Ben Tiggelaar is de vaste columnist van tijdschrift De Zaak. Hij is schrijver en trainer, met als doel: mensen te helpen hun dromen om te zetten in actie. Hij werkt vanuit eigen praktijkonderzoek, met veel gevoel voor entertainment en een gedegen achtergrond in gedragswetenschap.
(Haarlem, mei 2012) “Ik dacht er net zo over toen ik achttien werd: rijden, maakt niet uit waarheen. Wat dat betreft verandert er nooit iets. Mijn vader zong in zijn jeugd mee met Chuck Berry: Ridin’ along in my automobile. Cruisin’ and playin’ the radio. With no particular place to go. Het gevoel dat je zelf de baas bent over waar je naartoe gaat. Dat is al genoeg als je achttien bent.
Vergelijk het met ondernemen. De eerste tijd dat je een eigen bedrijf hebt – ervan uitgaande dat het een beetje loopt natuurlijk – is ronduit fantastisch. Geen baas die je vertelt wat je wel en niet mag doen. Heb je een plan? Dan overleg je niet, maar doe je ‘t gewoon! Wil je ‘s nachts werken, dan werk je ‘s nachts. Wil je overdag werken, dan werk je overdag. Of je werkt, net als veel starters, gewoon dag én nacht. Ook goed!”
Niet meer zomaar wat rondrijden
“Maar wie zijn rijbewijs een paar jaar heeft, gaat er toch wat anders over denken. Het begint uit te maken waar de reis heengaat. Natuurlijk, je kunt het moment van volwassenheid op het gebied van automobiliteit nog wel wat uitstellen. In mijn geval lukte dat door telkens net op tijd over te stappen op een groter of sneller exemplaar, met vierwielaandrijving, een open dak, met nog iets meer speakers of met een combinatie van al deze zaken. Maar u weet ook wel: het houdt toch een keer op. Ik vind autorijden nog altijd leuk. Maar gewoon maar wat rondrijden, daar heb je me niet meer mee. Daarvoor heb ik al te veel kilometers gemaakt.
En ja, zo gaat het toch ook een beetje met ondernemen. Je kunt je zaak uitbreiden, je kunt innoveren, over de grens ondernemen, een tweede of derde zaak beginnen. Maar ergens onderweg vraag je je toch af waar de reis naartoe gaat. Hoe hard de radio ook staat en hoe diep je het gas ook intrapt.”
Eindbestemming of vervoersmiddel?
De afgelopen week sprak ik twee zelfstandigen. De een was in de tachtig en moest nu stoppen. Hij had een winkel waar al lang geen mensen meer kwamen en zijn gezondheid liet het definitief afweten. Hij was weduwnaar en had geen idee wat hij nu ging doen. De ander was 62 en had een goedlopende tent verkocht aan twee jongere ondernemers. Hij en zijn vrouw zaten vol plannen.
Voor de ene ondernemer was de zaak zijn eindbestemming. Voor de ander was de zaak zijn vervoersmiddel. Een prachtig vehikel natuurlijk, maar toch vooral bedoeld om je als ondernemend mens van A naar B te brengen.”
