Inhoudsopgave
Je kunt jouw bedrijf opheffen of verkopen. In beide gevallen moet je de stakingswinst berekenen. De stakingswinst is het verschil tussen de boekwaarde van de onderneming en de werkelijke waarde bij de overdracht. Hierover betaal je inkomstenbelasting. Omdat het om ineens een groot bedrag gaat, valt een groot deel hiervan waarschijnlijk in het 52% tarief.
Het berekenen van de stakingswinst is best ingewikkeld. Het wordt vaak aangeraden hier een expert voor in te huren. Bij het betalen van inkomstenbelasting over je stakingswinst, gelden wel bijzondere aftrekposten.
Stakingsaftrek
Eenmaal in je leven heb je recht op de stakingsaftrek: namelijk als je jouw bedrijf stopt. Dit bedrag is in 2023 € 3.630. Dit mag je extra aftrekken van de winst in het boekjaar dat je stopt. Hiervoor hoef je niet te voldoen aan het urencriterium.
Extra aftrek lijfrente
Je mag een deel van de stakingswinst gebruiken om lijfrentepremies te betalen. Dit mag je dan extra aftrekken. Hoeveel extra premie jij kunt kopen, is afhankelijk van je leeftijd en situatie.
Overdragen
Het hangt van je bedrijfsvorm af hoe je jouw bedrijf of de bezittingen ervan kunt overdragen. De aandelen van een (goedlopende) bv kun je verkopen. Bij het staken van een eenmanszaak, VOF of maatschap draag je de activa en de passiva over. Je zult dan een goed due diligence-onderzoek moeten doen om de waarde van jouw bedrijf vast te stellen. De winst op de verkoop van deze bedrijfsonderdelen valt ook onder de inkomstenbelasting.
De nieuwe ondernemer betaalt overdrachtsbelasting over het overgenomen onroerende ondernemingsvermogen, bijvoorbeeld over de waarde van het bedrijfspand.
Er zijn manieren om minder belasting te betalen over de stakingswinst van jouw bedrijf.
Overdracht binnen kleine kring
Als je jouw bedrijf overdoet aan een mede-ondernemer met wie jij tenminste 36 maanden hebt samengewerkt, aan je partner of echtgenoot of aan een medewerker, maak je gebruik van de doorschuiffaciliteit. Bij faillissement of arbeidsongeschiktheid kan deze termijn worden verkort. Je hoeft dan geen inkomstenbelasting te betalen over de stakingswinst. De nieuwe ondernemer gaat dan verder met de oude boekwaarden van de onderneming. De Belastingdienst moet dit ‘geruisloos doorschuiven’ wel goedkeuren.
Overdracht aan een bv
Je betaalt geen belasting over de stakingswinst als je je bedrijf overdoet aan een bv. Voorwaarde is dan wel dat je de aandelen die je in ruil voor jouw bedrijf ontvangt, niet binnen drie jaar verkoopt.
Verkopen tegen winstrecht
Je kunt jouw onderneming overdoen tegen winstrecht: in plaats van gelijk af te rekenen, krijg je dan het recht op een bepaald percentage van de winst voor een bepaalde periode. Dit kan ook de periode zijn dat jij, of jouw partner, nog leeft. Je betaalt dan inkomstenbelasting over de winstuitkeringen, maar dit is vaak een stuk lager dan wanneer je het bedrag in één keer krijgt. Vooral als je de pensioengerechtigde leeftijd nadert is dit een voordelige optie, omdat je in de onderste schijven een lager tarief betaalt. Een nadeel van verkopen tegen winstrecht is dat je afhankelijk wordt van het succes van jouw opvolger. Verkoop jouw onderneming dan ook alleen tegen winstrecht aan iemand die je 100% vertrouwt, of als je als adviseur betrokken blijft bij de onderneming. Leg alle afspraken goed vast.
Verhuren onderneming
Het is ook een optie om jouw onderneming niet te verkopen, maar te verhuren. Je betaalt dan uiteraard inkomstenbelasting over de huurinkomsten. Een nadeel is dat je dan risico blijft lopen en dat je ondernemer blijft voor de Belastingdienst. Zodra je de onderneming alsnog verkoopt, zal je alsnog belasting moeten betalen over de stakingswinst. Verhuur kan wel een goede optie zijn als je tijdelijk wilt stoppen, of als jouw beoogde opvolger de financiering (nog) niet rondkrijgt. Laat wel een goed contract opstellen.
Let op: de investeringsaftrek
Heb jij de afgelopen vijf jaar investeringsaftrek gekregen? Dan moet je mogelijk een deel van deze aftrek terugbetalen.
En verder: als je stopt met jouw bedrijf, moet je dit overleggen met de Belastingdienst en de Kamer van Koophandel, waar je je uitschrijft. Zeg jouw lidmaatschap bij handels- of productschappen op. Eventuele contracten met werknemers moet je laten ontbinden om bedrijfseconomische redenen. Schakel hiervoor het UWV in. Ook moet je contracten met leveranciers en klanten ontbinden of, met goedkeuring van alle partijen, over laten zetten naar jouw opvolger. Zeg ook je bedrijfsverzekeringen bijtijds op.
Al met al is het raadzaam om zeker een jaar uit te trekken voor het stoppen van je bedrijf. Bij het stoppen van een bv, kan de procedure wel 3 tot 5 jaar in beslag nemen.