Beoordeling Wet DBA
Bij de handhaving op de zogeheten Wet DBA kijkt men niet alleen naar de formele overeenkomst tussen de opdrachtgever en de zzp’er. Men focust namelijk sterk op de feitelijke situatie, op hoe de verhoudingen in de praktijk liggen. Kenmerkend aan zelfstandigheid is vrijheid: de zzp’er is vrij om te bepalen hoe het werk wordt uitgevoerd en om zelf de eigen vakantiedagen te kiezen. Ook concurrentie- en relatiebedingen komen in een dergelijke relatie niet vaak voor, hoewel het zeker niet onmogelijk is om ze op te nemen in de opdrachtovereenkomst. Al te dwingende afspraken, bijvoorbeeld over werktijden of vakantiedagen, zijn hoe dan ook een no-go.
Rol van de aansprakelijkheidsverzekering bij de beoordeling
Ook wat de verzekeringen betreft, zijn er een aantal aandachtspunten. Kenmerkend aan zelfstandigheid is namelijk dat de zzp’er zelf verantwoordelijkheid draagt en dus zelf aansprakelijk is voor de schade die hij of zij aanricht. Daarom zal men vaak bepalen dat de opdrachtnemer aansprakelijk is voor de schade die de opdrachtgever tijdens de uitvoering van het werk oploopt. Een gevolg hiervan: de zzp’er moet zelf een aansprakelijkheidsverzekering afsluiten.
Een extra aandachtspunt is er voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekering. Het komt in de praktijk soms voor dat de zzp’er voor de beroepsaansprakelijkheid mee wordt verzekerd op de polis van de opdrachtgever. Dit gebeurt dan via een zogeheten medeverzekering. Ook dit wijst eerder op een arbeidsovereenkomst dan op een overeenkomst van opdracht. Daarom is het aan te raden dat de zzp’er een eigen beroepsaansprakelijkheidsverzekering afsluit in de plaats van mee te liften op de verzekering van de opdrachtgever.
Aansprakelijkheid bij schijnzelfstandigheid
Wanneer de Belastingdienst kiest voor een naheffing of boete zal deze in principe niet worden vergoed door de aansprakelijkheidsverzekering. De beslissing hiertoe kan wel worden aangevochten voor de rechter. Dan kan een rechtsbijstandverzekering nuttig zijn.
In sommige gevallen kan de Belastingdienst een derde fiscaal aansprakelijk stellen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij bemiddeling, waarbij een derde dan fiscaal aansprakelijk zou kunnen worden gesteld voor de loonheffing die de bemiddelaar zou moeten betalen. Het is mogelijk om zich tegen dergelijke fiscale aansprakelijkheid te verzekeren. Evenwel is het gebruik van een vrijwaringsbeding nog altijd aan te raden.
Houd er rekening mee dat ook contractuele aansprakelijkheidsafspraken, bijvoorbeeld opgenomen in de algemene voorwaarden, van belang zijn. Zo kan er contractueel worden afgesproken dat de ene partij de andere partij dient te vergoeden voor schade ten gevolge van een herbeoordeling van de arbeidsrelatie. De geldigheid van dergelijke bedingen kan uiteraard onder druk komen te staan bij een herbeoordeling van de arbeidsrelatie. Dit voegt dan weer extra complexiteit toe aan deze kwestie. Een jurist of advocaat kan je hierover informeren.