Wat is de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA)?
De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties is ingevoerd om meer duidelijkheid te geven over de relatie tussen opdrachtgevers en zzp’ers. De Wet DBA verving de oude Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). Het doel is het tegengaan van schijnzelfstandigheid.
Tegengaan schijnzelfstandigheid
Schijnzelfstandigheid betekent kort gezegd dat iemand zich presenteert als zelfstandig ondernemer terwijl er volgens het arbeidsrecht sprake is van een dienstverband. Als zzp’er moet je kunnen aantonen dat je echt zelfstandig werkt en dat er geen sprake is van een verkapte arbeidsovereenkomst.
In 2025 blijven de kernprincipes van de Wet DBA van kracht, maar er zijn enkele belangrijke wijzigingen en handhavingsplannen waar je rekening mee moet houden.
Wat betekent de aankomende handhaving?
De overheid streeft naar een gelijker speelveld tussen werknemers in loondienst en zelfstandige ondernemers. Daarom zal er in 2025 meer aandacht zijn voor de handhaving van de Wet DBA. De Belastingdienst gaat strenger controleren op schijnzelfstandigheid.
Opdrachtgevers en opdrachtnemers die de wet overtreden, riskeren boetes en naheffingen. Dit betekent dat je als zzp’er en opdrachtgever duidelijke afspraken moet maken over de samenwerking.
Niet per definitie negatief
Strakkere regels dus, maar dat hoeft niet per se negatief uit te pakken. Minder schijnzelfstandigheid betekent namelijk ook minder concurrentie van goedkope opdrachtnemers die eigenlijk in loondienst werken en een arbeidsovereenkomst nodig hebben.
Daarnaast profiteer je van een sterkere rechtspositie wanneer je arbeidsrelatie duidelijker wordt gedefinieerd. En dat kan weer van pas komen bij zakelijke geschillen.
Mogelijke opvolger van de Wet DBA
Er wordt veel gesproken over de Wet VBAR (Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties) als mogelijke opvolger van de Wet DBA. Deze nieuwe wetgeving moet zorgen voor meer duidelijkheid en een betere afbakening tussen zelfstandigen en werknemers.
De Wet VBAR introduceert specifieke regels en criteria waarmee je als zzp’er moet aantonen dat je daadwerkelijk zelfstandig bent. Houd daarom de ontwikkelingen goed in de gaten om up-to-date te blijven.
Webmodule beoordeling arbeidsrelatie
Een belangrijke check of er sprake is van zelfstandigheid, is de webmodule beoordeling arbeidsrelatie. Met deze online tool kunnen jij als zzp’er beoordelen of de samenwerking voldoet aan de criteria van de Wet DBA.
Door de vragen stap voor stap in te vullen, krijg je meer inzicht in de aard van de arbeidsrelatie. Heb je alle vragen beantwoord? Dan krijg je een indicatie of er sprake is van een dienstbetrekking of een zelfstandige opdracht. Hoewel de webmodule geen juridische zekerheid biedt, geeft het wel een idee of je op de goede weg bent.
Werk met een modelovereenkomst
Je kunt samen met je opdrachtgever een modelovereenkomst gebruiken. Op de website van De Belastingdienst vind je meerdere modelovereenkomsten die duidelijkheid scheppen over de relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Je kunt ook zelf een opdrachtovereenkomst op maat maken.
Met een modelovereenkomst toon je aan dat er geen sprake is van een dienstbetrekking en kun je goed voorbereid een samenwerking met elkaar aangaan. Zorg ervoor dat je altijd de juiste overeenkomst gebruikt en deze afstemt op de specifieke situatie van je opdracht.
Situaties waarin een modelovereenkomst nuttig is:
- Wanneer je langdurig voor dezelfde opdrachtgever werkt.
- Als je werkzaamheden verricht die lijken op die van een werknemer.
- Wanneer er sprake is van enige vorm van werkgeversgezag.
Whitepaper Controle Belastingdienst
7 tips om schijnzelfstandigheid te voorkomen
Een van de belangrijkste doelen van de Wet DBA is het voorkomen van schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat je moet aantonen dat het om zelfstandig ondernemerschap gaat. Enkele tips om schijnzelfstandigheid te voorkomen:
1. Werk met een modelovereenkomst
Vul samen met je opdrachtgever een modelovereenkomst in. Hiermee toon je aan dat er geen sprake is van een dienstbetrekking.
2. Werk voor meerdere opdrachtgevers
Idealiter werk je voor meerdere opdrachtgevers, zodat je niet afhankelijk bent van één opdrachtgever.
3. Bepaal je eigen werktijden
Laat zien dat je zelf de regie hebt over je werk.
4. Werk volgens eigen methodes
Behoud de controle over hoe je je werk uitvoert en voorkom ondergeschiktheid aan een opdrachtnemer.
5. Ga actief aan de slag met marketing en acquisitie
Zorg dat je actief nieuwe opdrachtgevers werft. Dit versterkt je positie en juiste kwalificatie als zelfstandige.
6. Communiceer duidelijk
Wees open en duidelijk in je communicatie met opdrachtgevers over je rol en verantwoordelijkheden.
7. Blijf op de hoogte
Volg de laatste ontwikkelingen op het gebied van wetgeving en handhaving en speel proactief in op veranderingen.
Door deze tips in de praktijk toe te passen, toon je aan dat je een echte ondernemer bent.
Goed voorbereid een nieuw ondernemersjaar in
Als zzp’er wil je ook in 2025 graag zekerheid. Daarom is het belangrijk om op de hoogte te blijven van de Wet DBA, de mogelijke opvolging door de Wet VBAR en de aankomende handhaving.
Maak gebruik van hulpmiddelen zoals de webmodule beoordeling arbeidsrelatie en modelovereenkomsten om te zorgen dat je voldoet aan de wet. Voorkom schijnzelfstandigheid door je als echte ondernemer te profileren. Zo blijf je zorgeloos freelancen en bouw je verder aan een succesvolle zelfstandige carrière.
Ben je opdrachtgever en wil je in een paar minuten weten of er sprake is van schijnzelfstandigheid in jouw arbeidsrelatie met zzp’ers? Doe dan onze Scan Schijnzelfstandigheid.