Maar wat is eigenlijk de rol van psychologie in ondernemerschap, en bestaat er zoiets als een psycholoog voor ondernemers?
Specifieke psychologische kwaaltjes bij ondernemers
Ondernemers kunnen – net als ieder ander mens – een depressie, angststoornis of verslaving ontwikkelen. Bestaat er zoiets als ‘de migrainepatiënt’, ‘de chronische pijnpatiënt’ of ‘de opgebrande ondernemer’? Met het gevaar op versimpeling zijn er een aantal tendenzen te noemen die wel kenmerkend zijn voor succesvolle ondernemers:
- Krachtstraal: een sterke persoonlijkheid met voelbare wilskracht en een aanstekelijke scheppingsdrang;
- Onrust: altijd bezig met vooruitgaan en verder komen (stilstand is achteruitgang);
- Eenzaamheid: ‘de ondernemer’ heeft vrienden en collega’s maar doet toch veel alleen (en voelt zich ook vaak alleen);
- Visie: ‘de ondernemer’ denkt anders en is functioneel eigenwijs;
- Vrijheid en onafhankelijkheid: ondernemersbloed verhoudt zich in de regel slecht tot systemen en stelsels (de ziel wil vrijheid).
De kwaaltjes en blokkades kunnen bijvoorbeeld ontstaan wanneer de basisbehoeften en kernenergie van de ondernemer geblokkeerd raken. Soms noemen ze dat zelf gewoon ‘gedoe’ of ‘gezeik’, maar hier zit in de regel een wat diepgaander psychologisch fenomeen achter.
Een psycholoog of psychotherapeut kan hier inhoudelijk misschien wel goed mee werken, maar ondernemers zetten soms makkelijker de stap naar mede-ondernemers of business mentors die zelf over veel levenservaring en ondernemerservaring beschikken.
Psychologie in ondernemerscoaching en business coaching
Gaan ondernemers ‘met zichzelf’ aan de slag, is er vroeg of laat de wat meer masculiene (knallen, succes, power) of de wat meer feminiene aanpak (sensitiviteit, wijsheid, liefde). Het behoeft geen betoog dat beide elementen hun plaats hebben in het leven en dus ook in coaching, maar beide kanten op kan de balans zoek raken.
Voor zover psychologie een rol speelt in business coaching, gaat het veelal om gedragsverandering, om mindset en om de brein-kennis die handig is voor marketing, sales en leiderschap.
Wat vaak ontbreekt? De lelijke en kwetsbare dingen die zolang de wereld bestaat een dominante rol hebben: schaamte, emotionele pijn en kwetsbaarheid, destructief gedrag en simpelweg de verdedigingslinie van het ego (die niet graag ‘toegeeft’ uit angst alles kwijt te raken).
Een succes-mindset op de sofa?
Ervan uitgaande dat je bewust of onbewust mensen kiest die innerlijk bij je passen (vrienden, personeel, coaches en adviseurs), is het ook waarschijnlijk dat je werkt met mensen die qua wereldbeeld en mensbeeld een beetje in hetzelfde vaarwater zitten. Het ondernemerswereldje is nu eenmaal anders dan de wereld van de gezondheidszorg of de psychiatrie, en ook het mensbeeld verschilt.
Veel wetenschappelijk opgeleide psychologen werken volgens het ziektemodel (‘Ik ben ziek, want ik heb een klinische depressie’), terwijl business coaches (‘In een jaar je eerste miljoen!’) en leiderschapscoaches (‘Win your market!’) echt een andere taal spreken die meer op mogelijkheden, maakbaarheid en de Law of Attraction gebaseerd is.
In essentie wenst het medische model dat je lijden leefbaar is, en dat je op jouw manier kunt deelnemen aan de ‘normale samenleving’. De performance mindset van topcoaches begint juist waar die normaliteit OPHOUDT: vergeet die normaliteit, wees gestoord volgens de maatstaven van alle middelmatige en in het systeem gedrilde burgers, maar ga excelleren (liever een gefortuneerde gestoorde gek, dan een modale deugdzame kneus)!
Hoe je persoonlijk en zakelijk kunt integreren voor groter succes
Laat je jezelf coachen als ondernemer, bestuurder of executive? Dan is het belangrijk dat je zowel je persoonlijke als je zakelijke functioneren goed in kaart brengt, en winst boekt op beide terreinen.
Juist ondernemers met een grote bewustzijnskracht en een bewuste, bezielde leefstijl kunnen niet langer een ‘persoonlijk zelf’ en een ‘zakelijk zelf’ in leven houden. Persoonlijke ontwikkeling voor ondernemers vraagt om integratie, om expansie en om het zorgen voor een grotere mate van heelheid en zelfrealisatie. Zorg er dus voor dat je alle facetten van je persoonlijke en zakelijke zelf in kaart brengt.
Een kleine greep:
- heb oog voor je bestaansgrond en basisvertrouwen (‘Wie ben ik, ook als ze alle stoelpoten onder me vandaan kicken’)
- kan mijn scheppingskracht vrij stromen (nauw verbonden tal van blokkades in de familiaire sfeer)
- volg ik mijn hart (echt wat anders dan je gevoel) in mijn leven en in mijn zakelijke leven?
