De margeregeling voor handel in gebruikte goederen

De btw-margeregeling is van toepassing op de levering van tweedehands goederen, kunst, antiek of verzamelingen (curiosa). Wat zijn de voorwaarden? Een overzicht voor ondernemers.

Ben jij het zat om zelf te worstelen met je boekhouding? Een professionele boekhouder biedt uitkomst. Door jouw administratie uit te besteden aan een boekhoudkantoor, zijn je cijfers altijd up-to-date en worden je aangifte correct en op tijd ingediend. Ontdek direct je opties.

Inhoudsopgave

Wat is de margeregeling btw?

De btw-margeregeling is een bijzondere regeling die van toepassing is op de levering van margegoederen. De margeregeling houdt in dat je de btw niet over de omzet, maar over de winstmarge berekent: het verschil tussen in- en verkoopprijs. In principe moet de marge per artikel worden berekend, maar de mogelijkheid bestaat om de winstmarge per aangiftetijdvak vast te stellen, dit is de zogenaamde globalisatieregeling.

Is de margeregeling verplicht?

Iedereen die handelaar is in margegoederen of door de fiscus wordt aangemerkt als wederverkoper mag de margeregeling toepassen. Wel zijn er bepaalde voorwaarden waar je aan moet voldoen en zijn er een aantal administratieve verplichtingen die dit met zich meebrengt.

Positieve en negatieve winstmarge

Als je totale winstmarge positief is, betaal je btw. Maar het kan ook zijn dat je een negatieve winstmarge hebt omdat je met verlies hebt verkocht, je hoeft dan geen btw af te dragen maar stelt bij de btw-aangifte de btw op nul.

Waarom is de margeregeling btw belangrijk?

De btw-margeregeling is een belangrijke regeling voor alle ondernemers die goederen inkopen van particulieren (of van btw vrijgestelde ondernemers). Die brengen immers geen btw in rekening als zij iets aan een ondernemer verkopen.

De regeling is in het leven geroepen om te voorkomen dat de belastingdienst twee keer btw ontvangt. De ingekochte goederen zijn ooit met btw verkocht, zonder de margeregeling zou de ondernemer nu btw moeten berekenen zonder dat hij diezelfde btw bij de inkoop heeft kunnen aftrekken.

Wanneer mag je de margeregeling toepassen?

Let op! De btw-margeregeling is alleen van toepassing op goederen waarover de handelaar geen omzetbelasting (btw) kan aftrekken. Het gaat daarbij om aankopen van particulieren en van ondernemers die vrijgestelde prestaties leveren, zoals bijvoorbeeld:

  • een ondernemer die zelf onder de margeregeling valt;
  • een ondernemer die op grond van de kleine ondernemersregeling is vrijgesteld van administratieve verplichtingen;
  • een ondernemer die de goederen alleen voor vrijgestelde prestaties heeft gebruikt.
  • een ondernemer of wederverkoper uit de Europese Unie, vooropgesteld dat de levering onder de margeregeling valt in dat andere land.

Wie mag de margeregeling toepassen?

Handelaars of zogenaamde wederverkopers van zogenaamde margegoederen en die deze goederen inkoopt van particulieren en van btw vrijgestelde ondernemers, mogen de btw-margeregeling toepassen. De regeling mag dus niet zomaar door iedereen worden toegepast.

Verkoop je zowel nieuwe als gebruikte goederen? Ook dan word je als handelaar/wederverkoper aangemerkt door de belastingdienst. Ook als de omzet van de gebruikte goederen maar een fractie is van de totale omzet.

Hoe werkt de btw-margeregeling?

De btw-margeregeling is een op het oog eenvoudige regeling, maar er zijn een aantal dingen waar je op moet letten.

Het berekenen van de btw

De winstmarge is het verschil tussen de verkoopprijs (exclusief btw) en de inkoopprijs. Verkoop je met winst dan is de winstmarge positief, maar als je over de verkoop verlies hebt geleden heb je een negatieve winstmarge en stel je de marge op nul, je bent dan geen btw verschuldigd.

De btw bereken je over de winstmarge, alsof de 21 procent btw al in de marge zit. Je deelt hiervoor de winstmarge door 121 en vermenigvuldigt dat cijfer weer met 21. Is de winstmarge bijvoorbeeld € 2.500,-, dan deel je 2.500 door 121 (is € 20,67) en vermenigvuldigt die met 21, wat een btw-bedrag van € 433,90 oplevert. Dit bedrag neem je op in je boekhouding en draag je bij de btw-aangifte af als omzetbelasting. Een boekhouder kan dit erg eenvoudig voor je regelen.  

 
LET OP: Als je over de verkoop verlies hebt geleden stel je de marge op nul. Voorbeeld:

Inkoop Inkoop-
prijs
Verkoop-
prijs
Winst-
marge
Antiek bestek € 5.000,- € 7.000,- € 2.000,-
Schilderij € 10.000,- € 9.000,- € 0,-
Sofa € 1.000,- € 1.500,- € 500,-
Totaal € 16.000,- € 17.500,- € 2.500,-
Btw-marge     € 434,- (afgerond)

De facturering

Verkoop je een goed onder de margeregeling, dan moet je op de gewone manier factureren. Je mag daarbij echter geen btw op de factuur vermelden. Wel moet je een factuur uitreiken waarop je ‘bijzondere regeling – gebruikte goederen‘ vermeldt.

Ruil je in dan kan je volstaan met een factuur, op voorwaarde dat op die factuur zowel de levering als de inruil vermeld worden. De factuur kan dan ook als inkoopverklaring dienen.

Daarnaast ook nog onbetaalde facturen? Factoring kan dan het antwoord zijn.

Inkoopverklaring

Koop je goederen van een particulier (of daarmee gelijk te stellen leverancier), dan moet je een inkoopverklaring opmaken. Bij leveringen van minder dan € 500,- geldt deze verplichting niet. De inkoopverklaring moet in tweevoud worden opgemaakt. Het eerste exemplaar reik je uit aan je leverancier, het tweede exemplaar bewaar je bij je boekhouding. Je hoeft geen inkoopverklaring op te maken als je van jouw leverancier een factuur krijgt. De gegevens die in de inkoopverklaring moeten worden opgenomen zijn dezelfde als die op het factuurmodel hierboven staan (incl. de verklaring van de leverancier!).  

Ruime btw-margeregeling

Ben jij handelaar in kunst, antiek of verzamelingen, dan mag jij de margeregeling ruimer toepassen. Op jouw verzoek geldt de margeregeling ook:

  1. bij doorverkoop van kunstvoorwerpen die aan jou zijn geleverd onder het verlaagde btw-tarief;
  2. bij doorverkoop van kunst, antiek of verzamelingen die jij zelf hebt ingevoerd van buiten de EU.

Wil jij van bovenstaande mogelijkheid gebruik maken, dan moet je daartoe een verzoek indienen bij de Belastingdienst. Verleent de Belastingdienst toestemming, dan geldt de ontheffing voor een periode van minimaal twee jaar. Bij levering van kunst gelden twee tarieven:

  1. het verlaagde tarief als het kunstvoorwerp wordt geleverd door de maker, zijn erfgenaam of door een ondernemer die geen kunsthandelaar is;
  2. het algemene tarief (21%) voor alle overige leveringen van kunst, antiek of verzamelingen.

Beschik jij over een vergunning om de ruimere margeregeling toe te passen, dan dien je de btw bij te betalen die je in mindering hebt gebracht op de levering en invoer van goederen in voorraad (waar nu de ruimere margeregeling voor geldt). Deze btw moet jij in het eerste aangiftetijdvak waarin de verruimde margeregeling van toepassing is aangeven. Beëindig je de vergunning, dan mag jij de btw alsnog aftrekken.  

Verkoop jij kunstwerken van de kunstenaar zelf of zijn erfgenamen dan kun jij om toepassing van de margeregeling vragen. Dien je daartoe geen verzoek in, dan betaal je over de totale inkoopprijs het algemene tarief.  

Globalisatieregeling

In die gevallen waarin het niet mogelijk is om het verband tussen de in- en verkoopprijs te bepalen (de individuele methode), kun je de zogenaamde globalisatieregeling toepassen: je berekent de verschuldigde btw achteraf per aangiftetijdvak. Dit kan een interessant voordeel opleveren:   Uitgaande van het eerder gebruikte voorbeeld komt de verschuldigde omzetbelasting uit op:

 

Inkoop Inkoop-
prijs
Verkoop-
prijs
Winst-
marge
btw
Antiek
bestek
€ 5.000,- € 7.000,- € 2.000,-  
Schilderij € 10.000,- € 9.000,- € 0,-  
Sofa € 1.000,- € 1.500,- € 500,-  
Totaal
zonder globalisatie
    € 2.500,- >€ 434,-
Totaal met globalisatie € 16.000,- € 17.500,- € 1.500,- € 260,-

Als jij een handelaar in (een van) de onderstaande goederen bent, kun je bij de Belastingdienst een verzoek indienen voor globalisatie:

  • kleding
  • meubelen
  • boeken en tijdschriften
  • vervoermiddelen
  • foto-, film- en video-apparatuur
  • beeld- en geluidsdragers (o.m. video- en muziekcassettes, CD’s en LP’s)
  • kunst, antiek en curiosa
  • muziekinstrumenten
  • huishoudelijke apparaten en benodigdheden
  • verzamelingsobjecten
  • huisdieren en huisdierbenodigdheden.

Globalisatie en herrekening

Pas je de globalisatiemethode toe dan heb jij de mogelijkheid tot herrekening na afloop van het boekjaar. Je kunt dan de negatieve winstmarge, behaald in een eerder tijdvak, verrekenen met de positieve winstmarge uit een ander tijdvak. Een verzoek om teruggaaf op basis van herrekening moet je op jouw aangifte omzetbelasting over het eerste aangiftetijdvak in het nieuwe kalenderjaar doen.  Houd je op jaarbasis een negatieve marge over, dan mag je die het volgend jaar bij de jaarrekening opvoeren. Je moet dan wel na afloop van het kalenderjaar, behalve een verzoek om teruggaaf, ook een verzoek aan de inspecteur richten, waarin je hem vraagt een negatieve marge vast te stellen.  

Wat zijn margegoederen?

Onder margegoederen worden alle gebruikte/tweedehands goederen verstaan die je hebt ingekocht zonder btw. Bijvoorbeeld tweedehands goederen, kunst, antiek of verzamelingen (curiosa). Gebruikte goederen is hierbij een ruim begrip, sinds 2019 worden echter ook zelf vervaardigde, gekweekte of gefokte goederen als margegoederen aangemerkt.

  • Gebruikte goederen: Dit zijn tweedehands goederen die (eventueel na reparatie) opnieuw gebruikt kunnen worden. Goederen die niet meer kunnen worden gerepareerd, en alleen nog maar geschikt zijn als grondstof, hulpstof of halffabricaat voor de vervaardiging van andere goederen vallen niet onder de margeregeling. Hier is echter enige nuancering op zijn plaats. Als een autohandelaar van twee oude auto’s een nieuwe maakt (bijvoorbeeld de motor gebruikt van een ‘total loss’), mag hij de margeregeling toepassen. De margeregeling is verder niet van toepassing als de gebruikte goederen door de handelaar als bedrijfsmiddel zijn gebruikt. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan een computer die is gebruikt voor de administratie.
  • Kunstvoorwerpen: Het gaat hierbij ondermeer om schilderijen, gravures, etsen, beeldhouwwerken, wandkleden en keramiek.
  • Verzamelingen: Hieronder vallen bijvoorbeeld munten, postzegels en telefoonkaarten. Ook verzamelingen van wetenschappelijk belang (geologisch, historisch e.d.) vallen onder dit begrip.
  • Antiek: Alle voorwerpen genoemd die ouder dan honderd jaar zijn.
  • Zelf vervaardigde, gefokte of gekweekte goederen: Denk bijvoorbeeld aan zelf gefokte paarden/veulens.

Belastingwijzigingen 2025 Whitepaper - Mockup

Whitepaper Belastingwijzigingen

Belastingwijzigingen 2025: we geven een overzicht van de belangrijkste fiscale wijzigingen voor ondernemers.


Voordelen van de margeregeling

Minder (btw) betalen

Het grootste voordeel van de margeregeling is dat de btw die je klant dient te betalen lager is. Omdat je de btw alleen berekent over de winstmarge, en niet over de totale verkoopprijs, komt de btw (en daarmee de totale verkoopprijs) lager uit.

Geen btw betalen die je niet kunt aftrekken

Als je als handelaar inkoopt bij een particulier kun je over die inkoop geen btw aftrekken omdat de particulier (of van btw vrijgestelde ondernemer) die niet eerst aan jou heeft berekend.

Nadelen van de margeregeling

Administratieve verplichtingen

Een belangrijk nadeel voor veel ondernemers zijn de administratieve verplichtingen die de margeregeling met zich meebrengt. Ook al is het op het eerste gezicht een eenvoudige regeling, de margeregeling op een correcte manier toepassen kan je als ondernemer veel hoofdpijn bezorgen vanwege de vele uitzonderingen en extra regeltjes waar je mee te maken krijgt.

Hoe zit het met de margeregeling en BPM bij auto’s?

Bij de verkoop van tweedehands auto’s gelden speciale regels. Als je de margeregeling toepast, mag je de nog aanwezige rest-BPM (Belasting op Personenauto’s en Motorrijwielen) niet verrekenen met de door jou te betalen btw.

Voorbeeld:
Je koopt een tweedehands BMW voor € 3.000,-. De rest-BPM bedraagt nog € 5.000,-. Na een opknapbeurt wordt de auto verkocht voor € 10.000,-. Met toepassing van het normale btw-systeem zou je de rest-BPM op de verkoopprijs in mindering mogen brengen. Onder de margeregeling is echter de aankoopprijs van toepassing.  

Heb je bij het opknappen van de auto nieuwe onderdelen gebruikt, dan kunt je de btw die aan jou in rekening is gebracht voor deze onderdelen in vooraftrek brengen.  

Auto uit het buitenland: Koop je als handelaar een auto van een particulier uit een ander EU-land, dan is BPM verschuldigd bij registratie. Wordt de auto op jouw naam gezet, dan mag je het BPM-bedrag bij de inkoopprijs tellen. Wordt de auto direct op naam van de nieuwe eigenaar gezet, in plaats van op jouw naam, dan wordt het BPM-bedrag als een zgn. doorlopende post beschouwd. Het BPM-bedrag behoort dan niet tot de inkoopprijs, noch tot de verkoopprijs. De nieuwe eigenaar moet dan de BPM betalen. Je voldoet de BPM namens en voor rekening van de nieuwe eigenaar. In beide gevallen behoort de BPM niet tot de belaste marge.  

Wat is een marge auto?

Sommige tweedehands auto’s worden aangeboden als zogenaamde marge-auto’s of btw auto’s. Een marge auto is een die nieuw is gekocht door een particulier en waarover al btw is afgedragen. Als je als ondernemer zo’n marge auto koopt dan kun je vervolgens de btw niet meer terugvorderen.

Wat is een btw auto?

Een btw auto is een auto waarover btw verschuldigd is bij de verkoop. Wanneer de koper een ondernemer is, kan die de btw weer terugvorderen. Een particuliere klant mag dat uiteraard niet.

De margeregeling toepassen bij marge auto’s

Een autobedrijf die een marge auto aan een zakelijke klant verkoopt en daarbij de margeregeling niet toepast en het margeverkoopbedrag omrekent naar een btw verkoopbedrag, dan kan de ondernemer die de auto koopt, toch de btw verrekenen.

De margeregeling en handel met het buitenland

Binnen de EU

Binnen de EU kun je goederen (ver)kopen onder de margeregeling. Toepassing ervan betekent:

  1. de handelaar voldoet op aangifte de btw over de winstmarge;
  2. de handelaar brengt geen btw apart in rekening aan de koper;
  3. de koper heeft geen recht op aftrek van voorbelasting;
  4. de regels voor intracommunautaire transacties mogen niet worden toegepast.

De margeregeling geldt ook voor leveringen van tweedehands auto’s (de definitie van gebruikte vervoermiddelen verschilt voor leveringen binnen en buiten Nederland). Als je binnen Nederland een vervoermiddel koopt zonder btw te betalen, wordt het als gebruikt goed beschouwd. Dat betekent dat je het binnen Nederland kunt doorverkopen onder de margeregeling.   Verkoop je de goederen door binnen de EU dan mag je de margeregeling niet toepassen, wel heb je recht op aftrek van de btw die je bij invoer hebt betaald. Voer je door jou ingevoerde goederen uit, dan geldt onder de normale voorwaarden het nultarief.

Handelen met landen buiten de EU

Voor handelsovereenkomsten met andere EU-landen wordt een beperktere definitie van gebruikte vervoermiddelen gehanteerd. Voor een gebruikt goed geldt de volgende definitie:

  1. landvoertuig: ouder dan 6 maanden en meer dan 6000 km gereden;
  2. vaartuig: ouder dan 3 maanden en meer dan 100 uur gevaren;
  3. luchtvaartuig: ouder dan 3 maanden en meer dan 40 uur gevlogen.

Doe je zaken buiten de EU dan moet je altijd btw voldoen over de totale waarde van de ingevoerde goederen. Voer je door jouw onder de globalisatieregeling ingekochte goederen uit buiten de EU, dan moeten de marge-inkopen worden gecorrigeerd op de wijze die voor globalisatie geldt. 

Gerelateerd lezen:

• Btw: Vrijgestelde goederen en diensten
• Btw-teruggave zonnepanelen
• Btw tarieven in Europa 2022
• Bedrijfspand en btw: 7 vragen en antwoorden

Meer over BTW:

 

Op zoek naar professionele hulp voor je administratie en boekhouding? Ontdek direct je opties.

Lees ook…
Benieuwd naar de ins en outs van de vennootschapsbelasting (vpb) en wat dit voor jouw onderneming betekent? Ontdek hoe de vpb werkt, wat het vpb-tarief…
Ben je als ondernemer op zoek naar manieren om je belastingdruk te verlagen en meer geld in je bedrijf te houden? Dan kan de…
De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) biedt ondernemers flinke belastingvoordelen bij het erven of schenken van aandelen van een vennootschap. In dit…
Wil je als directeur-grootaandeelhouder jaarlijks duizenden euro’s besparen? Met deze drie fiscale tips betaal je minder belasting. Van voordelig…
Ben jij ondernemer met minder dan € 20.000 aan omzet per jaar en wil je minder tijd kwijt zijn aan je btw-administratie? Dan is de…
Je bent ondernemer en geeft graag iets aan de maatschappij of de volgende generatie. Dat kan door geld te doneren aan een goed doel of een sportclub te…