Wat is een overeenkomst van opdracht?
Een overeenkomst van opdracht is een contract waarin afspraken staan tussen een opdrachtgever en een opdrachtnemer (de zzp’er). Het gaat hierbij om werk dat een zzp’er uitvoert zonder in loondienst te zijn. Een mondelinge overeenkomst van opdracht is niet voldoende, omdat je dan achteraf niet bij de Belastingdienst kunt aantonen wat de gemaakte afspraken zijn.
Het verschil met een arbeidsovereenkomst voor een tijdelijk of vast dienstverband zit in de volgende punten:
Geen gezagsverhouding
Het is belangrijk dat de opdracht zelfstandig wordt uitgevoerd. Anders gezegd: de zzp’er bepaalt zelf hoe hij of zij de opdracht uitvoert. Ook kan het niet zo zijn dat het werk organisatorisch ingebed is.
Geen verplichting tot persoonlijk werk
De zzp’er kan het werk soms laten uitvoeren door iemand anders, bijvoorbeeld een ingehuurde collega.
Geen loondienst
De zzp’er wordt betaald voor een specifieke opdracht voor bepaalde tijd, niet op basis van een salaris. Er is dus geen sprake een (fictief) dienstverband, de zzp’er heeft meerdere opdrachtgevers met de daarbij behorende verplichtingen.
Goed om te weten: een overeenkomst van opdracht wordt ook wel een freelance overeenkomst genoemd.
Waarom is een Wet DBA-proof contract belangrijk?
De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is bedoeld om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Dit houdt in dat de Belastingdienst beoordeelt of er sprake is van een echte relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Als jouw samenwerking niet aan de regels voldoet, lopen jij en je opdrachtgever het risico op naheffingen en boetes.
Een goede overeenkomst van opdracht helpt je om duidelijkheid te scheppen en juridische risico’s te vermijden. Maar let op: een contract alleen is niet genoeg. De manier waarop je samenwerkt moet in de praktijk in lijn zijn met de afspraken in het contract.
Lees ook: Handhaving schijnzelfstandigheid zzp’ers. Hoe kun je in 2025 veilig samenwerken?
Vanaf 1 januari handhavingsmoratorium opgeheven
Per 1 januari 2025 wordt het handhavingsmoratorium van de wet DBA opgeheven. Dit betekent dat de Belastingdienst vanaf dat moment zal controleren op schijnzelfstandigheid. Bedrijven moeten kunnen aantonen dat de samenwerking met zzp’ers voldoet aan de wet. Het is daarom belangrijk dat je een overeenkomst van opdracht opstelt waarin de werkafspraken vastgelegd worden. Zo’n opdracht overeenkomst moet aan bepaalde voorwaarden voldoen.
Nog geen boetes in 2025
Onlangs werd bekendgemaakt dat de Belastingdienst volgend jaar nog geen boete uitdeelt aan werkgevers die nog werken met schijnzelfstandigen. Wel wordt de wet DBA vanaf 1 januari gehandhaafd.
In 5 stappen een Wet DBA-proof overeenkomst van opdracht opstellen
Om te voorkomen dat een overeenkomst tussen opdrachtgever en opdrachtnemer als arbeidsovereenkomst wordt gezien, is het belangrijk om de opdracht goed te omschrijven en af te kaderen in een contract.
Stap 1: zorg dat je concrete werkafspraken vastlegt
Begin met een duidelijke omschrijving van de opdracht. Wat ga je precies doen? Wanneer moet het werk afgerond zijn? Door concreet te zijn, voorkom je misverstanden en laat je zien dat het om een tijdelijke opdracht gaat waarna de overeenkomst eindigt.
Voorbeeld:
In plaats van ‘marketingwerkzaamheden uitvoeren’ schrijf je bijvoorbeeld: ‘Ontwikkelen en uitvoeren van een socialmediacampagne voor product X, inclusief vijf posts per week gedurende drie maanden.’
Stap 2: bevestig de zelfstandigheid van de zzp’er in de opdrachtovereenkomst
Leg vast dat je als zzp’er zelfstandig werkt en niet onder het directe gezag van de opdrachtgever valt. Dit betekent dat je zelf bepaalt hoe en wanneer het werk wordt uitgevoerd, binnen de afgesproken deadlines natuurlijk.
Belangrijk:
- Vermeld dat de zzp’er eigen materialen en middelen gebruikt.
- Maak duidelijk dat je geen recht hebt op vakantiedagen of doorbetaling bij ziekte.
Stap 3: leg een passende vergoeding vast
Vermeld hoe en wanneer de betaling gebeurt. Gebruik bij voorkeur een vast bedrag per opdracht of een uurtarief. Dit bedrag kan de zzp’er bepalen of opdrachtgever en opdrachtnemer stemmen het samen af. Het is geen goed idee om de opdrachtgever een vast bedrag te laten voorschrijven, dit wijst op een gezagsverhouding met een vorm van loon.
Vermijd termen als ‘salaris’, ‘redelijk loon’ of ‘maandelijkse betaling’, omdat dit kan wijzen op een arbeidsrelatie.
Resultaatsverplichting
Maak waar mogelijk financiële afspraken op basis van resultaten. Bij een inspanningsverplichting doet een ingehuurde zzp’er zijn best om een resultaat te behalen, maar zonder garantie. Bij een resultaatsverplichting belooft de freelancer wél een bepaald resultaat en geeft hij daar garantie voor. Dit toont aan dat de zzp’er ondernemersrisico draagt, waardoor de kans op schijnzelfstandigheid kleiner is.
Stap 4: leg vast wie waarvoor aansprakelijk is
In een overeenkomst van opdracht is het gebruikelijk om de zzp’er verantwoordelijk te maken voor de kwaliteit van het werk en eventuele schade. Zorg dat dit goed is vastgelegd. Het kan goed dat je opdrachtgever verplicht dat je als zzp’er beschikt over een aansprakelijkheidsverzekering.
Voorbeeldclausule:
‘De opdrachtnemer is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de geleverde diensten en vrijwaart de opdrachtgever voor eventuele schadeclaims die voortvloeien uit de uitvoering van de opdracht.’
Stap 5: controleer en evalueer regelmatig
Een overeenkomst van opdracht is geen statisch document. Controleer regelmatig of de afspraken in het contract nog aansluiten bij de praktijk. Werk je al langer samen? Evalueer of de samenwerking nog steeds voldoet aan de Wet DBA en pas het contract indien nodig aan. Het is belangrijk dat de opdracht zelfstandig uitgevoerd wordt.
Whitepaper Schijnzelfstandigheid
Veelvoorkomende valkuilen en tips
Vermijd vaste klussen
Als je als zzp’er structureel werk doet dat ook door werknemers wordt uitgevoerd, kan de Belastingdienst dit als een arbeidsrelatie zien.
Documenteer afspraken
Leg alles schriftelijk vast, ook eventuele wijzigingen in de opdracht. Dit biedt bewijs bij een controle.
Check de praktijk
Zorg dat de samenwerking overeenkomt met de afspraken in het contract. Een afwijking kan alsnog leiden tot problemen.
Zijn jouw zzp-constructies klaar voor 2025?
Met een Wet DBA-proof overeenkomst van opdracht verklein je de kans op problemen en zorg je voor een heldere samenwerking met je opdrachtgevers. Begin vandaag nog met het opstellen of aanpassen van je contracten. Door goed voorbereid te zijn, kun je met een gerust hart de aangescherpte handhaving tegemoetzien.
Doe nu de Scan Schijnzelfstandigheid
Ontdek in een paar minuten of er sprake is van schijnzelfstandigheid in jouw arbeidsrelatie en krijg advies over hoe je problemen met de Belastingdienst kunt voorkomen.
