Meer informatie over professionele hulp is te vinden bij https://www.connection-sggz.nl/. In deze blog bespreken we hoe je verslaving op tijd signaleert en wanneer het tijd is om in te grijpen.
Herken de signalen van verslaving
Verslaving ontwikkelt zich vaak geleidelijk en de signalen kunnen subtiel zijn. Veranderingen in het gedrag, zoals verminderde concentratie, het vaker voorkomen van fouten of verzuim en stemmingswisselingen, kunnen al een aanduiding zijn. Bij middelengebruik, zoals alcohol of drugs, worden problemen soms pas duidelijk als de prestaties al langere tijd achteruitgaan. Ook een plotselinge teruggetrokken houding of juist opvallend sociaal gedrag kan duiden op onderliggende problemen.
Niet alle signalen zijn meteen herkenbaar of toe te schrijven aan verslaving. Daarom is het belangrijk om alert te blijven op patronen. Blijvende motivatieproblemen, deadlines die steeds vaker niet worden gehaald, afspraken die vergeten worden, of het vermijden van verantwoordelijkheid zijn indicatoren waarmee je alert moet zijn. Het tijdig signaleren van deze verschijnselen is essentieel, want hoe eerder er wordt ingegrepen, hoe groter de kans op herstel.
Wanneer is professionele ondersteuning noodzakelijk?
Het inschakelen van professionele hulp is noodzakelijk wanneer de persoon zelf de controle verliest of wanneer de omgeving merkt dat functionele gevolgen ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan situaties waarin het werk of het dagelijks functioneren ernstig verstoord wordt. Als gesprekken geen verbetering opleveren en het welzijn van de betrokkene of diens collega’s onder druk komt te staan, is het van belang om niet langer alleen te proberen het op te lossen. Dan is de stap naar een gespecialiseerde instelling aan te raden.
Binnen veel bedrijven is inmiddels beleid opgesteld voor het omgaan met verslaving. Toch blijft het lastig voor leidinggevenden en ondernemers om de grens te trekken tussen zelf aanpakken of professionele begeleiding inschakelen. Professionele ondersteuning is niet alleen gericht op afkicken, maar ook op het aanleren van nieuwe copingstrategieën en het herstellen van het sociale functioneren. Kies altijd voor een goed gesprek waarin ruimte en begrip centraal staan, maar wees duidelijk over de grenzen en zorgplicht.
Hoe ondersteun je als werkgever of ondernemer?
Een open en veilige bedrijfscultuur is essentieel voor het tijdig signaleren van verslaving. Zorg dat werknemers weten waar ze terecht kunnen met hun zorgen en dat gesprekken vertrouwelijk worden behandeld. Daarnaast is het belangrijk om leidinggevenden te trainen in het herkennen van verslavingsgedrag en om preventief beleid te ontwikkelen. Dit kan helpen voorkomen dat problemen escaleren voordat professionele ondersteuning noodzakelijk is.
Als werkgever of ondernemer is het bovendien raadzaam om samen te werken met externe partijen, zoals een arbodienst of gespecialiseerde zorginstelling.Vroegtijdige signalering en samenwerking met professionals is volgens experts de sleutel tot een effectieve aanpak. Door op tijd de juiste stappen te zetten bied je niet alleen ondersteuning voor degene met de verslaving, maar kun je ook schade aan het team, de productiviteit en het bedrijf beperken.
Vroegtijdig ingrijpen voorkomt erger
De drempel om hulp te zoeken bij verslavingsproblemen is vaak hoog, zowel voor de werknemer als de werkgever. Toch is duidelijk communiceren over de beschikbare opties binnen en buiten het bedrijf noodzakelijk. Maak duidelijk wat het beleid is en welke hulp er mogelijk is zonder te oordelen of te stigmatiseren. Zo voelt de betrokkene zich gehoord en gesteund, en wordt de weg naar herstel vergemakkelijkt.
Recent onderzoek laat zien dat het tijdig aanbieden van professionele ondersteuning het hersteltraject aanzienlijk kan versnellen en terugval vermindert. Het is belangrijk om te erkennen dat iedere situatie uniek is, en een persoonlijke aanpak altijd de voorkeur verdient. Door bewustwording te vergroten en te investeren in goede begeleiding kun je als organisatie het verschil maken voor personeel met verslavingsproblematiek.
