De bescherming van handelsnamen is geregeld in de Handelsnaamwet. Hoofdregel is dat het verboden is een handelsnaam, of bijna dezelfde handelsnaam, te gebruiken die al door een ander rechtmatig wordt gevoerd, wanneer daardoor verwarring te vrezen is. Of gevaar voor verwarring bestaat hangt af van de omstandigheden, waaronder het onderscheidend vermogen van de oudere handelsnaam, de plaats van vestiging en de aard van de ondernemingen. Daar tegenover staat dat gewoon taalgebruik niet gemonopoliseerd mag worden; beschrijvende aanduidingen moeten door iedereen ongestoord gebruikt kunnen worden. Dit klinkt logisch. Een bakker die zijn bakkerij Bakker noemt, kan andere bakkers niet verbieden zichzelf zo te noemen.
Dat betekent niet dat een beschrijvende handelsnaam ongeldig is, maar wel dat zo’n handelsnaam weinig bescherming biedt. Want: hoe origineler de handelsnaam, hoe meer onderscheidend vermogen en hoe groter de beschermingsomvang. Met andere woorden: naarmate een handelsnaam zich meer onderscheidt zal door de rechter eerder gevaar voor verwarring worden aangenomen en een verbod worden opgelegd. Of een verbod wordt opgelegd hangt ook af van andere omstandigheden, zoals de plaats van vestiging (zijn de ondernemingen dichtbij elkaar gevestigd?) en of de ondernemingen actief zijn op dezelfde markt en zich richten op dezelfde doelgroep.
Zijn beschrijvende handelsnamen dan helemaal vogelvrij? Nee, gelukkig niet.
In de rechtspraak wordt een onderscheid gemaakt tussen namen die ‘puur beschrijvend’ zijn – met andere woorden: handelsnamen waaraan niks origineels te ontdekken is, zoals Fietsenwinkel.nl of Topbloemen.nl – en handelsnaam die weliswaar beschrijvend zijn, maar niet gebruikelijk, zoals fietsenwinkel Bike 4 U of schoenmakerij De Hakkenbar. Denk ook aan hippe namen zoals snackbar Frietfabriek, kapper Amsterdamsche Barbier of koffiebar The Coffee Virus. In dat geval kan wel worden opgetreden tegen een nieuwkomer met dezelfde naam. De bescherming kan worden versterkt, door ook een merk te deponeren voor de naam of logo van het bedrijf.
Bovendien kan een beschrijvende naam, door verworven bekendheid, alsnog onderscheidend vermogen krijgen, zoals Taartenwinkel.nl. Taartenwinkel.nl kon daardoor met succes optreden tegen het gebruik van de domeinnaam taartwinkel.nl door concurrent GefeliciTAART. Ook kan worden opgetreden, wanneer sprake is van ‘bijkomende omstandigheden’ waardoor toch sprake is van onrechtmatig handelen door de concurrent, zoals wanneer opzettelijk verwarring wordt gecreëerd om mee te liften op de bekendheid van de bestaande naam of wanneer naast Het Gymlokaal en tweede sportschool wordt geopend met precies dezelfde naam.
Conclusie: een puur beschrijvende handelsnaam heeft voordelen bij online marketing, maar optreden tegen nieuwkomers met dezelfde naam is lastig. Vaak zit er dan niets anders op dan het online marketing budget verhogen. Google is in dat geval de lachende derde. Goede middenweg is een handelsnaam die beschrijvend is, maar toch creatief, waardoor de naam zich duidelijk onderscheidt van namen die in de handel gebruikelijk zijn. Op die manier weet de klant direct wat je verkoopt, maar kan toch tegen copycats worden opgetreden.
|Tip! Essentiële (of handige) ondernemerszaken: Bedrijfsverzekeringen (zoals bijvoorbeeld een beroepsaansprakelijkheidsverzekering ), een boekhouder of belastingadviseur die je helpt met jouw administratie en/of belastingaangiftes, incassobureau inschakelen voor je openstaande facturen, een professionele website laten maken of een gratis tankpas via De Zaak afsluiten.
