Architecturale hoogstandjes uit huisafval. Als het aan de jongens van StoneCycling ligt, is de toekomstige baksteen gemaakt van afval, bouw- en sloopmateriaal, en straks ook huisafval. De stenen, waar de stukjes toiletpot, glas en dakpan nog in te traceren zijn, liggen uitgestald in een tot prachtig kantoorpand omgebouwde oude loods in Amsterdam-Noord. De bekende rode steen maakt plaats voor ‘nougat’, ‘truffel’, ‘caramel’, ‘zwarte peper’ en zo nog wat smaken van de huisgebakken “mooie sexy baksteen”, zegt zakelijk directeur en medeoprichter Ward Massa.
Eerste huis
Na de crisis zag oprichter Tom van Soest, afgestudeerd ontwerper, hoeveel gebouwen er onder de sloophamer gingen. Hij rekende uit dat er jaarlijks zo’n 25 miljoen ton materiaal vrijkomt, bestaande uit onder meer glas, beton, steenwol en keramiek. “Een van de grootste afvalstromen, die nu vooral worden verwerkt in wegen”, vertelt Ward. Dat heet downcycling, hergebruikt maar met waardevermindering. “Wij wilden er iets moois van maken.” Gebruik makend van machines en middelen van grote Nederlandse bedrijven, bakten ze de eerste stenen en bouwden ze het eerste huis in Rotterdam.
Solide partner
In de zoektocht naar nieuwe afvalstromen, “liefst op grote schaal beschikbaar, constant van kwaliteit, zonder bestemming”, werd de startup benaderd door AVR. Deze Rotterdamse afvalverwerker zet jaarlijks zo’n 2,4 miljoen ton restafval van bedrijven, fabrieken, huishoudens en gemeenten om in energie. “Wij ontfermen ons over de grijze zak”, vertelt Jeanine van de Grootevheen, manager marketing en gemeenten, die bij het gesprek is ‘aangeschoven’ via Skype. Maar ook niet-recyclebaar houtafval en papierpulp komt bij AVR (met 450 medewerkers) terecht. En ook de afvalverwerker heeft reststromen.
StoneCycling |
AVR |
|
Het Amsterdamse bedrijf StoneCycling (4 fulltimers en 2 parttimers) werd in 2013 opgericht door Tom van Soest en Ward Massa en maakt bakstenen van afval (WasteBasedbricks®).
De startup werkt samen met architecten, bouwbedrijven en ontwerpers en heeft inmiddels zo’n 39 baksteensoorten ontworpen, die machinaal of met de hand worden gemaakt.
Motto:
|
AVR is een afval- en energiebedrijf (450 medewerkers) dat restafval van gemeenten, huishoudens en bedrijven omzet in energie en grondstoffen voor huishoudens en bedrijven.
AVR werd in de jaren 70 opgericht en heeft twee verwerkingsfabrieken, waar het jaarlijks zo’n 2,4 miljoen ton restafval verwerkt. De energie wordt omgezet in onder meer stoom voor de industrie, elektriciteit en stadsverwarming voor huishoudens in Rotterdam en Arnhem.
Motto:
|
Innovatief en flexibel
Neem bodemas, het spul dat vrijkomt bij de verbranding van al dat afval. Nu wordt dat verwerkt in onder meer straten, stoeptegels, betonblokken en fietspaden. “Voorheen in verpakte vorm, niet de meest optimale bestemming”, zegt Jeanine. “Wij zijn altijd op zoek naar nieuwe en betere toepassingen van dit soort reststromen.” Het kleine StoneCycling, een handvol werknemers groot, mag dan een wat a-typische partner zijn voor een groot bedrijf als AVR, die haar reststromen het liefst ‘in bulk’ in slijt. “StoneCycling heeft wel de onderzoekscapaciteit die wij niet hebben”, aldus Jeanine. “En ze zijn jong, flexibel en denken buiten de gebaande paden.”“Ongelooflijk hoe er uit die smerige en zwarte bergen afval zo’n onwijs mooie steen kan ontstaan.” – Jeanine
StoneCycling is inderdaad niet te vergelijken met de bulkafnemer die miljoenen stoeptegels produceert of volgend jaar een oplossing heeft voor al het afval. “Maar een vet gebouw op een a-lokatie in Rotterdam, gemaakt van onze bakstenen, heeft net zoveel effect”, denkt Ward. “Het verhaal is minstens zo belangrijk als de volumes. Over zo’n gebouw wordt geschreven, en dat steekt anderen aan.”
 |
 |
 |
 |
Geen hobbyproject
Ze hebben de tijd natuurlijk mee. De economie trekt aan en de vraag naar duurzame materialen groeit, vanuit de architectuur en overheid. “Maar de bouw is geen makkelijke sector”, zegt Ward. Bouwprocessen duren “waanzinnig lang”. Veiligheid en onderhoud staan voorop, “en zo’n gebouw moet wel tientallen jaren mee kunnen.” Logisch dat een projectontwikkelaar voor de vertrouwde materialen kiest. Voor een jonge startup met korte communicatielijnen en grote flexibiliteit is dat wennen. “Maar we zijn blij dat we niet als een soort hobbyprojectje worden gezien.”“Wij kunnen natuurlijk niet zomaar alle vervuilde meuk gebruiken”, aldus Ward. “Je moet constant testen hoe het materiaal reageert op bijvoorbeeld het zeeklimaat van Rotterdam of de hitte van New York.” Inmiddels is Renewi, het voormalige Van Gansewinkel, betrokken bij de samenwerking. Die maakt het bodemas schoon, wint er bruikbare grondstoffen zoals metalen uit terug en haalt de giftige stoffen eruit. “Zo halen we alle schakels in de keten erbij en werken we toe naar dat ene grote project.”
“Het verhaal is minstens zo belangrijk als de volumes” – Ward
Huisvuilsteen
Dat uitzicht op resultaat, een huisvuilsteen, waar straks echt mee gebouwd kan worden, is belangrijk, vindt Ward. De eerste stenen gaan naar een nieuwe expositieruimte van AVR, als investeerder in het project. Geheel gemaakt van gerecyclede materialen, van de vloeren tot de lambrisering, zegt Jeanine. “Om onze bezoekers te laten zien wat er mogelijk is om die afvalberg steeds kleiner te maken.” En ondertussen zoeken ze een architect en een projectontwikkelaar die er ook in gelooft en er iets van wil laten bouwen. Jeanine: “Want het is ongelooflijk hoe er uit onze grijze wereld van de smerige en zwarte bergen afval zo’n onwijs mooie steen kan ontstaan.”
Tip! Essentiële (of handige) ondernemerszaken: Bedrijfsverzekeringen (zoals bijvoorbeeld een beroepsaansprakelijkheidsv
