procent. De wereldconjunctuur verzwakt (de gemiddelde economische groei in de wereld) en hoge prijsstijgingen hinderen zowel consumenten als bedrijven.
Wel drukt het energieprijsplafond in 2023 de inflatie flink. De tweede helft van 2023 ziet er volgens ING Research wat beter uit.
Welke sectoren gaan het in 2023 moeilijk krijgen?
De industrie presteerde in 2021 (+13,5 procent) en 2022 (+4,5 procent) nog goed, maar voor 2023 verwacht ABN AMRO dalende volumes. Deze omslag komt volgens ABN AMRO voort uit gestegen kosten door hoge energieprijzen en een daling van nieuwe orders, veroorzaakt door de afbouw van overtollige voorraden en slechtere economische vooruitzichten.
Ook de vrijetijdssector krijgt te maken met dalende volumes (-1 procent). Deze sector zal mede vanwege de oorlog in Oekraïne en de sancties tegen Rusland langer nodig hebben om te herstellen van de coronacrisis.
De Rabobank voorziet een moeilijke periode voor ondernemers in de voedingsindustrie en de voedingsretailsector. ‘Een bakker worstelt met de hoge energiekosten, een brouwer met de hoge kosten van verpakkingen, terwijl een kaas- of vleesfabrikant juist moeite heeft om de fors hogere grondstofprijzen door te berekenen. Veel van deze kostenstijgingen zijn nog lang niet zichtbaar in de prijs die de consument betaalt.’
De Rabobank denkt dat de voedingsmiddelenindustrie zeker zo’n 10 tot 20 procent prijsverhoging moet doorvoeren richting haar afnemers om de kostenstijging te compenseren.
ING Research vreest dat de recent sterk gedaalde groothandelsprijzen van gas en elektriciteit dit jaar toch weer gaan oplopen. Zonder Russisch gas wordt het volgens ING waarschijnlijk moeilijker om de gasvoorraden ook in 2023 volledig te vullen. Vooral energie-intensieve deelsectoren in de industrie gaan volgens ING dit jaar hieronder gebukt. Denk hierbij aan bedrijven in metalen of chemicaliën.
Voor welke sectoren valt het in 2023 mee?
ABN AMRO denkt dat sommige sectoren in 2023 toch gaan groeien. Dat geldt voor de transportsector (+1 procent), technologie-, media-, entertainment- en telecommunicatiebedrijven (+4 procent) en de zakelijke dienstverlening (+2 procent). De schoonmaaksector valt onder die laatste. Het grootste knelpunt in deze sector is volgens de economen van ABN AMRO het grote personeelstekort, dat kan leiden tot een stijgende werkdruk.
De Rabobank is positief gestemd over bedrijven die werkzaam zijn op het gebied van IT en telecom. Bedrijven investeren meer in automatisering en digitalisering, deels als oplossing voor de arbeidsmarktkrapte. Dit stuwt de vraag naar infrastructuur, cloud – en softwareoplossingen – en advies daarover.
Voor niche-sectoren, zoals cybersecurity, big data en software verwacht de Rabobank in 2023 een bovengemiddelde groei van 5 tot 7 procent. Investeringen in de digitale infrastructuur, zoals 5G en glasvezel, zorgen volgens de Rabobank voor een lichte groei binnen de telecom.
ING Research voorziet voor 2023 een lichte groei voor de meeste sectoren, al is die wel veel lager dan in 2022. De horeca maakte vorig jaar na de coronapandemie een inhaalslag en groeide fors. Volgens ING ziet het beeld voor de horeca er in 2023 gematigd positief uit. Er wordt een volumegroei van 5 procent voorzien. ‘Dankzij het omvangrijke financiële steunpakket van de overheid blijft de koopkracht nog enigszins op peil. Dit zal de vraaguitval in de horeca naar verwachting enigszins dempen’, aldus ING.
