Werknemersvrijwilligerswerk
Werknemersvrijwilligerswerk houdt vooral in dat het bedrijf zijn werknemers stimuleert om vrijwilligerswerk te doen. Als werkgever kunt u op verschillende manieren uw betrokkenheid tonen. Bijvoorbeeld door bij sollicitaties en carrièrestappen rekening te houden met het vrijwilligerswerk van (nieuwe) medewerkers.
U kunt ook een actief vrijwilligersbeleid opzetten (‘corporate volunteering’) en daarbij bemiddeling en begeleiding bieden. Sommige ondernemingen zetten zich bijvoorbeeld incidenteel een middag in voor een goed doel, hebben een jaarlijkse projectweek of gaan een langdurig samenwerkingsverband aan met een maatschappelijke organisatie.
What’s in it for you? De voordelen
Mensen die vrijwilligerswerk doen, staan positiever in het leven, zo blijkt uit menig onderzoek. Dat kan een positief effect hebben op hun werkplezier en arbeidsproductiviteit. Alleen dat al maakt de werknemers waardevol voor uw bedrijf. Maar er is nog een aantal voordelen te noemen:
Teambuilding: Vrijwilligerswerk is goed voor het wij-gevoel. Onder werknemers die samen hokken uitmesten op de kinderboerderij verbetert de sfeer meestal aanmerkelijk. Vrijwilligerswerk als teambuildingsactiviteit heeft in veel bedrijven het survivallen in de Ardennen dan ook verdrongen.
Positief imago: Vrijwilligerswerk kan de uitstraling van de organisatie positief beïnvloeden en is daarmee ook goed voor uw positie op de arbeidsmarkt. Een bedrijf dat zich inzet voor een goed doel in de buurt, werkt tegelijkertijd aan een goed contact met de omgeving.
‘Company pride’: Werknemers die onder werktijd vrijwilligerswerk verrichten voelen zich meer betrokken bij de onderneming. Ze zijn trots op hun bedrijf, omdat het goede doelen steunt en daardoor minder snel geneigd om van werkgever te veranderen. Bovendien kan company pride voor mensen een reden zijn om bij een bedrijf te gaan werken.
Ontwikkeling werknemer: Vrijwilligerswerk kan onvermoede talenten van werknemers blootleggen, omdat ze zich zonder druk kunnen bezighouden met heel andere taken. Een medewerker zou in z’n vrijwilligerswerk bijvoorbeeld z’n leidinggevende kwaliteiten dermate goed kunnen ontwikkelen, dat hij in het bedrijf kan doorgroeien naar een managementfunctie. Een zeer voordelige vorm van loopbaanontwikkeling!
Blussen in de baas z’n tijd
Elk voordeel heb z’n nadeel, zo ook het toestaan van vrijwilligerswerk onder werktijd. Werkgevers kunnen schrikken van de frequentie waarmee hun medewerker in werktijd bijvoorbeeld moet uitrukken voor de vrijwillige brandweer. Het kost de werkgever geld als zijn werknemer het werk laat vallen, omdat zijn pieper afgaat. Om nog maar te zwijgen van de financiële consequenties als de werknemer tijdens zijn bluswerkzaamheden arbeidsongeschikt raakt. Immers, in Nederland draait de werkgever altijd op voor de kosten wanneer een werknemer ongeschikt raakt; of dat nou tijdens het werk op in eigen tijd gebeurt.
Werkgevers die in eerste instantie akkoord gingen met het vrijwillige brandweerwerk van werknemers, komen daar nogal eens op terug. De vrijwilligerskorpsen merken dat de inzetbaarheid vaker problemen oplevert en kampen met een groeiend tekort aan vrijwilligers.
De Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR) vroeg het ministerie van Buitenlandse Zaken drie jaar geleden om 25 miljoen euro beschikbaar te stellen om de werkgevers tegemoet te komen. Voor de kosten voor het moment dat de werknemer zijn werk laat liggen, maar ook voor het afsluiten van goede arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Deze noodkreet is niet verhoord.
Heldere voorwaarden
Wettelijke richtlijnen voor het toestaan van vrijwilligerswerk tijdens of na werktijd bestaan er niet. Het is dan ook verstandig om afspraken, zoals over tijd en verzekeringen, in de arbeidsvoorwaarden of de personeelsgids vast te leggen. Er zijn grote bedrijven die dit doen in de CAO.
Wilt u actief aan de slag met vrijwilligerswerk? Communiceer dan in elk geval helder naar uw medewerkers wat de mogelijkheden en de voorwaarden zijn om vrijwilligerswerk te kunnen en mogen doen. Hieronder een aantal voorwaarden die u kunnen helpen om van werknemersvrijwilligerswerk een succes te maken:
- Voer het in tijdens een stabiele werksituatie, niet in een reorganisatieperiode bijvoorbeeld;
- Formuleer de doelstelling van het project helder, maar maak het niet te ambitieus;
- Laat werknemers (mede) zelf de projecten uitkiezen;
- Houd het vooral léuk en zorg dat de medewerker zich niet (moreel) verplicht voelt;
- Kies activiteiten waarmee de werknemers zich kunnen identificeren.
Organisaties en initiatieven
Lijkt het u iets om samen met uw werknemers iets goeds te doen voor de maatschappij en vraagt u zich af of uw bedrijf daar vruchten van kan plukken? Kijk eens rond bij diverse initiatieven en laat u informeren door de betrokken organisaties. Er zijn veel landelijke en lokale organisaties die zich bezighouden met vrijwilligerswerk door werknemers.
De Beursvloer: Een evenement waarbij bedrijven, lokale overheden, serviceclubs, scholen, maatschappelijke organisaties en vrijwilligersorganisaties elkaar ontmoeten. Maatschappelijke vraag en aanbod van mensen, middelen en munten worden op de beursvloer bij elkaar gebracht. Het streven van Civiq (instituut vrijwillige inzet), Fortis Foundation Nederland en KPMG is om jaarlijks minimaal tien lokale beursvloeren te laten plaatsvinden. Om dit mogelijk te maken hebben zij een toolkit Beursvloer samengesteld. Deze is te vinden op de website www.beursvloer.com.
GoodCompany: Specialisten in maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). Ze adviseren ondernemers en bedrijfsbestuurders over de noodzaak en de kansen van mvo door nieuwe methodes en handzame tools te ontwikkelen. Ook GoodCompany organiseert regelmatig workshops en bijeenkomsten.
Lokale makelaars: Professionals die bedrijven en maatschappelijke organisaties samenbrengen in zinvolle projecten. Ze adviseren en assisteren bedrijven bij het vinden van maatschappelijke projecten die passen bij de wensen van hun werknemers. Ze werken tegen een vergoeding, maar zonder winstoogmerk. Lokale makelaars zijn door heel Nederland actief. U vindt ze op www.betrokken.nu
RobinGood: Deze organisatie helpt bedrijven bij het vinden van een ‘tastbare uiting van hun maatschappelijke betrokkenheid’. Die betrokkenheid uit zich onder meer in bedrijfsevenementen voor het goede doel. www.robingood.nl
Vereniging NOV: Het branchenetwerk van vrijwilligersorganisaties in Nederland organiseert onder meer themabijeenkomsten en congressen en reikt jaarlijks prijzen uit voor vrijwilligersprojecten en -beleid. Voor het beste initiatief op het gebied van werknemersvrijwilligerswerk is dat het OndernemersCompliment. www.nov.nl
Samenleving & Bedrijf: Een netwerk van en voor bedrijven die maatschappelijk verantwoord ondernemen samen ontwikkelen en hun kennis en ervaring willen delen. Samenleving & Bedrijf heeft diverse structurele en projectmatige samenwerkingsverbanden en verbindt ook lokale netwerken van ondernemers, gemeenten en maatschappelijke organisaties met elkaar.
Vrijwilligersdatabank: Vrijwilligerswerk is er in overvloed. Handen om het uit te voeren steeds minder. Als oplossing ontwikkelt de stichting U-pi de nieuwe vrijwilligersdatabase WorkMate. De website matcht werknemers die hun handen uit de mouwen willen steken, met doede doelen die extra handjes nodig hebben.
