Doorlopende controle
Het huidige systeem van preventief toezicht, gebaseerd op de verklaring van geen bezwaar, wordt vervangen door een doorlopende controle van rechtspersonen. Daarvoor wordt beschikbare informatie uit bestaande bronnen gecombineerd en in samenhang geanalyseerd (Zie: Werkwijze).
Dit wordt uitgevoerd door Dienst Justis (Justitiële Uitvoeringsdienst Toetsing, Integriteit en Screening). Als een verhoogd risico op misbruik wordt geconstateerd, stelt de dienst de informatie en analyse aan diverse toezichthoudende instanties en opsporingsdiensten beschikbaar.
Waarom wordt dit ingevoerd?
Met preventief toezicht blijkt misbruik van rechtspersonen, zoals de financiering van terrorisme en witwassen van zwart geld, niet goed te voorkomen. Het is bovendien betrekkelijk eenvoudig te omzeilen.
Daar komt bij dat het systeem de nodige kosten in de vorm van administratieve lasten en leges meebrengt voor vennootschappen.
Voor welke bedrijven gaat dit gelden?
Het nieuwe systeem geldt voor:
– Naamloze- en besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid;
– Coöperaties;
– Onderlinge waarborgmaatschappijen;
– Verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid;
– Stichtingen;
– Europese naamloze vennootschappen;
– Europese coöperatieve vennootschappen;
– Europese economische samenwerkingsverbanden, die volgens hun statuten hun zetel in Nederland hebben;
– Ondernemingen die toebehoren aan een buitenlandse rechtspersoon die een hoofd- of nevenvestiging heeft in Nederland.
Maar niet voor:
– Eenmanszaak;
– Maatschap;
– Vennootschap onder firma;
– Commanditaire vennootschap.
Dit zijn namelijk ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid.
Werkwijze
Bij de doorlopende controle van rechtspersonen wordt gebruik gemaakt van veranderingen in sleutelgegevens (zoals NAW-gegevens, gegevens over bestuurders, en aandeelhouders) van rechtspersonen aan de hand van risicoprofielen, waarmee misbruik van bijvoorbeeld financieel-economische aard gedetecteerd kan worden.
De controle vindt plaats op de volgende wijze:
1. Uit het handelsregister worden sleutelgegevens betrokken over levensloopmomenten (oprichting, verhuizing, bestuurderswisseling etc.) van rechtspersonen.
2. De Justitiële Informatiedienst en het Centraal Insolventie Register verstrekken gegevens over criminele en financiële antecedenten van rechtspersonen en daarbij betrokken natuurlijke personen.
3. Aan de hand van de sleutelgegevens en criminele en financiële antecedenten, met gebruikmaking van de voor dat doel ontwikkelde risicoprofielen, vindt een (risico)analyse plaats van mogelijk misbruik van rechtspersonen.
Het bovenstaande vindt zoveel mogelijk geautomatiseerd plaats.
4. Op basis van de risicoanalyse leveren onder andere de belastingdienst en het kadaster zo nodig nadere gegevens over de rechtspersonen waar een indicatie van misbruik is. Dit kan leiden tot een risicomelding.
5. Bij het KLPD/VROS wordt getoetst (geen registratie of verwerking) of sprake is van lopende
strafrechtelijke onderzoeken.
6. De risicomeldingen, bestaande uit gegevens uit relevante openbare en gesloten bronnen, worden aan een selectie van handhavers (openbaar ministerie, belastingdienst, De Nederlandsche Bank, Autoriteit Financiële Markten, en de politie, inclusief bijzondere opsporingsdiensten als Fiod/ECD en SIOD) verstrekt.
Bron: Ministerie van Justitie
