Inhoudsopgave
Hoge temperaturen zijn het nieuwe normaal
Het is geen nieuws meer dat zomers steeds heter worden. Door klimaatverandering heeft iedereen te maken met extreme weersomstandigheden. Het is daarom goed om er goed over na te denken hoe jij het werk aangenaam en veilig houdt in de hitte.
Als werkgever zul je een hitteplan moeten maken om veilige en aangename arbeidsomstandigheden te garanderen. Het maakt onderdeel uit van de zorgplicht die je hebt: je bent als werkgever verplicht te zorgen voor een veilig en aangenaam werkklimaat. En ook als zzp’er zul je erover nadenken hoe jij op hete dagen toch je productie kunt blijven draaien zonder te bezwijken onder de hoge temperatuur.
Wat doe jij als het Nationaal Hitteplanvan kracht is? Uit onderzoek blijkt dat een hitteplan zijn vruchten afwerpt, omdat je daarmee de kans op situaties die direct gevaarlijk zijn kleiner maakt. Het gaat erom dat je maatregelen treft.
Stap 1: Breng de risico’s in kaart
In hoeverre jij of je werknemers last hebben van werken tijdens extreem warm weer, is sterk afhankelijk van het soort werk dat je doet en de plek waar je werkt. Werk je buiten in de volle zon? Dan merk je natuurlijk veel meer van het warme weer dan wanneer je binnen in een goed geventileerde ruimte met airco werkt.
Buitenwerk
De eerste stap is dus: nagaan of de werkplek met heet weer direct gevaar met zich meebrengt. Een zzp’er of werknemer die buiten werkt in de volle zon, heeft daarbij risico’s als:
- Uitdroging
- Verbranden in de zon
- Oververhitting door lichamelijke inspanning in de warmte
Kantoor of thuiswerkplek
Werk je in een kantoor of op een thuiswerkplek? Ga dan na hoe de temperatuur binnen zal zijn als het buiten warm is. Is er voldoende ventilatie? Is er klimaatbeheersing zoals een airco? Veel kantoren hebben een slechte klimaatregeling.
Werkgevers moeten ook voor een veilige werkplek zorgen als werknemers thuis werken. Ga er dus niet zomaar vanuit dat thuis alles goed ingericht is op werken op warme zomerdagen. Sta ook stil bij de reistijd die iemand heeft: zit hij of zij lang in de trein of auto om naar de werkplek te reizen?
Kwetsbare groepen
Kijk ook of jij als zzp’er of een van je werknemers een groter risico loopt bij warmte. Denk daarbij aan:
- Personen met een slechte(re) gezondheid, zoals hartproblemen
- Personen met overgewicht
- Ouderen
- Zwangere vrouwen
Je weet misschien niet wie van je medewerkers allemaal gezondheidsklachten heeft en medicijnen gebruikt, dus het is goed om duidelijk te maken aan je personeel dat ze daarin ook zelf een verantwoordelijkheid hebben.
Een zzp’er zal ook eerlijk naar zijn of haar situatie moeten kijken en de risico’s moeten inschatten. In alle gevallen wil je voorkomen dat je onnodig schade oploopt door de hitte.
Stap 2 Risico’s aanpakken
Nu je weet wat de risico’s zijn, moet je naar praktische oplossingen gaan zoeken. Het weer kun je niet veranderen, maar heel veel andere factoren die een rol spelen wel.
Werkwijze aanpassen
In veel gevallen kun je je werkwijze afstemmen op het warme weer. Als je werk in de buitenlucht doet, kun je bijvoorbeeld:
- Een tropenrooster invoeren en eerder beginnen
- Werktijd verkorten
- Meer pauzes nemen om te drinken
- Klussen inplannen die je in de schaduw kunt doen
- Werkzaamheden afwisselen
- Persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals beschermende kleding
Flexibiliteit
Werken je medewerkers op kantoor? Ook dan kun je de werkwijze aanpassen als dat nodig is. Veel werkgevers hebben gemerkt dat hierbij flexibiliteit de beste aanpak is: geef je werknemers de keus om naar kantoor te komen of thuis te werken.
De een zal op een warme dag de voorkeur geven aan het kantoor, terwijl de ander liever niet veel reistijd heeft en daarom thuis blijft. En ook als je werknemers op kantoor werken, kan het een goed idee zijn om zo mogelijk flexibele werktijden te hanteren (een tropenrooster).
Het is belangrijk dat een werkgever een passende oplossing vindt met het personeel. Als je dat niet doet, kan een werknemer naar de Nationale Arbeidsinspectie stappen om een klacht in de dienen. Een werknemer mag trouwens niet zomaar werk weigeren vanwege de hitte. Natuurlijk is een werkgever verplicht te voldoen aan de regelgeving.
Praktische maatregelen: op kantoor of thuis
Het is ook goed om praktisch naar oplossingen te zoeken voor aangenamer werken in de warmte. Natuurlijk moet je hier niet pas aan beginnen als de hittegolf een feit is. Regeren is vooruitzien. Denk hierbij aan maatregelen als:
- Een airconditioning en/of goede ventilatie (thuis of op kantoor) installeren
- Letten op warmteproducerende apparaten op, zoals lampen, computers, serverkasten e.d.) en die zo mogelijk uitschakelen
- Op tijd gebruikmaken van zonwering
- Bij platte daken: hou de daken nat (zo mogelijk)
Vergeet ook niet dat iedereen die in een ruimte zit te werken, bijdraagt aan de opwarming ervan. Misschien is een aparte ruimte een optie. Kijk hoeveel personen er in totaal op een afdeling aan het werk zijn en stel hier een limiet aan. Dat kan maar zo een paar graden schelen! Je kunt ook warme lucht afvoeren door het gebouw goed te ventileren.
Spreek ook af wat je doet: ramen wel of niet open. Misschien bestaat de neiging om de ramen open te doen, maar soms is dat geen goede match met de luchtbehandeling van het gebouw en warmt het onnodig op. Geef duidelijkheid over wat het beste is.
Herinneringen
Daarnaast kun je werken in de hitte makkelijker maken door jezelf en anderen te herinneren aan praktische dingen als:
- Drink voldoende koele dranken (geen alcohol)
- Draag luchtige droge kleding (zomerse werkkleding)
- Gebruik een ventilator
- Vermijd onnodige lichamelijke inspanning (of stel het uit)
Afhankelijk van iemands gezondheid kun je natuurlijk extra maatregelen nemen. Zeker als je weet dat iemand in een risicogroep zit, is het verstandig om erop aan te dringen veilig te werken in tijden van extreme warmte. Om extra rustig aan te doen en zo nodig extra te pauzeren. Een werkgever doet er goed aan te laten weten dat veilig werken voorop staat.
Trakteer op ijsjes
Natuurlijk moet je niet vergeten om verkoeling te bieden op warme dagen. Wie wordt er niet blij van een lekker ijsje? Een mooi gebaar om jezelf of je werknemer eens lekker te trakteren op een verkoelend raketje. Daar maak je vrienden mee!
Stap 3 Evalueer
Aan elke hittegolf komt een eind. Misschien heb je dan de neiging om blij te zijn met de lagere temperaturen en te vergeten hoe het is om te werken in de hitte. Maar zeer warme omstandigheden maken onderdeel uit van het nieuwe normaal. Ga dus na hoe het in de afgelopen hittegolf gelopen is en breng zo nodig veranderingen aan in jouw hitteplan.
Moet je bijvoorbeeld meer persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar stellen aan je personeel? Kun je het kantoor een koelere plek maken, bijvoorbeeld door buitenzonwering en binnenzonwering aan te laten brengen?
Investeren
Misschien moet je als werkgever investeringen doen die ertoe bijdragen dat je in de zomer productiever kunt zijn als bedrijf. En een zzp’er kan bij het inplannen van klussen misschien rekening houden met warme dagen in de zomer of investeringen doen waarmee hij ook bij warm weer prettig thuis kan werken. Alles voor een prettige werkomgeving!
Aan de slag met je hitteplan
Kortom, of de zomer nou nog lang duurt of al voorbij is: zet het hitteplan op de agenda van je onderneming. Zo weet jij zeker dat je klaar bent voor de hitte en passende maatregelen hebt genomen. Dat scheelt veel tijd op het moment dat het zover is. Je werkt veiliger en bent waarschijnlijk een stuk productiever en effectiever!
