Als je een werknemer aanneemt, kun je een proeftijd instellen om te testen hoe de samenwerking bevalt. Hoe lang mag die proeftijd duren, wat zijn je rechten en plichten? Een overzicht om juridische problemen te voorkomen.

Inhoudsopgave

Snel inzicht in de belangrijkste ondernemerszaken: met de Top 3 Scans van De Zaak: de AOV Scan, de Aftrekposten Scan en de Pensioen Scan

Wat is proeftijd?

Het is niet verplicht, maar in de meeste arbeidsovereenkomsten wordt standaard een proeftijdbeding opgenomen. Tijdens deze proeftijd kunnen jij en de werknemer beiden de arbeidsrelatie verbreken, zonder de reden ervoor op te geven. Je moet wel een schriftelijke reden van opzegging geven als de werknemer daarom vraagt.
Een proeftijdbeding is pas geldig als het aan de volgende vereisten voldoet:

  • de proeftijd moet aan het begin van het dienstverband (dus niet achteraf, tijdens een lopende arbeidsovereenkomst) schriftelijk worden overeengekomen in de arbeidsovereenkomst, of in de cao.
  • de proeftijd moet voor beide partijen even lang zijn.
  • de proeftijd mag niet langer zijn dan twee maanden.

Geen proeftijd:

  • bij een tijdelijk contract tot zes maanden is een proeftijd niet toegestaan.
  • als je een tijdelijk contract gaat verlengen of omzet naar een contract voor onbepaalde tijd, mag je geen nieuwe proeftijd afspreken (alleen als het om een hele andere functie in het bedrijf gaat).

Proeftijd vastleggen

De proeftijd moet schriftelijk worden vastgelegd in de arbeidsovereenkomst of in de personeelsgids, waarnaar moet worden verwezen vanuit het contract. Anders is de proeftijd niet rechtsgeldig en moet je de werknemer in dienst houden, of de normale procedure volgen voor ontslag. Dan is toestemming nodig van het UWV Werkbedrijf.

Hoe lang is de proeftijd?

Let op de maximale duur van de proeftijd. Een te lange proeftijd is ongeldig (nietig).

  • Bij een arbeidsovereenkomst korter dan twee jaar, mag de proefperiode maximaal een maand bedragen.
  • Bij een arbeidsovereenkomst van twee jaar of langer, mag de proeftijd maximaal twee maanden duren.

N.B.: In een cao kan worden afgeweken van de maximale proeftijd van één maand, bij een arbeidsovereenkomst korter dan twee jaar, maar de termijn mag sowieso niet langer zijn dan twee maanden.

Proeftijd tijdelijke arbeidsovereenkomst 

Is er sprake van een tijdelijke arbeidsovereenkomst, dan geldt een afwijkende duur van de proeftijd:

  • bij een tijdelijk contract tot zes maanden is een proeftijd niet toegestaan.
  • is de arbeidsovereenkomst aangegaan voor een kortere duur dan twee jaar, dan mag de proeftijd niet langer zijn dan één maand.
  • is de overeenkomst aanegaan voor de duur van twee jaar of langer, dan mag de proeftijd niet langer zijn dan twee maanden.
  • is de einddatum van de overeenkomst niet op een kalenderdatum bepaald, dan mag de proeftijd niet langer zijn dan één maand. Dit is bijvoorbeeld het geval als de arbeidsovereenkomst is aangegaan voor de duur van een project, of voor de duur van een vervanging.

Aanvang proeftijd

De proeftijd gaat in op de dag dat de werknemer begint. Is dit om de een of andere reden eerder dan de afgesproken datum, dan gaat ook de proeftijd direct lopen en verschuift de einddatum dus ook naar voren. Voorbeeld: een arbeidscontract gaat in op 1 april, maar de werknemer begint drie dagen eerder. Er geldt een proeftijd van twee maanden. Als de werkgever op 31 mei ontslag aanzegt, is dit dus ná de proeftijd en moet de normale procedure worden gevolg.

Tip: Wilt je langer de tijd om uit te vinden of de medewerker de juiste m/v op de juiste plek is? Sluit een contract af voor bepaalde tijd of neem een personeelslid eerst in dienst als uitzendkracht.

Werknemer moet zich kunnen bewijzen

Een proeftijd is om te kunnen proeven! Geef je werknemer ruim de tijd zijn werk te doen. Het is onwaarschijnlijk dat je al na een dag weet of de werknemer geschikt is voor de baan. Vraag je je werknemer tijdelijk een andere functie te aanvaarden dan is overeengekomen, dan hoeft hij niet meteen hierop te antwoorden. Je mag niet de arbeidsovereenkomst beëindigen, enkel en alleen omdat je niet direct antwoord krijgt.

Tijdig informeren

Zie je het niet zitten met de nieuwe werknemer, stel hem dan tijdens de proeftijd op de hoogte van het naderende ontslag. Dit mag schriftelijk of mondeling. Ben je te laat, dan is het proeftijdontslag ongeldig en kan de rechter bepalen dat de arbeidsovereenkomst doorloopt. Wacht daarom niet tot de laatste dag! Je loopt dan het risico dat je de werknemer te laat bereikt. Bijvoorbeeld omdat hij ziek thuis zit en de telefoon niet beantwoordt of omdat hij niet komt opdagen voor een gesprek.

Alleen het inspreken van een voicemail of antwoordapparaat volstaat niet. Je werknemer is niet verplicht je terug te bellen en kan achteraf aangeven het bericht niet te hebben gehoord.

Misbruik proeftijd

Als een medewerker binnen de proeftijd opzegt, kun je hiertegen weinig ondernemen. Dit kan alleen als je medewerker de proeftijd doelbewust misbruikt. Een voorbeeld: je werknemer zegt de overeenkomst vlak voor het eind van de proeftijd op, nadat hij heeft deelgenomen aan diverse trainingen.

Ziekte is geen ontslagreden

Tijdens de proeftijd kun je een arbeidsovereenkomst ook beëindigen als de werknemer ziek is (na de proeftijd is dat niet toegestaan!) Maar let op: ziekte mag niet de reden zijn dat je de werknemer wegstuurt. Is dat wél het geval en start je werknemer een gerechtelijke procedure, dan loop je kans om een schadevergoeding te moeten betalen. Ontslag vanwege ziekte mag wel als de ziekmelding ongegrond is. De arbodienst beoordeelt dit.

Gerelateerd lezen:

• De Zaak Valt mijn bedrijf onder een cao?
• Thuiswerkovereenkomst: Hoe werkt het?
• Seksuele intimidatie op de werkplek – preventie en bestrijding
• Oproepkrachten en hun contract

Is jouw pensioenpot al gevuld een zorgeloze oude dag? Check binnen 2 minuten welke pensioenopties voor jou (fiscaal) het beste zijn. Start de gratis Pensioen Scan van De Zaak.

Lees ook…
De Belastingdienst voert regelmatig controles uit op zakelijke administraties. Toch is de kans op een boekenonderzoek volgens cijfers van de…
Ben jij up-to-date als het gaat om nulurencontracten? Over deze flexibele contractvorm is veel te doen en daarom is het essentieel om op de hoogte te…
Goede Vrijdag is een officiële feestdag. Maar dat betekent niet automatisch dat het ook een wettelijk bepaalde vrije dag is. Of dat zo is, verschilt…
De tijd voor tijd regeling is een manier voor werkgevers en werknemers om overuren te compenseren in tijd. In plaats van overuren uit te betalen,…
Zeg je een arbeidsovereenkomst op van een van je medewerkers? Dan betaal je in de meeste gevallen een transitievergoeding. Dit artikel biedt helderheid…