Haal winst uit je afval

“Afval bestaat niet”, zeggen ze bij afvalverwerker Van Gansewinkel. Want afval is allang niet meer de milieubelastende berg troep die we ons erbij voorstellen. Van Gansewinkel, je kent ze van de blauwe vrachtwagens, bestaat al meer dan 50 jaar en is marktleider afvalverwerking in de Benelux. Van het afval dat hun 1700 vrachtwagens inzamelen kan nu 93% een tweede leven krijgen als grondstof of in de vorm van energie. Door 64% verwerking tot grondstof wordt de uitstoot van CO2 met 1,22 miljoen ton verminderd.

Het bedrijf denkt in grondstoffen en energie in plaats van in afval en het doel is dan ook om te voorkomen dat materialen definitief onbruikbaar worden. Dat kunnen ze niet alleen. Daarvoor hebben ze consumenten, instellingen én bedrijven nodig die weten wat ze met hun afval moeten doen.

Toen Van Gansewinkel begon lag de focus vooral op efficiëntie. Manager SME Mark Lebouille vertelt: “In het begin lag de focus op slimmere manieren om afval op te halen. Naarmate het bedrijf daar succesvoller in werd, werd het ook belangrijker om dat ingezamelde afval op een slimmere manier te bewerken en verwerken. Van Gansewinkel is altijd bezig geweest met de vraag wat het kost om afval op te halen en wat het oplevert om er wat mee te doen.”

Een jaar of tien geleden kwam daar het besef bij dat we de aarde aan het uitputten zijn en dat we een grondstoffenprobleem hebben. Lange tijd was het een idealistisch principe om de belasting op de wereld te willen verkleinen, maar ondertussen leveren afvalstromen steeds meer geld op voor bedrijven omdat ze hergebruikt worden als grondstoffen. Over niet al te lange tijd zullen sommige grondstoffen zo schaars en duur zijn, dat het zelfs een economische noodzaak is om afval te verwerken tot iets nieuws.

Waar we thuis al best goed bezig zijn met het scheiden van afval, kan het op de werkvloer nog wel beter. “En dat terwijl het voor ondernemers verplicht is afval te scheiden indien redelijkerwijs mogelijk. De wet is natuurlijk vaag geformuleerd en laat wel erg veel ruimte dat niet te doen”, zegt Lebouille. Van Gansewinkel start daarom met een campagne om bedrijven bewust te maken van afvalscheiding op de werkplek. Lebouille: “Met name in het MKB is nog veel winst te halen. Uit gesprekken met ondernemers merkten we dat er al regelmatig afval wordt gescheiden, maar dat het geen core business is. Bedrijven weten vaak niet dat het efficiënter, duurzamer en goedkoper kan. Pas na bewustwording kan een verandering in gang worden gezet.”

Het doel is om samen met het bedrijfsleven meer grondstoffen en energie uit afval te halen.

Kern van de campagne is de
online Nationale Afvaltest. Bedrijven die de test invullen, klant of geen klant, krijgen tien vragen voorgelegd over recycling, afvalwetgeving en afval in het algemeen. Ze denken daarbij dus meteen na over de situatie in hun eigen bedrijf. Na beantwoording van elke vraag wordt het goede antwoord uitgelegd door een deskundige. Wist je bijvoorbeeld wat het oplevert om folie te scheiden?

Het invullen van de test duurt hooguit vijf minuten. Bedrijven die de moeite even nemen krijgen daarmee inzicht in hun eigen afvalgedrag, maar ontvangen ook het ‘Waardevol boekje’ van Van Gansewinkel. Daarin staat beschreven hoe Van Gansewinkel afvalstromen transformeert in grondstoffen, welke producten daarvan worden gemaakt en wat dat oplevert aan CO2besparing. Daarna bestaat er de mogelijkheid een afvalprofiel te laten maken. Daarin wordt beschreven wat de meest efficiënte manier voor dat bedrijf is om met haar afvalstromen om te gaan én hoe het bedrijf er voor staat ten opzichte van haar branchegenoten.

Van Gansewinkel heeft de branchespecifieke kennis in huis om voor elk bedrijf, van elke grootte met de beste oplossing te komen. Lebouille vertelt: “Voor heel kleine bedrijven is het bijvoorbeeld niet per se efficiënt alles te scheiden omdat de winst in verwerking niet opweegt tegen de financiële en milieubelasting van gescheiden inzameling door meerdere vrachtwagens. Dan kan het dus voorkomen dat andere keuzes worden gemaakt. Als echter veel omliggende bedrijven meedoen, kun je het logistiek wel weer efficiënter maken.” Het afvalprofiel wordt nu nog opgemaakt door middel van een onderzoek door Van Gansewinkel, maar binnenkort kunnen bedrijven dat online ook zelf doen.

In het bedrijfsleven is een cultuurverandering nodig om beter met afval om te gaan. Andersom kan een goede inzamelstructuur ook bijdragen aan de cultuurverandering. Met de juiste bakken op de juiste plaats kan al heel wat effect worden behaald. Dat betekent niet dat op elke werkplek zes verschillende containers komen te staan. Lebouille: “Integendeel. In grote kantoorgebouwen kan het heel zinvol zijn een centraal inzamelpunt te creëren bij bijvoorbeeld de koffieautomaat. Werknemers produceren dan uiteindelijk minder afval.”