Persoonlijke verzoeken vanuit de omgeving van Hedy waren aanleiding tot hun samenwerking en het ontstaan van De Wilgenstudio. “De dochter van een vriendin kwam te overlijden. Zij vroeg mij of Sven een grafmand voor haar zou willen vlechten”, gaat Hedy terug naar 2019. Sven (52) maakt sinds 1995 vlechtwerk van wilgentenen. “Dat wilde ik best doen”, vult Sven aan, “maar samen met Hedy.” ‘Ooit’ zaten ze op dezelfde opleiding, waarna ze ieder hun eigen weg gingen. Een half leven later kwamen ze opnieuw met elkaar in contact.
Het is niet makkelijk om te leven van een ambacht.
Ze maakten de grafmand samen in de tuin, een ‘studio’ was er nog niet. Een jaar later, in 2020, kwam er opnieuw zo’n vraag van een vriendin van Hedy: of ze samen een grafmand voor haar wilden maken. “Moeten we daar niet meer mee doen?” verwoordt Hedy hoe het zaadje was geplant om structureel samen te werken en zich met hun persoonlijke, ambachtelijke producten op de uitvaartmarkt te richten. Zij werkte toen nog als zelfstandig pedicure en had van Sven in haar vrijetijd leren vlechten.
Samen ondernemen
“Ik had opdrachten genoeg”, reageert Sven op wat toen speelde. “Bovendien is het niet makkelijk om te leven van een ambacht. Je hebt een businessmodel nodig om daar voldoende geld mee te verdienen.” Maar Hedy zag er wel brood in en droeg geleidelijk aan klanten over aan een collega-pedicure. Corona en de lockdowns brachten het pedicurewerk tot stilstand. Maar elk nadeel heb zijn voordeel (dixit Johan Cruijff): “We konden wel verder met onze plannen voor een gezamenlijke vlechtwerkonderneming.”
De naam, De Wilgenstudio, bedachten ze in augustus en die zomer vonden ze ook een geschikte locatie in Leeuwarden. Ruim genoeg voor opslag van de wilgentenen en het vlechtwerk, en voldoende representatief om klanten te ontvangen. “Het begon te lopen”, blikt Hedy terug. De trends van natuurlijk, duurzaam en persoonlijk komen samen in hun handgemaakt vlechtwerk voor uitvaarten. Het liefst werken ze voor particulieren: “Bij zo’n opdracht werk je met een intentie voor wie je ‘m maakt”, legt Sven uit. “Aan dit ambachtswerk hangt bovendien een prijskaartje dat daarbij past.”
De productie
Het vlechten doen ze inmiddels allebei en meestal samen. “Grafmanden zijn groot”, legt Sven uit. “Ieder begint aan een kant, dan loop en werk je eromheen. Zo kun je elkaars inleg van de wilg ook nagaan en eventueel corrigeren. In het vlechtwerk zie je altijd de hand van de maker en door het samen te doen, wordt het strakker. En we ontdekten dat je alleen vier volle dagen over een complete grafmand met deksel en bekleding doet, maar met z’n tweeën ongeveer drie dagen. Geen idee hoe, maar dat is tijdswinst.”
Ook oogsten en opslaan van wilgentenen uit eigen biologische teelt doen ze samen. De wilgen moeten zes maanden aan de wind drogen en daarna even zolang in de opslag. “Sven gaat over het weken, nodig voordat je ermee kunt werken”, gaat Hedy in op hun taakverdeling. Sven vult aan: “De ‘productie’ vergt planning: welke producten hebben we nog op voorraad en welke niet. We hebben twee weekbakken met wilgen voor geplande opdrachten en een weekbak voor ad hoc vragen. Je kunt in de uitvaartbranche namelijk altijd gebeld worden, in deze sector gaat het werk 24/7 door.”
Tijd en taken verdelen
“We zitten dag en nacht op elkaar lip, doen alles samen en dat bevalt goed”, lacht Hedy. Ze hebben inmiddels namelijk ook een relatie. “Werk en privé lopen nogal in elkaar over”, beaamt ze. “Dat hoeft geen probleem te zijn, hoorden we in een ondernemerspodcast: creativiteit komt als je ontspant, en omdat we dan toch vaak samen zijn, kunnen we het meteen bespreken.” Af en toe plannen ze bewust een avondje samen of ‘uit’. Sven: “En we proberen een dag per week niet in de werkplaats te zijn.”
Elke maandagochtend bespreken ze het werk en verdelen de taken. “Het spanningsveld zit ‘m tussen ondernemen en het ambacht”, zegt Sven. “Ik wil het liefst gewoon vlechten, maar ondernemen hoort erbij, wil je geld verdienen. Dat werk verdelen we op basis van wie wat het minste erg vindt.” Hedy doet de administratie en is van de facturen en offertes. “Over offertes hebben we soms pittige discussies. Ik kan gretig zijn, Hedy wat zakelijker.” Hedy knikt: “Ook om ervoor te waken dat we ons niet overwerken.”
Zo vroeg een museum of ze een droppingsmand uit de oorlog konden repareren. “Ik wilde meteen aan de slag”, zegt Sven, die toch eerst een offerte moest maken en maar iets korting mocht geven. “Dat doen ze nooit, dacht ik, maar toch wel.” Hedy glimlacht: “Dat heb ik als pedicure geleerd over ondernemen: niet te laag inzetten. Achteraf kun je moeilijk je prijs verhogen en als dan wroeging ontstaat, word je niet blij van die opdracht. En je moet je werk wel leuk blijven vinden. Een eerlijke prijs hoort daarbij. Je moet vragen wat het waard is.”
De website hebben ze samen opgezet. Hedy houdt die bij, Sven is van de social media. “Hij is handiger met Instagram en Facebook dan ik. Alleen lopen we vaak achter met bijvoorbeeld foto’s van wat we maken”, zegt Hedy. “De vraag is wat we uit handen kunnen en willen geven, zeker nu we weten dat we samen blijven vlechten. Misschien dat we het opruimen, stofvrij maken en schoonmaken wel gaan uitbesteden,” kijkt ze alvast vooruit nu de groei erin zit.
Focussen en prioriteiten stellen
“Alles wat erbij komt kijken, kost veel tijd”, is Svens ervaring met het ondernemerschap. Om daar meer zicht en zo grip op te krijgen, zijn ze het aantal uren vlechtwerk versus het regelwerk eromheen gaan bijhouden. “De focus ligt op het vlechtwerk: hoeveel uur houden we dan over en hoe verdelen we die over wat er moet gebeuren?” legt Sven hun aanpak uit. Je niet laten afleiden door zaken tussendoor is ook een tip die ze uit de podcast meenamen. “Als we gaan vlechten, dan gaan we ook echt vlechten. Dan moet al het andere wachten.”
Ze merken dat focussen tijd scheelt. Sven besteed nu bijvoorbeeld een dag aan social media in plaats van dat steeds ‘even’ tussendoor te doen. Hij maakt berichten, zoekt foto’s erbij en plant met een tooltje de verspreiding via verschillende kanalen. Ook prioriteiten stellen gaat het ondernemersstel inmiddels beter af. Hedy: “We kregen als nieuwkomers zoveel goedbedoelde tips en adviezen vanuit de uitvaartwereld, dat alles opvolgen niet lukt. Maar dat hoeft ook niet altijd”, ontdekte ze. “Grafkistnummering bleek bijvoorbeeld niet voor elke uitvaartondernemer nodig, maar toen hadden we dat al uitgedacht.”
Productontwikkeling
Inmiddels werken ze met een vast assortiment van vier type grafmanden, vier baren en vier schalen. Soms komt een ontwerp uit eigen koker, soms naar aanleiding van een verzoek of opmerking. Zo ontwikkelde Sven een dubbelwandige mand op basis van een Franse vlechttechniek na feedback van een crematorium: “Uit testen bleek dat deze net zo veilig als een kist in de oven kon worden ingebracht en met bijna geen residu. Zo kom je samen tot een maximaal goed product.” Het aantal uitvaartondernemers dat hun producten weet te vinden, groeit.
We kregen als nieuwkomers zoveel goedbedoelde tips en adviezen vanuit de uitvaartwereld, dat alles opvolgen niet lukt. Maar dat hoeft ook niet altijd.
Aan ideeën ook bij Hedy geen gebrek. “Alleen heb ik nog niet Svens expertise of zoiets te vlechten is. Meestal reageert hij meteen met nee, dat gaat niet”, stoot ze hem plagerig aan. “Een dag later zie ik ‘m puzzelen en proberen, dan broeit het toch en werken we het samen verder uit.” Om hun creativiteit in banen te leiden en tegelijk focus te houden hebben ze thuis een ideeënpot gemaakt. “Heb je een idee, schrijf het op en gooi het in de bus”, legt Hedy vrolijk uit. “Dan is het uit je hoofd en kijken we ernaar als er ruimte voor is.”
Waar dromen ze van? ‘Van een productlijn voor kinderuitvaarten’, reageert Hedy spontaan. Ook één locatie voor de teelt, werkplaats en hun huis is een gekoesterde wens. ‘Ik zou wel meer richting kunst en design willen gaan’, zegt Sven. Eerder maakte hij vlechtwerk voor een kunstbeurs in Milaan. Het ambacht van vlechtwerk in een modern jasje steken past hem goed. ‘Ik heb me echt losgewerkt van dat oude-ambachtensfeertje. We doen dit beroepsmatig’, zegt hij stelling. ‘En met oog voor onze omgeving en de natuur. Bij alles wat we maken, streven we naar een steeds kleinere ecologische voetafdruk.’
Hedy (1972) | Sven (1970) |
|---|---|
Hedy volgde ook de opleiding MDGO Activiteitenbegeleiding. Later werkte ze als zelfstandig pedicure en voetreflexmasseur. Ze ontmoette Sven opnieuw. Hij leerde haar manden vlechten. Ze is ervan overtuigd dat je je niet moet laten leiden door de beren op de weg, maar door te focussen op hoe iets wel kan. “Als je met anderen deelt wat je echt graag zou willen, dan vind je medestanders die je verder helpen.” | Sven volgde de opleiding MDGO Activiteitenbegeleiding maar vond daarin zijn roeping niet. Zijn creativiteit en liefde voor de natuur vonden in eerste instantie een uitweg in zijn vrijetijd: voorwerpen van wilgen vlechten. Van die hobby heeft hij zijn beroep kunnen maken: ambachtelijk vlechtwerk in een modern jasje. Nu bouwt hij samen met Hedy aan hun De Wilgenstudio. |
Ondernemersmotto: “Als je diep in je hart iets echt wil, dan is het mogelijk.” | Ondernemersmotto: “Probeer je ecologische voetafdruk steeds kleiner te maken.” |
