Hoe werkt de inkomstenbelasting in Nederland?
De Belastingdienst gebruikt belastingschijven om te bepalen hoeveel belasting je moet betalen. Je belastbaar inkomen wordt verdeeld in verschillende delen (de belastingschijven) waarover je een bepaald percentage belasting betaalt.
Omdat we in Nederland een progressief belastingstelsel hebben, lopen de tarieven op en ga je meer belasting betalen naarmate je inkomen hoger is.
Inkomstenbelasting voor ondernemers
Ben je zzp’er, heb je een eenmanszaak, vof of ben je onderdeel van maatschap. Dan ziet de Belastingdienst je meestal als IB-ondernemer en moet je inkomstenbelasting en een inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) betalen.
Je betaalt belasting over je winst. Met aftrekposten als de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling verlaag je de winst en betaal je dus minder belasting.
Belastingschijven en belastingtarieven 2023 en 2024
Je kunt als ondernemer drie verschillende soorten inkomen hebben:
- een inkomen uit werk en woning (box 1)
- een belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang, bijvoorbeeld aandelen (box 2)
- beleggingen en spaartegoeden (box 3)
Belastingschijven en tarieven box 1
In box 1 wordt het inkomen uit werk en woning belast. Ook winst uit onderneming, je inkomsten als freelancer en je salaris als directeur-grootaandeelhouder van een bv of nv vallen hieronder.
In box 1 zijn er 2 belastingschijven. Tot 2020 waren dit er 4, maar sindsdien is de overheid bezig het belastingstelsel te versimpelen en zijn er 2 belastingschijven overgebleven.
Tarieven en belastingschijven Box 1 2024
| Schijf | Inkomen | Percentage |
|---|---|---|
| 1 | Tot € 75.518 | 36,97% |
| 2 | Vanaf € 75.518 | 49,50% |
Tarieven en Belastingschijven 2023 Box 1
| Schijf | Inkomen | Percentage |
|---|---|---|
| 1 | Tot € 73.031 | 36,93% |
| 2 | Vanaf € 73.031 | 49,50% |
Rekenvoorbeeld 2023
Omdat je dit jaar aangifte doet over 2023, hebben we daar een rekenvoorbeeld bij gemaakt. Suzie is zzp’er en heeft – na aftrek van de aftrekposten als de mkb-winstvrijstelling een belastbaar inkomen van € 45.000. Haar hele inkomen valt in schijf 1 en ze betaalt daarom het belastingtarief van 36,93 procent.
Mark, een andere ondernemer, heeft in 2023 een belastbaar inkomen van € 85.000. Over het eerste deel van zijn inkomen (tot € 73.031) betaalt Mark het lage tarief van 36,93 procent. Omdat het resterende deel van € 11.969 (€ 85.000 – € 73.031) in de tweede schijf valt, betaalt Mark daarover het tarief van 49,50 procent.
| Schijf | Belastbaar inkomen | Percentage | Te betalen |
|---|---|---|---|
| 1 | € 73.031 | 36,93% | € 26.970,35 |
| 2 | € 11.969 | 49,50% | € 5924,66 |
Tarieven en belastingschijven 2022
| Schijf | Inkomen | Percentage |
|---|---|---|
| 1 | Tot € 69.399 | 37,07% |
| 2 | Vanaf € 69.399 | 49,50% |
Belastingschijven 2023 AOW-leeftijd
Voor iedereen die voor 2023 de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt, gelden andere tarieven en schijven.
Tarieven en Belastingschijven 2023 Box 1 (geboren voor 1 januari 1946)
| Schijf | Inkomen | Percentage |
|---|---|---|
| 1 | tot € 38.703 | 19,03 % |
| 2 | vanaf € 38.703 tot € 73.031 | 36,93 % |
| 3 | vanaf € 73.031 | 49,50% |
Tarieven en Belastingschijven 2023 Box 1 (geboren op of na 1 januari 1946)
| Schijf | Inkomen | Percentage |
|---|---|---|
| 1 | tot € 37.149 | 19,03 % |
| 2 | € 37.149 tot € 73.031 | 36,93% |
| 3 | vanaf € 73.031 | 49,50% |
Tarieven en Belastingschijven 2024 Box 1 (geboren voor 1 januari 1946)
| Schijf | Inkomen | Percentage |
|---|---|---|
| 1 | tot € 40.021 | 19,07 % |
| 2 | vanaf € 40.021 tot € 75.518 | 36,97% |
| 3 | vanaf € 75.518 | 49,50% |
Tarieven en Belastingschijven 2024 Box 1 (geboren na 1 januari 1946)
| Schijf | Inkomen | Percentage |
|---|---|---|
| 1 | tot € 38.098 | 19,07 % |
| 2 | vanaf € 38.098 tot € 75.518 | 36,97% |
| 3 | vanaf € 75.518 | 49,50% |
Rekenvoorbeeld
Zou Mark uit het vorige rekenvoorbeeld AOW-gerechtigd zijn en op of na 1 januari 1946 zijn geboren, dan verandert het rekenvoorbeeld. Over het eerste deel van zijn inkomen (tot € 37.149) betaalt Mark nu het lage tarief van 19,03 procent. Over het gedeelte dat in de tweede schijf valt (€ 35.882) 36,93 procent en het deel dat overblijft (€ 85.000 – € 73.031 = € 11.969) wordt belast met 49,50 procent.
| Schijf | Belastbaar inkomen | Percentage | Te betalen |
|---|---|---|---|
| 1 | € 37.149 | 19,03 % | € 7069,46 |
| 2 | € 35.882 | 36,93 % | € 13.251,22 |
| 3 | € 11.969 | 49,50 % | € 5924,66 |
Bedrag bijdrage Zorgverzekeringswet 2023 en 2024
Iedereen in Nederland draagt verplicht bij aan de Zorgverzekeringswet. Als ondernemer moet je deze inkomensafhankelijke bijdrage zelf betalen.
Je betaalt voor de bijdrage Zvw een percentage van je winst.
- In 2024 betaal je 5,32% over maximaal € 71.628 winst.
- In 2023 betaal je 5,43% over maximaal € 66.952 winst.
Belastingschijven en tarieven box 2
Voor de inkomens die vallen in box 2 en box 3 ziet de wereld er iets anders uit. Hier gelden geen belastingschijven, maar wordt met vaste tarieven gerekend.
Wie een eigen bv of nv heeft met een ‘aanmerkelijk belang van 5 procent of meer’ valt in box 2 van de inkomstenbelasting. Belasting is verschuldigd over het uitgekeerde dividend. Over je inkomsten uit box 2 betaal je in 2023 26,90 procent.
Let op: op 1 januari 2024 wordt in box 2 een tweeschijvenstelsel geïntroduceerd.
De drempelbedragen van deze schijven en de belastingtarieven worden:
- Inkomsten tot € 67.000: een tarief van 24,5%
- Inkomsten boven de € 67.000: een tarief van 33%
Belastingschijven en tarieven box 3
Er zijn veranderingen op komst in box 3. als doel: rendement rechtvaardiger te belasten. Er is een overbruggingsregeling die loopt tot en met 2025.
In box 3 werkt de fiscus met een zogenaamd forfaitair of fictief rendement.
De forfaits voor spaargeld en schulden zijn gebaseerd op de gemiddelde spaarrente en hypotheekrente in 2023 en worden aan het begin 2024 bekend. Het verondersteld rendement op overige bezittingen is voor 2023 vastgesteld op 6,17 procent. Daarnaast wordt de hoogte van het heffingsvrije vermogen aangepast naar € 57.000 (was € 50.650). In box 3 is het percentage 32 procent (31% in 2022). In 2024 stijgt het belastingtarief op sparen en beleggen in box 3 naar 36%.
In 2023 gelden deze 3 percentages: voor spaargeld, overige bezittingen en schulden.
Heffingskortingen en aftrekposten
Met aftrekposten als mkb-winstvrijstelling en zelfstandigenaftrek en heffingskortingen betaal je als ondernemer minder belasting. Iedereen heeft recht op de algemene heffingskorting. Daarnaast zijn er verschillende heffingskortingen en aftrekposten die je – afhankelijk van je persoonlijke situatie en inkomen – mag toepassen:
Heffingskortingen
- Algemene heffingskorting
- Arbeidskorting
- Inkomensafhankelijke combinatiekorting
- Heffingskortingen voor AOW-gerechtigden
- Jonggehandicaptenkorting
- Levensloopverlofkorting
- Heffingskorting voor groene beleggingen
Aftrekposten:
- Ondernemersaftrek
- Hypotheekrente
- Specifieke zorgkosten
- Giften
- Studiekosten
- Partneralimentatie
- Reiskosten
- Lijfrente
Plan je inkomsten en uitgaven strategisch
Als ondernemer is het extra belangrijk om goed inzicht te hebben in hoeveel belasting je moet betalen. Door inkomsten en uitgaven strategisch te plannen kun je optimaal gebruikmaken van de belastingschijven. Fluctueert je inkomen fluctueert of verwacht als je significante veranderingen in je zakelijke of persoonlijke situatie? Schakel dan een financieel adviseur in voor persoonlijk advies. Dat geldt zeker als je een nv of bv hebt en inkomstenbelasting in Box 2 betaalt.
Met hulp van een belastingadviseur weet je zeker dat jij van alle voordelen profiteert en geen geld laat liggen.
Gratis whitepaper: Belastingdienst Controle, wat nu?!
Hoe vaak gebeurt het, hoe voorkom je het en stappenplan als het tóch gebeurt.
Veelgestelde vragen inkomstenbelasting 2023
Wat is het percentage inkomstenbelasting in 2023?
Het laagste tarief voor de inkomstenbelasting is in 2023 36,93% tegenover 37,07% in 2022. Het toptarief van 49,5% is onveranderd.
Hoeveel belasting over pensioen in 2023?
Hoeveel belasting je precies betaalt over je pensioen, hangt af van het geboortejaar. Zie ook de bovenstaande tabel over AOW-leeftijd.
Hoeveel inkomen belastingvrij in 2023?
Als je in loondienst werkt, kun je in 2023 tot € 8520 verdienen zonder dat je belasting hoeft te betalen. Zzp’ers mogen tot ongeveer € 30.000 winst maken voordat ze belasting moeten betalen. Voor inkomsten uit overige werk gelden mogelijk speciale regels.
Gelden heffingskortingen ook voor zzp’ers?
Met heffingskorting krijg je directe korting op je inkomstenbelasting. Heffingskortingen zijn dus geen aftrekposten. De korting gaat rechtstreeks van het bedrag af dat je moet betalen. Ook zelfstandige ondernemers hebben recht op heffingskorting.
