5 tips van Ricardo Semler voor een bedrijf met gelukkig personeel

Door redactie De Zaak

Braziliaan Ricardo Semler nam meer dan 30 jaar geleden de machinefabriek Semco over van zijn vader. Hij pakte de bedrijfsvoering vanaf dag één anders aan. Medewerkers kregen veel vrijheid en mochten overal over meebeslissen. Inmiddels is Semco uitgegroeid tot een miljoenenbedrijf. Semler was even kort in Nederland en heeft 5 tips voor Nederlandse ondernemers.

Snel inzicht in de belangrijkste ondernemerszaken: met de Top 3 Scans van De Zaak: de AOV Scan, de Aftrekposten Scan en de Pensioen Scan

Semler was even in Nederland om zijn kennis en ervaring te delen met een paar honderd ondernemers tijdens het event “Ricardo Semler & Friends” van opleidingsinstituut De Baak. Volgens Arko van Brakel van De Baak zijn steeds meer werknemers ongelukkig.

“Zij voelen zich niet betrokken bij hun werk,” legt hij uit. En niemand hoeft u uit te leggen dat ontevreden, ongemotiveerde medewerkers slecht zijn voor uw bedrijf.

Uit onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksbureau Gallup blijkt dat organisaties met gemotiveerde medewerkers 22 procent meer winst maken en dat er bij die bedrijven 48 procent minder ongelukken gebeuren. “Voorbeelden als Semco, maar ook het Nederlandse Arpa, laten zien dat het anders kan. In plaats van winst, staat geluk voorop. Juist dat zorgt ervoor dat dit soort organisaties overeind blijven in deze snel veranderende economie.”

Dankzij Semler’s aanpak voelen werknemers zich veel meer verantwoordel;ijk en betrokken. Hij heeft vijf tips voor Nederlandse ondernemers:

1. Waarom? Waarom? Waarom?

“Verandering begint met de ‘ waarom-vraag’,” vertelt Semler. “Bij Semco vragen we drie keer achter elkaar ‘waarom?’ ‘Waarom doen we de dingen zoals we ze doen? Waarom moet een meeting op een bepaalde manier verlopen? Waarom moet je een uur de stad door reizen, om op kantoor een mailtje te sturen naar iemand die vijf meter verderop zit?’ Als je ‘waarom’ blijft vragen, kom je op een bepaald moment bij het antwoord ‘daarom’ of ‘zo doen we het nu eenmaal’. Dat is het moment waarop mensen zich realiseren dat ze vast zitten. Dat zorgt dat ze openstaan voor nieuwe mogelijkheden.”

Retire a little

Een speciaal programma voor Semco-medewerkers. Ze kunnen alvast ‘een beetje met pensioen’ als ze jong zijn. In ruil voor vrije dagen, komen ze na hun pensioenleeftijd een paar dagen terug. “Juist na hun pensioen zijn mensen erg waardevol. Ze zitten vol kennis en ervaring,” vindt Semler.

2. Laat werknemers beslissen

Iedereen mag meebeslissen bij Semco. Hoe doe je dat in de praktijk? “Iedereen krijgt de mogelijkheid, maar de meeste mensen willen alleen beslissen over zaken die ze echt belangrijk vinden. Het valt tegen hoeveel mensen interesse hebben in beslissingen over budget. Vaak maar een handjevol,” legt Semler uit. “Als er een nieuwe leidinggevende wordt aangenomen, dan komt wel iedereen opdagen. Veel werknemers vinden het belangrijk om democratisch ‘de baas’ te kiezen.”

3. Nieuw leiderschap – van controle naar coördinatie

Omdat iedereen mag meebeslissen, zijn er weinig managers bij Semco. Zij leggen geen regels en taken op, ze zorgen vooral voor coördinatie. Dat meebeslissen bij Semco gaat ver. “We leggen geen werktijden op. Als niemand het belangrijk genoeg vindt om in het weekend te werken voor een klant, dan is dat werk blijkbaar niet belangrijk. Misschien past het dan niet bij ons bedrijf en moeten we deze opdracht helemaal niet uitvoeren.”

4. Wees open

Naast beslissingen over hun werkzaamheden, mogen werknemers bij Semco hun eigen salaris bepalen. “We geven ze alle informatie die ze nodig hebben,” vertelt Semler. “Bedrijfsresultaten, salarissen en het bedrag dat iemand verdient in een soortgelijke functie bij een ander bedrijf. Zo kunnen ze ook weloverwogen kiezen om ergens anders te gaan werken.”

Bij Semco beoordelen werknemers elkaar. “Zij weten veel beter wie ze nodig hebben dan een manager,” vindt Semler.

5. Flexibel personeel

Sommige Semco-medewerkers werken parttime bij een ander bedrijf of voor zichzelf. “Geef mensen vrijheid en laat ze niet vastroesten: tot je pensioen hetzelfde werk doen bij hetzelfde bedrijf is niet meer van deze tijd.” Flexibiliteit zorgt alleen maar voor meer innovatie. “Slechts 1,1% van alle innovatie komt van binnen het bedrijf.”

“Je hoeft vaak maar 10 procent van je personeel in vaste dienst te nemen,” vertelt Semler. “Dat zijn de mensen die de strategie voor je bedrijf bepalen. Neem een paar talenten aan en laat hen mensen inhuren wanneer het nodig is.”

Hij gelooft niet in lange termijn garanties, maar vindt wel dat welvaart eerlijk verdeeld moet worden. Zo wordt bij Semco 23 procent van de winst gelijk verdeeld onder alle werknemers. De bestuursvoorzitter krijgt evenveel als de schoonmaker.

6. Voorbeelden

Steeds meer bedrijven werken volgens de Semco-stijl. Tijdens het event kwamen Arpa, Groupe Poult en Manutan voorbij, maar denk ook aan Koekjesbakkerij Veldt, Voys Telecom en Buurtzorg Nederland.

Is jouw pensioenpot al gevuld voor een zorgeloze oude dag? Check binnen 2 minuten welke pensioenopties voor jou (fiscaal) het beste zijn. Start de gratis Pensioen Scan van De Zaak.

Ontdek welke verzekeringen jij echt nodig hebt!

Als ondernemer heb je te maken met veel verschillende verzekeringen; allemaal met hun eigen eisen en kosten. Maar welke heb je écht nodig voor jouw situatie? Ontdek het met de gratis keuzehulp.