In een ‘Pensioenvisie’ stelt de AFM dat het niet rechtvaardig is om werknemers verplicht pensioenpremies te laten afdragen, terwijl honderdduizenden zelfstandig ondernemers het opbouwen van hun oudedagsvoorziening juist uitstellen. Wat verandert er op het gebied van pensioenen in 2015 voor het mkb?
Eric Lacroix van Lacroix Pensioenmanagers krijgt veel vragen van ondernemers over hun oudedagsvoorziening. “Zowel voor een directeur-grootaandeelhouder (DGA) als andere ondernemers is er behoorlijk veel veranderd sinds 1 januari. Voor een DGA is de maximale pensioenopbouw verlaagd met zo’n 15 procent. En die verandering komt bovenop de verlagingen die in 2014 al zijn doorgevoerd.”
Desinteresse
Volgens Lacroix is het gevolg van deze wijzigingen dat ondernemers hierdoor bijna niet meer in staat zijn om een goede oudedagsvoorziening te creëren. “Zeker mkb’ers maken niet of nauwelijks gebruik van de mogelijkheden die er zijn. Dat de mogelijkheden om pensioen op te bouwen worden teruggeschroefd maakt feitelijk niet zoveel verschil voor het gros van de ondernemers. Wel merk je een toenemende desinteresse. Dat komt met name door de eerdere wijzigingen in 2014, ook toen ging het systeem al op de schop. Ondanks pogingen om al onze klanten in het mkb vroegtijdig te informeren over 2015 kregen we weinig respons. ‘Ik merk het vanzelf wel wat er gaat veranderen’, dat is de tendens. Ondernemers willen niet graag opnieuw in gesprek met een goede pensioenadviseur, dat kost ook 150 tot 200 euro per uur. Maar het is wel een investering in je toekomst.”
Versobering
Ook Richard Cok van Worldwide Pensions, oprichter van het MKB Pensioenfonds, ziet ook voor werknemers in het mkb een ‘aanzienlijke’ versobering van de fiscale mogelijkheden voor pensioenopbouw. Toch zijn er genoeg mogelijkheden voor een goede oudedagsreserve. “Iedere euro die een werknemer in de pensioenpot stort, is vrijgesteld van loonbelasting. Maar de pensioenuitkering ziet de Belastingdienst wel als inkomen en wordt dus belast. Het gevolg is dat mensen sneller combinaties maken van een versoberde pensioenpot aangevuld met netto pensioenopbouw. Als je bijvoorbeeld uw jaarlijkse pensioenpremie van vierduizend euro wordt verlaagd naar drieduizend, dan hou je meer netto inkomen over. Dan kun je zelf besluiten om dat nettoloon in extra pensioen te investeren.”
Mogelijkheden
Voor werkgevers en werknemers in het mkb lanceerde Cok enkele jaren geleden het MKB Pensioenfonds, een zogenoemde beschikbare-premieregeling waarmee een eigen bedrijfspensioenfonds wordt opgericht. Zo maakt de werknemer samen met de mkb-werkgever een individuele spaarrekening aan waaruit uiteindelijk het pensioen wordt betaald. In tegenstelling tot bij dure verzekeraars is het volkomen transparant hoe dat gebeurt, wat de kosten en rendementen zijn. “Het is een individueel ingerichte rekening voor mkb-werkgevers en -werknemers met collectieve elementen. Zo worden administratie, beleggingen en bancaire diensten centraal ingekocht. Dat scheelt aanzienlijk.”
Dit zijn de belangrijkste wijzigingen voor 2015:
- De jaarlijkse ruimte om pensioen op te bouwen wordt verlaagd met zo’n 13 procent. In een eindloonregeling is dat vanaf 2015 gemaximeerd op 1,657 procent (nu nog 1,9%) en in een middelloonregeling op 1,875 procent (nu nog 2,15%). Die verlaging geldt ook voor pensioenopbouw in een beschikbare-premieregeling.
- Samen met de verlaging van de opbouw van ouderdomspensioen gaat ook de ruimte om partner- en wezenpensioen op te bouwen omlaag. De nabestaanden gaan minder pensioen ontvangen bij overlijden van de deelnemer.
- Het is niet meer mogelijk om pensioen op te bouwen boven een salaris van 100.000 euro.
- Ook de mogelijkheden voor lijfrentes en Fiscale Oudedagsreserve (FOR) zijn verkleind. Lijfrentes (verzekeringen en banksparen) worden afgetopt op 100.000 euro. Het jaarlijkse premiepercentage gaat omlaag van 15,5 procent naar 13,8 procent. De FOR voor ondernemers gaat omlaag van 10,9 procent naar 9,8 procent per jaar .
- Wel kan iedereen (werknemer, DGA, zzp’er) met een nieuwe zogeheten nettolijfrente met een inkomen van meer dan een ton uit werk netto geld inleggen bij een pensioenfonds of verzekeraar. Vanaf pensioendatum ontvangt de deelnemer dan een netto uitkering. Het fiscaal interessante is een vrijstelling in box 3 over het opgebouwde vermogen.
