Laatste strohalm
“Het is eigenlijk heel raar”, zegt Marianne Keijzer van MKB-Santos. “Het MKB is de drijvende kracht achter onze economie en de overheid stimuleert ondernemerschap. Maar als er iets misgaat, is er eigenlijk maar weinig hulp.”
MKB-Santos werd al in 1916 opgericht als een fonds voor en door ondernemers. Het richtte zich toen op ‘Steun Aan Nederlandse Tuberculoselijdende Onbemiddelbare Standgenoten’, maar met het verdwijnen van tbc veranderde dat doel. Inmiddels fungeert de stichting als laatste strohalm bij allerlei soorten van ondernemerspech.
“Je ziet vaak dat mensen bij ons komen als het ongeluk zich maar blijft opstapelen. Een ziek kind bijvoorbeeld vraagt veel van een gezin, vooral als het behandeld wordt in een ziekenhuis buiten de stad. De ondernemer kan zijn verplichtingen niet meer nakomen, raakt in de schulden en zijn vrouw krijgt een burn out. De meeste aanvragen zijn doorspekt van persoonlijk leed.”
MKB-Santos kijkt allereerst of er geen andere mogelijkheden zijn en heeft dan ook een belangrijke doorverwijsfunctie. In een uiterste geval kan de stichting een tijdelijke aanvulling op het inkomen bieden, een eenmalige bijdrage leveren of een lening verstrekken. Maar alleen in situaties die het gewone ondernemersrisico overstijgen. “We hanteren wel strikte voorwaarden”, vertelt Keijzer. “Iemand die gewoon geen verzekering heeft afgesloten, kunnen we niet helpen.”
‘Permanente oplossing bieden’
Na de vuurwerkramp in Enschede bijvoorbeeld stelde Santos 50 duizend euro beschikbaar voor de juridische ondersteuning van gedupeerde ondernemers. Meestal gaat het echter om individuele hulp. “Soms is een klein beetje ondersteuning genoeg,” legt Keijzer uit. “Om in aanmerking tekomen voor schuldhulpverlening bijvoorbeeld, moet je je administratie compleet hebben. We hebben wel eens de kosten voor een boekhouder betaald zodat de ondernemer in kwestie alsnog in de schuldsanering kon.”
“Ons doel is om een permanente oplossing te bieden. Het bedrijf kan gezond weer doorgaan, of het bedrijf wordt beëindigd en de ondernemer kan door met zijn leven. We doen niet aan langdurige aanvullende uitkeringen als een bedrijf niet levensvatbaar is.”
Herseninfarct
Toen supermarkteigenaar Hans Ruitinga uit Blijham1 concurrentie kreeg van een grote nieuwe Aldi, zag hij zijn omzet enorm dalen. Toen hij daaroverheen een herseninfarct kreeg, moest hij zijn bedrijfspand proberen te verkopen, maar door de crisis is dat niet gelukt. Het herseninfarct maakt spreken voor meneer Ruitinga nog altijd moeilijk, vooral wanneer hij vermoeid is of onder druk staat. Hij vertelt daarbij: “Sommige mensen lopen na een infarct constant te lachen. Ik heb het tegenovergestelde.” Tijdens het gesprek moet meneer Ruitinga dan ook regelmatig even diep ademhalen om verder te kunnen met zijn verhaal.
Ruitinga kwam vanwege zijn leeftijd niet in aanmerking voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering en moest rondkomen van zijn AOW terwijl de schulden steeds groter werden. Zijn vriendin trok bij hem in om mantelzorg te verlenen, maar daardoor was hun gezamenlijk inkomen net te hoog voor een aanvullende uitkering van de gemeente. “Ondernemers zijn kwetsbaar, vooral de kleinere. En als ze één keer in de problemen komen, wordt het steeds moeilijker eruit te komen”, zegt Marianne Keijzer.
De druk is eraf
Meer leed kwam op Ruitinga’s pad. Er ontstond een enorme restschuld op de energierekening van het bedrijfspand. “Dat was eigenlijk nog het grootste probleem”, zegt hij. Ruitinga had over kunnen stappen op kleinverbruik toen het pand leeg kwam te staan, maar dat had niemand hem verteld.
In 2013 zocht Ruitinga de hulp van MKB-Santos. Meneer Ruitinga vertelt: “Ik kom uit een kleine dorpsgemeenschap. Iedereen kent iedereen. Ik heb Santos gevraagd me te helpen, maar wilde absoluut anoniem blijven. Dat hebben ze heel goed gedaan.” Santos doneerde in eerste instantie drie kwart van de schulden. Daarna werd namens Hans Ruitinga een brief aan de energiemaatschappij geschreven en werd een procedure bij de Geschillencommissie gestart. Hoewel de energiemaatschappij niet verantwoordelijk gehouden werd, deed ze een klein coulancebod. Santos heeft het laatste deel bijgelegd.
Sponsors en donaties welkom
“De druk is er nu af”, vertelt meneer Ruitinga. “Het pand is verhuurd en daarmee is de hypotheek gedekt.” Ruitinga is inmiddels, ondanks zijn beperkingen weer een bezige 65+er; actief in het verenigingsleven en als vrijwilliger bij diverse organisaties.
MKB-Santos heeft ondernemers nodig om andere ondernemers te kunnen helpen en is daarom altijd op zoek naar sponsors. Donaties via de Vriendenloterij zijn ook van harte welkom.
1 Naam en woonplaats zijn op verzoek van de ondernemer gefingeerd.
