Stagiairs: je werknemers van de toekomst

Enkele belangrijke voordelen van een stagiair:

• Hij of zij kan klussen aanpakken waar je zelf niet aan toekomt
• Als de stagiair in een gespecialiseerde richting wordt opgeleid, kan deze meewerken aan bijvoorbeeld een marketingplan of automatiseringsproject
• Een stagiair brengt nieuwe kennis in het bedrijf en heeft vaak een ‘frisse kijk’ op de onderneming. Hij of zij kan je bijvoorbeeld op ideeën brengen waar je zelf nooit aan gedacht zou hebben, omdat je gewend bent om op een bepaalde manier te werken.
• Je komt snel en goedkoop in contact met aanstormend talent: veel studenten gaan na het behalen van hun diploma aan de slag bij hun voormalige stageverlener. Met een goede naamsbekendheid bij stagiairs, plaats je je ook in de kijker van hun (goedopgeleide) medestudenten.

Soorten stages

Er zijn verschillende soorten stages. Voor de Beroepsbegeleidende Leerweg (BBL) werken leerlingen minimaal drie dagen per week. Leerlingen van de Beroepsopleidende leerweg (BOL) lopen tussen de 20 en 60% van hun schooltijd stage. De soort en duur van de stage hangt af van de studierichting en het opleidingsniveau.

In een ‘snuffel-‘ of kennismakingsstage maken leerlingen bijvoorbeeld enkele weken kennis met een bedrijfstak of beroep. Beroepsvoorbereidende stages, ook wel ervarings- of werkstages, zijn serieuzer van aard. Veel MBO- en HBO-opleidingen kennen een verplichte ervaringsstage in het derde of vierde studiejaar. De stage duurt meestal enkele maanden.

Tot slot kun je vierdejaars HBO- of Universiteitsstudenten de gelegenheid bieden om een praktijkgerichte opdracht uit te voeren (een adviesplan opstellen, een congres organiseren of een gericht onderzoek).

Het bedrijf en de school maken samen afspraken over de stageplaats en de inhoud. Het is daarom belangrijk dat er binnen het bedrijf een vaste begeleider is, die contact onderhoudt met de docent van de stagiair. Verder:

• is leren belangrijker dan werken: het nut voor de stagiair telt zwaarder dan het economische nut voor de werkgever
• moet het werk van de stagiair in het teken staan van de leerdoelstelling
• wordt de leerdoelstelling duidelijk omschreven in het stagecontract (een taak voor het opleidingsinstituut)

HBO/WO studenten kunnen afhankelijk van de eisen vanuit school in principe bij ieder bedrijf stagelopen. Een MBO-stage (BOL of BBL), officieel ‘beroepspraktijkvorming’ genoemd, moet plaatsvinden in een erkend leerbedrijf. Ieder bedrijf kan erkend leerbedrijf worden, maar daarvoor moet wel worden voldaan aan een aantal criteria. De erkenning als leerbedrijf kan worden aangevraagd via SBB (de stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven).

Stagevergoeding

Je hóeft de stagiair in principe niet te betalen (tenzij dat in de CAO geregeld is), maar het is wel gebruikelijk. De hoogte van de vergoeding hangt af van de aard van het werk en van de opleiding (MBO, HBO of Universiteit). Gemiddeld is dit ongeveer 300 euro per maand.

Een reiskosten-, onkosten- of kilometervergoeding telt voor de Belastingdienst niet als loon. Betaal je een hogere beloning, dan is er sprake van een (fictieve) dienstbetrekking en moet je over het loon of de stagevergoeding loonheffingen inhouden en afdragen. Dit geldt echter alléén als je de vergoeding rechtstreeks aan de student betaalt.

De stagevergoeding wordt niet aangemerkt als loon voor de loonheffingen wanneer:

• het bedrijf rechtstreeks de stagevergoeding aan (het stagefonds van) de school overmaakt
• de school het volledige bedrag besteedt aan algemene schoolactiviteiten
• het bedrijf binnen twee maanden na afloop van het jaar administreert: de naam, het adres en burgerservicenummer van de stagiair, de naam en het adres van de school of het stagefonds en het bedrag van de beloning (daarbij moet ook het nummer worden vermeld van het besluit waarop de regeling is gebaseerd: 14 december 2010, nr.DGB2010/2202m)
• de school de stagevergoeding en de besteding administreert

Stageovereenkomst

De werkgever bespreekt met de school welke taken de stagiair zal uitvoeren en onder welke voorwaarden. Die afspraken worden vastgelegd in een stageovereenkomst. In de overeenkomst behoort in ieder geval duidelijk te staan:

• de drie partijen (bedrijf, opleidingsinstituut en stagiair)
• de aanspreekpunten: mentor in het bedrijf en begeleidend docent van de opleiding
• periode en duur van de stage en aantal uren per week
• leerdoelen en begeleiding
• de werkzaamheden van de stagiair
• (eventueel) de stagevergoeding
• regels en voorschriften waaraan de stagiair is gebonden
• (geldige redenen voor) beëindiging van de stage
• geheimhouding ten aanzien van de bedrijfsgegevens
• aansprakelijkheid
• mogelijkheden voor de stagiair om deel te nemen aan bijvoorbeeld terugkomdagen en excursies op school of om aan het stageverslag te werken.

Tip: dring bij de onderwijsinstelling bovendien aan op een regeling aangaande aansprakelijkheid in geval van schade (voor rekening van de stagevrager).

Een stageovereenkomst is geen arbeidsovereenkomst, maar de verhouding tussen stagiair en stagegever is meestal wel van dien aard dat er van een gezagsverhouding gesproken kan worden. Dit houdt in dat het stagebedrijf zich tegenover de stagiair moet houden aan de regels van de Arbeidsomstandighedenwet en de Wet Flexibiliteit en Zekerheid, de Arbeidstijdenwet en gelijke behandeling.

Aan het einde van de stage geeft de werkgever een beoordeling:

• werkzaamheden vervuld door de stagiair
• of, en in hoeverre u baat heeft gehad bij de werkzaamheden
• inzet en belangstelling
• nauwkeurigheid en werktempo
• zelfstandigheid en organisatorisch vermogen
• mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid
• samenwerking met collega’s
• kennisniveau

De stagiair heeft het recht de beoordeling in te zien, het is gebruikelijk om de beoordeling met de stagiair te bespreken. Het is ook gebruikelijk dat de stagiair aan het eind van de stage een verslag inlevert. Dit wordt in principe beoordeeld door het opleidingsinstituut, maar de stageverlener ontvangt ook een exemplaar. Voor jou zijn de volgende punten in het verslag interessant:

• doelstelling van de stage
• verloop van de stage
• beoordeling van de stage door de stagiair

Kleine en middelgrote ondernemingen kunnen zich het beste eerst melden bij een onderwijsinstelling in de eigen regio. Roc’s (regionale opleidingscentra) zijn vaak blij met aanbod vanuit het lokale mkb. Zij helpen ook graag bij de accreditatie tot leerbedrijf en bemiddelen tussen vraag en aanbod.

Om kandidaten te selecteren kun je vooraf een motivatie- of sollicitatiebrief vragen en een sollicitatiegesprek houden. Als je niet overtuigd bent dat de kandidaat bij je bedrijf past, mag je hem of haar ook weigeren. Je kunt de stage ook per direct beëindigen als de stagiair zich niet aan de afspraken houdt.

Lees ook: 7 tips voor een succesvolle stage »