Ben Tiggelaar is de vaste columnist van tijdschrift De Zaak. Hij is schrijver en trainer, met als doel: mensen te helpen hun dromen om te zetten in actie. Hij werkt vanuit eigen praktijkonderzoek, met veel gevoel voor entertainment en een gedegen achtergrond in gedragswetenschap.
(Haarlem, 8 december 2010) – “Een paar weken geleden zag ik een leuke, hele oude film: It Happened Tomorrow. Daarin krijgt de hoofdpersoon de mogelijkheid om de hand te leggen op de krant van morgen (met daarin onder meer de uitslag van de paardenraces die nog gelopen moeten worden. Kassa!). Zoals het hoort in oude films maakt de kennis van de toekomst natuurlijk niet gelukkig. Maar dat neemt niet weg dat het nog altijd de droom blijft van veel mensen: de toekomst kennen en daar zakelijk op inspelen.
Madam Bokkiwokki
Op die wens wordt dan weer zakelijk ingespeeld door allerlei anderen. Soms zie je nog wel eens zo’n advertentie in de krant staan: “Madam Bokkiwokki voorspelt u de toekomst. Liefde, gezondheid, geldzaken.” De meeste toekomstvoorspellers pakken het gelukkig heel wat serieuzer aan. Sommige trendwatchers beschikken over een heel netwerk van jongeren in verschillende wereldsteden die voortdurend op zoek zijn naar de nieuwste ontwikkelingen in mode, design en technologie.
Wie voorzag succes Facebook en Google?
Ik sta daar altijd wat ambivalent tegenover. Ik geloof best dat je de toekomst een beetje kunt voorspellen, maar het deel dat het meest voorspelbaar is (het woord zegt het al) is vaak ook het meest oninteressant. Wat zich het beste laat voorspellen zijn tenslotte doorgaande, stabiele ontwikkelingen. Wat zich het minst goed laat voorspellen zijn de trendbreuken, de doorbraken en de revoluties in de markt. Wees nou eerlijk: wie heeft het succes van bijvoorbeeld Google en Facebook nou echt voorzien? Voordat ze er waren?
Of wat dichter bij huis: wie kon nu voorzien dat uw bedrijf een succes zou worden? Ja, uzelf misschien. Omdat u erin geloofde. Net zoals de mensen achter Google en Facebook ook geloofden dat ze met iets belangrijks bezig waren.
Eigen toekomst creëren
Misschien is dat wel precies het geheim als het om de toekomst gaat. Wil je anderen laten voorspellen wat er gaat gebeuren en daarop reageren? Of wil je de voorspellingen voor zijn en zelf een deel van de toekomst creëren? Jouw deel. Jouw toekomst.
Je eigen toekomst creëren. Hoe werkt dat? In ieder geval niet 100% planmatig. Dat is mij tenminste nog nooit gelukt. Zo rond de eeuwwisseling (inmiddels alweer heel lang geleden) heb ik nog eens meegewerkt aan de oprichting van een internet-adviesnetwerk. Mooi businessplan, uitermate professioneel. Maar wel mislukt.
Een paar jaar later organiseerde ik met een andere partner, als eenmalig probeersel tussendoor, het seminar MBA in een dag. Dat werd een veel groter succes dan we beiden ooit hadden gedacht.
Experimenteren
Experimenteren loont, is mijn les. Ik heb wel een eigen toekomstvisie. En die stel ik af en toe bij (ook op grond van trends en trendwatchers, eerlijk is eerlijk). Daarbinnen houd ik vooral veel ruimte voor uitprobeersels, want ‘we denken om te handelen, maar we handelen ook om te kunnen denken’. Ik ben het wat dat betreft helemaal met managementgoeroe Henry Mintzberg eens.
Het mooie van experimenten is vooral dat ze altijd slagen. Je kunt niet falen. Als je project lukt heb je iets verdiend. Als je project mislukt heb je iets geleerd. Beide zijn waardevol voor een toekomstgerichte ondernemer.”
