Inhoudsopgave
Wat is het Business Model Canvas en hoe is het opgebouwd?
In een notendop bestaat het BMC uit negen bouwstenen waarmee je een effectief en inzichtelijk bedrijfsplan schrijft. De bouwstenen staan voor verschillende aspecten (intern en extern) van je onderneming, zoals kosten, opbrengsten, propositie, klanten en leveranciers.
Het canvasmodel is een zeer effectieve tool om sterke en zwakke punten van je organisatie, producten of diensten te identificeren, maar ook om wensen van je klanten en doelgroepen in kaart te brengen.
Welke bouwstenen vind je op het Business Model Canvas en hoe vul je het canvas in?
Het model bestaat uit negen bouwstenen die samen niet meer dan 1 velletje papier bestrijken.
De negen bouwstenen:
- Klantsegmenten (customer segments)
- Waardepropositie (value propostition)
- Kanalen (channels)
- Klantrelaties (customer relationships)
- Inkomstenstromen (revenu streams)
- Hulpbronnen (key resources)
- Kernactiviteiten (key activities)
- Partners
- Kostenstructuur (cost structure)
Voorbeeld Business Model Canvas
Ter verduidelijking vullen we het model in met een voorbeeld van Peter, iemand die net heeft besloten een padelwebshop te starten.
Peter heeft de populaire racketsport padel ontdekt en besluit er zijn werk van te maken. Hij start een webshop waarin hij rackets, kleding en toebehoren gaat aanbieden.
1. Klantsegmenten (wie zijn je klanten?)
Door verschillende klantsegmenten in kaart te brengen identificeer je wie je klanten zijn en wat de behoefte is van je doelgroep(en).
Voorbeeld: Peter richt zijn pijlen op een brede doelgroep en wil zowel beginnende als gevorderde spelers aan zich binden. De snelst groeiende sport van Nederland is populair bij jong en oud, dus bedient hij een brede range als het gaat om leeftijd met sporters tussen de 15 en 65 jaar. Zijn aanbod zal bestaan uit rackets, kleding, enz. specifiek voor mannen of vrouwen en deels uniseks.
2. Waardepropositie (waarom kiezen klanten voor jou en wat onderscheidt jouw bedrijf van andere aanbieders?)
Stap 2 beschrijft de waardepropositie (value proposition). Waarom kiezen klanten voor jouw bedrijf en niet voor een concurrent? Met waardepropositie los je een klantprobleem op óf lever je iets wat een klant graag wil hebben. Denk bijvoorbeeld aan uitstekende service, korte levertijden of een laagsteprijsgarantie.
Voorbeeld: Peter is zich bewust van het feit dat padelwebshops als paddenstoelen uit de grond schieten. Hij wil geen dozenschuiver en zeker niet nummer 13 in een dozijn worden. Daarom besluit hij een showroom in te richten waar klanten padelrackets kunnen bekijken en vergelijken. Ook biedt hij de mogelijkheid testsessies op padel courts in de regio aan te bieden. Zo kunnen klanten met testrackets aan de slag om uiteindelijk goed geïnformeerd een keuze te maken.
3. Kanalen (hoe vinden klanten je bedrijf?)
Deze bouwsteen beschrijft hoe klanten uiteindelijk bij je bedrijf terecht komen. Hierbij kun je onderscheid maken tussen traditionele (offline) kanalen en online marketingkanalen.
Traditionele marketing
Bij traditionele marketingkanalen kun je bijvoorbeeld denken aan adverteren in kranten of magazines, flyers laten drukken (print marketing) of buitenreclame, zoals billboards.
Online marketing
Online marketing is eigenlijk niet meer weg te denken in deze tijd en biedt een scala aan mogelijkheden en marketing kanalen. Zo kun je bijvoorbeeld klanten bereiken via:
- Online advertenties (Google Ads, Bings Ads, banners)
- SEO (Search Engine Optimization) & lokale SEO
- Marktplaatsen (Marktplaats.nl, Amazon.nl, Bol.com, etc.)
- Social Media Advertising (Instagram, Pinterest, Facebook, etc.)
- Affiliate marketing (adverteren op andere websites)
- E-mailmarketing
Voorbeeld: Peter heeft weinig kaas gegeten van online marketing en besluit een online marketingspecialist in te huren. Aan de hand van een online marketingstrategie worden belangrijke keuzes gemaakt. Zo wordt er direct flink geïnvesteerd in SEO, omdat dit – zeker op de middellange termijn – een constante stroom aan klanten zal opleveren. De verwachting is dat het aantal organische bezoekers de eerste maanden nog laag zal zijn. Dus wordt in deze fase ook betaald adverteren met Google Ads en Bing Ads ingezet om klanten naar de website te trekken. Stap voor stap zullen ook andere online marketing kanalen worden ingezet, zoals e-mailmarketing, LinkedIn en Facebook.
4. Klantrelaties (hoe communiceer je met klanten?)
Met klantrelaties denk je na over hoe het contact met klanten zal verlopen. Bijvoorbeeld face-to-face, via e-mail, telefoon en WhatsApp of via een volledig geautomatiseerd systeem. Ook aftersales is hierbij van belang. Hoe ga je om met retours of ontevreden klanten?
Klantervaringen
Vergeet ook niet dat klantervaringen erg belangrijk zijn. Een tevreden klant zal misschien niet zo snel een review achterlaten, maar een ontevreden klant zal dit zeker overwegen.
Voorbeeld: Peter biedt klanten verschillende mogelijkheden om met hem in contact te komen. Bijvoorbeeld om vragen te stellen over producten, een showroomafspraak in te plannen of een testsessie op een padel court te boeken. Peter is bereikbaar via:
- Contactformulier website
- Vast telefoonnummer
- WhatsApp (mobiel nummer op de website + WhatsApp icoontje/pop-up)
- Geautomatiseerde kalenderfunctie op de website om testsessies te boeken (Peter ontvangt e-mailnotificaties)
5. Inkomstenstromen (hoe ga je geld verdienen?)
Een eigen bedrijf starten is natuurlijk geweldig, maar er moet wel geld in het laatje komen. Met andere woorden: hoe genereer je inkomstenstromen? Maak een rekensom hoeveel verkochte producten (of diensten) en omzet je nodig hebt om quitte (break-even) te spelen. Hier bestaan verschillende verdienmodellen voor.
Voorbeeld: Peter heeft goede afspraken gemaakt met leveranciers van rackets, kleding en toebehoren en pakt een goede marge op de producten. Zijn kosten bestaan vooral uit websitehosting, webshopsoftware en het inhuren van de online marketingspecialist. Zijn opbrengsten komen puur uit verkoop van padelrackets, kleding en toebehoren. Een grove rekensom laat zien dat Peter maandelijks minimaal 50 rackets uit het hogere prijssegment moet verkopen om quitte te spelen.
6. Kernmiddelen (wat heb je nodig aan middelen?)
Wat zijn de belangrijkste gereedschappen en middelen die je nodig hebt om de BMC te laten werken? Welke hulpbronnen wend je aan om je doel te bereiken? De middelen die je nodig hebt kunnen heel divers zijn, zoals menselijke middelen, financiële middelen, intellectuele middelen of fysieke middelen – bijvoorbeeld bepaalde specialistische apparatuur.
Voorbeeld: Peter heeft een e-commerce webshop, maar geen kennis van online marketing. Hiervoor huurt hij een specialist in die hem gaat helpen. Verder heeft Peter een eigen showroom, een kleine opslagruimte en voegt hij zelf de producten aan zijn webshop toe.
7. Kernactiviteiten (wat ga je precies doen?)
Stap 7 beschrijft wat je als bedrijf gaat doen om te zorgen dat je businessmodel werkt? En ook: wat ga je niet doen? Kortom, wat ga je zelf doen en wat besteed je uit?
Voorbeeld: Peter is goed in het onderhouden van relaties met leveranciers en het maken van scherpe prijsafspraken. Dit doet hij dan ook zelf. Ook klantcontact en aftersales neemt hij voor eigen rekening; net als showroombezoeken, het geven van clinics of aanbieden van testsessies.
8. Belangrijke partners (met welke strategische partners werk je samen)
Met de juiste partners kun je ver komen en sneller groeien. Breng in kaart wie je kernleveranciers en andere strategische partners zijn die waarde toevoegen aan je bedrijf. Leer deze partners goed kennen en investeer in een goede relatie.
Voorbeeld: Peter werkt vooral met 3 grote padelmerken die hij aanbiedt op z’n webshop. Hij heeft wekelijks contact met dealers en werkt met strakke inkoopprijzen. In tegenstelling tot andere webshops houdt Peter zich netjes aan de minimale verkoopadviesprijzen die verplicht zijn vanuit de leveranciers. Zij willen niet dat gerenommeerde merken voor dumpprijzen worden aangeboden. Daarnaast onderhoudt Peter goed contact met de uitbater van een lokale padelvereniging, waar hij testsessies mag aanbieden in ruil voor een gratis clinic elke 2 maanden.
9. Kostenstructuur (hoe ziet het kostenplaatje er uit?)
Bij bedrijfsvoering horen uiteraard ook kosten. Waar komen deze kosten vandaan, wat zijn je hoogste kosten en kun je eventueel besparen?
Voorbeeld: de grootste kostenpost is de online marketingspecialist. Deze is zeker in de beginfase onmisbaar, maar Peter wil langzaam maar zeker minder beroep op de specialist doen om kosten te besparen. Aan de ene kant volgt hij zelf cursussen om kennis bij te spijkeren van online marketing, aan de andere kant rekent hij op een constante flow aan inkomsten als zijn website organisch (SEO) eenmaal goed wordt gevonden op belangrijke zoektermen.
Het model is af: hoe zorg je ervoor dat het canvas relevant blijft?
Wanneer je de bouwstenen goed hebt beschreven op het canvas, heb je een overzichtelijk ondernemingsplan en een helder beeld waar je staat met je onderneming. Bovendien weet je welke stappen er nodig zijn om je doelen te bereiken. En, heel belangrijk, een BMC is bedoeld voor een praktische benadering en moet leiden tot concrete acties. Laat het dus niet verstoffen in een bureaulade.
Het BMC is trouwens nooit af. Sterker nog: het model werkt het beste als je het regelmatig blijft aanvullen. Op die manier blijf je flexibel en speel je sneller in op groei of veranderende marktomstandigheden.
