Wat is jouw bedrijf waard? Start de gratis Brookz Waardescan, krijg snel inzicht in de actuele waarde van je bedrijf en doe er je voordeel mee!
Wil je je bedrijf verkopen, een vennoot uitkopen of je eenmanszaak omzetten naar een bv? Dan krijg je te maken met goodwill: de niet-tastbare meerwaarde van je onderneming. In dit artikel leggen we uit wat goodwill is, hoe je het berekent en hoe je er fiscaal slim mee omgaat.
In het kort
- Goodwill is de verborgen waarde van je bedrijf, zoals klanten, reputatie en expertise.
- Bij verkoop of overname speelt goodwill vaak een belangrijke rol in de prijsbepaling.
- Goodwill berekenen kan via de winstfactor, investeringsmethode of toekomstige cashflow (DCF).
- Discussie over waarde los je op met een earn-outregeling of een vaste minimumvergoeding.
- Goodwill is fiscaal aftrekbaar voor de koper en telt als belastbare winst voor de verkoper.
Inhoudsopgave
Stel je voor: je koffiezaak staat te koop. De espressomachine, voorraad en inrichting zijn samen € 50.000 waard. Toch biedt een geïnteresseerde koper € 200.000. Waar komt dat verschil vandaan? Het antwoord is goodwill – de onzichtbare maar waardevolle ‘extra’s’ van je onderneming.
Wat is goodwill?
Goodwill is het verschil tussen de boekwaarde van je bedrijf en de prijs die een koper ervoor wil betalen. Het is alles wat je niet letterlijk op de balans ziet, maar wat wel waarde heeft. Denk aan je klanten, je merk en expertise.
Wat valt onder goodwill?
- Grote naamsbekendheid
- Klantenbestand en klantloyaliteit
- Marktpositie en marktaandeel
- Kennis en unieke processen binnen het bedrijf
- Goed en ervaren personeel
- Sterke reputatie of imago
- Merknaam, octrooien of andere intellectuele eigendommen
Een start-up kan goodwill hebben, bijvoorbeeld door unieke kennis of technologie.
Persoonlijke vs zakelijke goodwill: de verschillen
Er zijn twee soorten goodwill:
Zakelijke goodwill
Dit is de waarde die verbonden is aan het bedrijf zelf, zoals een uniek product of sterk merk. Deze waarde kan aan de koper worden overgedragen.
Persoonlijke goodwill
De waarde die direct aan jou hangt, zoals jouw netwerk of vakmanschap. Deze waarde is niet of lastig overdraagbaar, dus de koper betaalt hier meestal niet voor.
Voorbeeld: je bent schilder en hebt een unieke verfmethode ontwikkeld. Dan kan die methode (zakelijke goodwill) waarde hebben. Ben je populair door je persoonlijkheid? Dan is dat persoonlijke goodwill, waar de koper geen garantie op heeft bij een overname.
Wanneer speelt goodwill een rol? 4 belangrijke momenten
Goodwill komt vooral aan bod bij:
- Verkoop van je bedrijf
- Overname of fusie
- Uittreden van een vennoot (bij een vof of maatschap)
- Omzetten van een eenmanszaak naar een bv.
Bij de omzetting naar een bv kan de opgebouwde goodwill een rol spelen bij de waardebepaling van je onderneming.
Goodwill berekenen: 3 methodes
Goodwill is vaak onderwerp van onderhandeling. Er zijn geen vaste regels, maar wel veelgebruikte methodes:
1. Winstfactor methode
Gemiddelde jaarwinst x factor (vaak tussen 3 en 5). De factor hangt af van de branche, risico’s en toekomstverwachtingen.
2. Investeringsmethode
Heb je veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van producten, diensten of processen? Dan kan de goodwill ook hierop gebaseerd zijn.
3. Discounted Cash Flow (DCF)
Deze methode kijkt naar de toekomstige winst (cashflow) van je bedrijf. De verwachte cashflow wordt contant gemaakt (verdisconteerd) naar de huidige waarde. Dit is een veelgebruikte methode bij overnames, maar vraagt om goede prognoses.
Wat als je het niet eens wordt over de waarde?
Het is vaak moeilijk om goodwill te bepalen en het leidt vaak tot discussie. Koper en verkoper kijken anders naar de toekomst.
Mogelijke oplossing: een earn-outregeling.
- De koper betaalt een deel direct.
- De rest volgt later, afhankelijk van de werkelijke winstontwikkeling.
- Je kunt ook een minimumbedrag afspreken. Bijvoorbeeld: de koper betaalt € 50.000. Als de goodwillwaarde later hoger is, volgt een nabetaling.
- Je kunt ook een rentevergoeding voor het uitgestelde deel afspreken.
Goodwill bepalen: let op deze valkuilen
Je overschat je persoonlijke goodwill
Niet alles wat waardevol lijkt, telt ook echt mee voor de koper.
Je kijkt vooral naar resultaten in het verleden
Goodwill gaat vooral over de toekomst, niet alleen over je prestaties tot nu toe.
Je schetst te optimistische verwachtingen
Wees realistisch. Houd rekening met risico’s en marktontwikkelingen.
Verfraaien van cijfers
Het is verleidelijk om de cijfers een positieve draai te geven, maar waarschijnlijk doet een koper een due diligence-onderzoek. Wanneer daaruit blijkt dat je een te zonnig beeld schetst, is het vertrouwen vaak weg. Zorg dus voor realistische cijfers.
Goodwill en de Belastingdienst: tarieven en regels
Bij een verkoop heeft de goodwill fiscale gevolgen voor de verkoper en koper. Hoeveel belasting je betaalt, is mede afhankelijk van je rechtsvorm:
| Situatie | Gevolg |
|---|---|
| Verkoop vanuit eenmanszaak of vof | Goodwill wordt belast als stakingswinst, waarover je inkomstenbelasting betaalt. |
| Verkoop vanuit bv (via aandelen) | Je betaalt belasting over de winst van je aandelen. Dit kan fiscaal voordeliger zijn dan verkoop vanuit een eenmanszaak. |
| Koper | De koper mag de betaalde goodwill afschrijven, waardoor hij minder belasting betaalt over de winst. |
Hulp nodig bij goodwill berekenen?
Goodwill berekenen is maatwerk. Overleg altijd met een boekhouder, financieel adviseur of expert in bedrijfsovernames om tot een realistische waardering te komen en geen fouten te maken.
Nieuwsgierig geworden naar wat de actuele waarde is van jouw bedrijf? Bereken gratis de waarde van jouw bedrijf en doe er je voordeel mee!
Benieuwd hoeveel jouw bedrijf waard is?
Elke ondernemer wil weten wat zijn bedrijf ongeveer waard is. Handig bij een eventuele verkoop, maar ook waar je op kan sturen in je bedrijf.
