“Kijk, zonder Matthijs hadden wij deze klant weggestuurd.” Edelsmid Jeroen haalt een goudkleurig embleem van een automerk tevoorschijn. Speciaal gemaakt voor een “hele oude gerestaureerde Italiaanse auto.” Daar kun je stickers op plakken, maar net zo goed een edelsmid wat moois van laten smeden. “Daar was die klant echt naar op zoek.”
Myrna Floor (42) en Jeroen Pasteuning (43) van MIO Sieraden maakten het embleem. Matthijs Hanck (44), edelsmid en lasergraveur, graveerde “heel fijntjes” de contouren en verdiepte vlakken in een plaat, zodat Myrna en Jeroen het met de hand konden uitzagen en inkleuren met lak.
Puur ambacht
We zitten in het atelier van MIO Sieraden, een paar pittoreske vierkante meters aan de drukke Haarlemmerstraat. Onder een laag plafond, met de typische houten balken, “en een sinaasappelgeur, omdat dit 17e-eeuwse pand soms wat muf kan ruiken”, grapt Jeroen.
Achter is de werkbank, vol hamertjes, tangetjes, schaartjes en ander gereedschap. In de vitrines aan de voorkant schittert het resultaat: gekleurde ringen, oorbellen, hangertjes, kettinkjes. Zelfgemaakt, of van andere edelsmeden.
“Als ondernemer wordt je aan alle kanten gereviewd. Ik zou weleens klanten willen reviewen.” – Jeroen
Ze kennen elkaar van de Vakschool voor Edelsmeden, aan de Postjesweg in Amsterdam. Die school is nu gesloten, het pand heet Het Sieraad.
Ze zaten er ooit bij elkaar in de klas. “Een nogal technische en ambachtelijk ingestelde opleiding”, zegt Matthijs. In loondienst bij een gieterij of reparatieatelier is niet echt hun ding. Nooit geweest. Ondernemers wilden ze worden. Sieraden maken voor mensen “die het ambacht waarderen”.
Opboksen tegen diamantreuzen
Da’s niet makkelijk in een tijd waarin klanten veeleisender worden en de markt overspoeld wordt met goedkoop werk uit China. Waarin diamantreuzen met bakken vol reclamegeld, alle ruimte opeisen.
“Edelsmeden zijn geen bakkers of bloemenwinkels, die mensen aan zich kunnen binden.” Vaste klanten heeft een smid niet snel, verloven en trouwen doen mensen – als het goed is – maar één keer.
Ze overleven door zich van elkaar te onderscheiden, aldus Jeroen. Ze zijn bevriend met andere Amsterdamse edelsmeden in de straat, en verkopen hun werk. Ieder zijn eigen stijl. “De ene is meer klassiek modern, wij werken weer meer met gekleurde stenen.” Je moet niet stilzitten, zegt Myrna. “Altijd nadenken hoe je het anders of beter kan doen.” “En niches vinden”, zegt Jeroen. In die zoektocht hervonden ze Matthijs.
FairTrade goud
FairTrade goudZo werkten zij als een van de eersten met FairTrade goud en synthetische diamanten. Goud dat op minder milieubelastende manier gewonnen is en waarvoor mijnbouwers onder betere omstandigheden werken en beter betaald krijgen. (“De rest van het goud waarmee we werken is gerecycled, en dus ook best duurzaam”). Synthetische of laboratoriumdiamanten zijn echte diamanten zonder natuurlijke oorsprong. Daar is steeds meer vraag naar.
Matthijs investeerde – noodgedwongen – in een lasergraveermachine. “Ik zag mijn omzet elk jaar dalen. En met een gezin wil je geen onzekerheid.” Maar stiekem was hij ook een beetje klaar met de steeds veeleisender wordende klant. Daar kunnen Jeroen en Myrna over meepraten.
Klanten reviewen
“Vroeger kreeg je sneller de opdracht, nu komen ze drie keer terug en steek je al snel veel tijd in het ontwerpproces”, zegt Matthijs. “Klanten zijn best hard”, zegt Myrna. “Ze knallen het af, of nemen niets van je aan”, zegt Jeroen.
“Dan willen ze iets wat niet kan, en als we dat zeggen, dan krijg je als antwoord: maar dat wil ik.” Hij grinnikt erbij. “Of ze gaan met jouw ontwerp naar een ander. Zag ik die klant ineens bij Matthijs aan tafel zitten!”
Ergens logisch, vinden ze. “Maar het gebeurt ook voor een kettinkje van 100 euro.” Jeroen: “Als ondernemer wordt je aan alle kanten gereviewd. Ik zou weleens klanten willen reviewen.”
“Prijsvechten doen we niet. Dat maakt het vak kapot.” – Myrna
Matthijs zocht het dus in iets nieuws. Amsterdam had nog geen lasergraveur. Konden collega’s die gebruiken? Dat bleek. “Lasersnijden is niet iets wat een edelsmid er even bij doet”, zegt Jeroen. “Een machine verdient zich alleen terug als die de hele dag draait.”
Jeroen en Myrna ruilden hun Haagse graveur al snel in voor Matthijs, want die zit om de hoek. Nu gaat er wekelijks een zakje sieraden naar de Jordaan, waar Matthijs dan met zijn machine minuscuul tekstjes, vingerafdrukken, en handtekeningen in graveert. Werk dat de hand niet kan.
Oorbellen voor Neymar
Matthijs graveerde de nieuwe ambtsketen voor de burgemeester van Nijmegen. “Minuscule tekstjes die met lensjes van bergkristal werden uitvergroot.” En de oorbellen voor “de duurste voetballer ter wereld”.
Op de vraag wat het bijzonderste is dat ze samen hebben gemaakt, haalt Jeroen een oogverblindend mooi tafelstuk tevoorschijn. Ik mag er – helaas – niets over opschrijven. “Het is zo’n opdracht die al 1,5 jaar loopt en die je maar één keer in je leven krijgt”, aldus Jeroen. Van een klant – een aardige doch veeleisende dame overzee – “waar je een boek over kan schrijven.” Het is bijna klaar. Alleen Matthijs – die veel met het ontwerp meedacht – moet er nog “hele lappen tekst” in graveren.
Matthijs houdt van technisch meedenken en sparren met collega’s. En dat opent weer deuren voor MIO. “Met Matthijs gaan we wel anders denken,” zegt Myrna. “En nemen we opdrachten aan die we anders zouden hebben laten gaan.” Zoals dat Italiaanse auto-embleem.
Het is niet makkelijk, maar het is zoals het is, zegt Myrna. Prijsvechten doen ze niet. Dat maakt het vak kapot. Samenwerken wel. Via een initiatief als de Sieradenroute – een wandel- of fietsroute waar twaalf gediplomeerde Amsterdamse edelsmeden aan gelegen zijn – hopen ze samen meer klanten te trekken. “Met gewoon sieraden verkopen, red je het niet meer. Je moet je met iets anders onderscheiden.”
| Myrna en Jeroen (MIO Sieraden) | Matthijs Hanck Sieraden |
|---|---|
| MIO Sieraden is in mei 2002 opgericht door Myrna Floor en Jeroen Pasteuning. Naast de eigen collectie verlovings-, trouw-, geboorte- en andere sieraden, verkopen ze ook sieraden van andere ontwerpers. MIO sieraden zijn verkrijgbaar vanaf ongeveer 100 euro. MIO werkt met elke kleur goud, zilver, platina, titanium, diamant of andere edelstenen. Ook hebben ze Fair Trade goud en synthetische diamanten. De stichtingen Solidaridad en Max Havelaar dragen zorg voor de controle op verantwoorde goudwinning. |
Edelsmid Matthijs Hanck en zijn partner Marleen Hengeveld ontwerpen en repareren sieraden. Matthijs werkt ook als lasergraveur voor goudsmeden en juweliers. Hij graveert sieraden, van standaard tekstgravures tot vingerafdrukken en handschriften. Matthijs maakte ooit een zilveren penning voor de Dalai Lama.
|
