Wat is een directeur-grootaandeelhouder?
Als directeur-grootaandeelhouder (dga) ben je tegelijkertijd directeur van een besloten vennootschap of naamloze vennootschap en bezit je een aanzienlijk deel van de aandelen. We zetten de voorwaarden op een rij:
- je bent directeur (CEO) van een bv of nv
- je bezit een groot deel van de aandelen (minstens 5 procent) van de bv of nv
- je bent (meestal) in loondienst van je eigen onderneming
- je hebt de leiding over de dagelijkse activiteiten en het management
- jij bent degene die de vennootschap vertegenwoordigt
Hoewel gebruikelijk, hoef je niet per se als directeur in loondienst te zijn bij de besloten vennootschap of nv. Je ontvangt in dat geval geen bepaald loon, maar alleen een vergoeding in de vorm van dividenduitkeringen of op basis van bedrijfswinst.
Heb je een bedrijf samen met anderen? Dan kun je groep van meerdere dga’s hebben die allemaal (nagenoeg) evenveel aandelen bezitten. Dat noem je nevengeschikte dga’s.
Dagelijks bestuur en verantwoordelijkheden
In de praktijk betekent directeur-grootaandeelhouderschap dat je naast verantwoordelijkheid voor de dagelijkse gang van zaken ook een financieel belang hebt bij de prestaties van het bedrijf en aandelen bezit.
Dat betekent dat je te maken hebt met verschillende belanghebbenden, zoals andere aandeelhouders, werknemers en klanten. Deze unieke positie brengt zowel uitdagingen als kansen met zich mee. Zo moet je een balans vinden tussen bestuurlijke verantwoordelijkheden, het beschermen van je eigen belangen én die van andere belanghebbenden.
Ook moet je rekening houden met de unieke juridische en fiscale positie die je als dga inneemt. Deze positie verschilt namelijk behoorlijk van ondernemers met een bedrijf met andere bekende Nederlandse rechtsvormen.
Natuurlijk persoon vs. rechtspersoon. Hoe zit het met aansprakelijkheid?
De Nederlandse wet behandelt directeuren-grootaandeelhouders als een ‘natuurlijk persoon’. De bv of naamloze vennootschap is de rechtspersoon. Dat heeft gevolgen voor de aansprakelijkheid: niet jij, maar de bv of nv is aansprakelijk voor schulden en verplichtingen van het bedrijf.
Toch zijn er uitzonderingen. Een directeur-grootaandeelhouder (dga) mag geen risico’s nemen of acties ondernemen die schade toebrengen aan de onderneming of aan derden. Is dat wel het geval? Dan kan er sprake zijn van onbehoorlijk bestuur.
Dat is een contrast met andere bekende rechtsvormen, zoals een vof of eenmanszaak. Een zelfstandig ondernemer met een bedrijf met die rechtsvormen is wél persoonlijk aansprakelijk voor schulden. En zo zijn er veel meer juridische en fiscale zaken die anders in elkaar steken wanneer je actief bent als dga.
Hoe zit het met het salaris van een directeur-grootaandeelhouder?
Hoewel je net als ‘gewone werknemers’ in loondienst treedt als dga, wordt je salaris anders vastgesteld. Daarnaast kun je jezelf dividend uitkeren.
Gebruikelijkloonregeling (dga-salaris)
De Belastingdienst verwacht dat je als dga een ‘gebruikelijk loon’ ontvangt voor je werkzaamheden binnen het bedrijf. Het loon moet marktconform zijn voor de verrichte arbeid. Je kunt jezelf als directeur dus niet het wettelijk minimumloon uitbetalen om zo deels loonbelasting te ontwijken. In dat geval zal de Belastingdienst je loon corrigeren. Er is dus in wezen sprake van een minimum dga-salaris.
Gebruikelijk loon 2024 vaststellen
Voor 2024 kun je de volgende regels gebruiken om de hoogte van het gebruikelijk jaarsalaris vast te stellen. Neem het hoogste bedrag van de volgende bedragen:
- € 56.000 (dga-salaris 2024)
- Doelmatigheidsmarge: 100 procent van het loon van de meest vergelijkbare dienstbetrekking
- Een loon hoger of gelijk aan dat van de meestverdienende werknemer binnen het bedrijf
In de praktijk betekent dit doorgaans dat je jezelf jaarlijks minimaal € 56.000 bruto moet uitbetalen als dga-salaris. De eventuele fiscale bijtelling van een auto van de zaak maakt ook deel uit van dit bedrag.
DGA-salaris verlagen als starter
Om innovatieve, startende ondernemers te ondersteunen maakte de overheid een uitzondering op de gebruikelijkloonregeling voor start-ups. Deze uitzonderingsregeling is per 1 januari 2023 gestopt, maar je kunt wel nog gebruikmaken van het overgangsrecht. Is jouw start-up in 2022 opgericht? Dan mag je dit jaar voor het laatst het overgangsrecht toepassen.
Ben je van plan jezelf minder dan het gebruikelijke loon uit te betalen of ben je benieuwd of er in jouw specifieke geval een uitzondering mogelijk is? Overleg dan eerst met de Belastingdienst om onverwachte correcties en/of boetes te voorkomen.
Dividenduitkering
Naast salaris kun je jezelf ook dividend uitkeren uit de winst van je onderneming. Je behoort immers tot de aandeelhouders. Voor 2024 gelden de volgende regels:
- Tot € 67.000 betaal je 24,5 procent belasting (bij fiscale partners het dubbele: tot € 134.000).
- Over het meerdere betaal je 33 procent belasting.
- Heb je gebruikgemaakt van corona-steunmaatregelen? Dan kan het uitkeren van dividend worden beperkt.
- Hoge pensioen-of lijfrenteverplichtingen kunnen fiscaal nadelig werken.
Tip: schakel een financieel adviseur in en ontdek met welk bedrag je optimaal profiteert van de financiële voordelen van dividenduitkering.
Whitepaper Controle Belastingdienst
Hoe zit het met pensioenopbouw voor dga’s?
Als dga ben je niet verplicht deel te nemen aan het collectief pensioenfonds. Hoewel ‘pensioen in eigen beheer’ (PEB) vanaf 1 juli 2027 niet meer mogelijk is, heb je genoeg andere mogelijkheden.
Elke Nederlander heeft vanaf de AOW-leeftijd recht op een basispensioen van de overheid (AOW). Toch is een appeltje voor de dorst eigenlijk onmisbaar – of je nu in loondienst werkt of zelfstandig onderneemt. Met aanvullend pensioenopbouw voor dga’s voorkom je een enorme terugval in inkomen wanneer je stopt met werken.
Dit zijn anno 2024 je opties voor aanvullend pensioen opbouwen als dga:
Privé pensioen opbouwen met lijfrente
Iedereen, of je nu ondernemer bent of in loondienst werkt, kan via lijfrente een eigen pensioen opbouwen. Een pensioentekort aanvullen met lijfrente is dankzij de jaarruimte fiscaal aantrekkelijk en valt onder de derde pijler (individuele verzekeringen). Het geld staat in principe vast tot aan je pensioen.
Pensioenregeling via een verzekeraar
Als dga kun je ook een pensioenregeling afsluiten bij een verzekeraar. Je kunt dan in hetzelfde pakket ook bepaalde risico’s, zoals arbeidsongeschiktheid, afdekken. De beheer- en advieskosten liggen een stuk hoger dan bij een gemiddelde lijfrente. Het is een ingewikkelder product, maar wel met ruimere mogelijkheden op het gebied van vroegpensioen en een hoog/ laagconstructie bij de uitkering.
Banksparen of beleggen in box 3 (privé)
Je kunt ook maandelijks of jaarlijks zelf een bedrag opzij zetten met banksparen of beleggen. Ook deze inleg is aftrekbaar van je fiscale winst. De jaar- en reserveringsruimte is voor een dga meestal groter dan voor de ‘gewone’ werknemers die in loondienst van je bv of nv werken.
Toch is deze optie fiscaal de minst interessante optie voor dga’s. Dat heeft te maken met belasting. Om te beleggen of te sparen in box 3 moet je namelijk eerst winst in de vorm van dividend aan jezelf uitkeren en daar betaal je belasting over (AB-heffing Box 2: 24,5 procent). Vervolgens betaal je ook vennootschapsbelasting over het rendement.
Banksparen of beleggen in box 3 (binnen de bv)
Voor grotere vermogens is het meestal aantrekkelijker om te beleggen of te sparen binnen de bv. Je mag zelfs privékapitaal inbrengen om in te leggen. Zolang het geld in de bv blijft, betaal je geen box 2-belasting. Je betaalt alleen vennootschapsbelasting over de winst – oftewel het werkelijke rendement van je spaartegoeden en beleggingen.
Omslagpunt zakelijk naar privé
De meeste dga’s kiezen voor banksparen en beleggen in de bv, puur vanwege het fiscale voordeel. Toch is er een omslagpunt waarop privé banksparen en beleggen in box 3 financieel aantrekkelijker wordt. Daarvoor bestaan berekeningen, waarbij advies van een financieel adviseur zeker een aanrader is.
Welke verzekeringen zijn verplicht voor een dga?
Hoewel gewone werknemers in loondienst automatisch verzekerd zijn via werknemersverzekeringen, geldt dat in de meeste gevallen niet voor een dga. Dat heeft te maken met ‘ondergeschiktheid’.
Dat zit zo: wanneer je als dga minimaal de helft van de aandelen van de bv of nv bezit en beslissingen kan nemen over je eigen ontslag, is er geen sprake van ondergeschiktheid. Je bent dan niet verplicht jezelf te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid, behalve als je geen beslissende stem hebt in de algemene vergadering van de vennootschap.
Welke verzekeringen kan je als dga overwegen?
Je verzekeren als dga is dus optioneel. Toch is het zeker verstandig de volgende verzekeringen te overwegen om bepaalde risico’s af te dekken.
- Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor dga’s
- Nabestaandenverzekering
- Ongevallenverzekeringen
Laat je adviseren
Als dga zelf alles uitpluizen en je weg vinden in de juridische en fiscale jungle is een enorme uitdaging. Dat geldt ook op het gebied van verzekeringen. Win daarom advies in bij de juiste personen en schakel een financieel, juridisch of pensioenadviseur in.
