De ZEZ-uitkering
Ben je zzp’er en zwanger? Dan kun je aanspraak maken op de ZEZ-uitkering. ZEZ staat voor Zelfstandige en Zwanger.
De ZEZ-uitkering is een tijdelijke financiële ondersteuning die wordt verstrekt gedurende een periode rond de bevalling. Deze uitkering wordt uitgevoerd door het UWV.
De ZEZ-uitkering is ontwikkeld om een sociaal vangnet te bieden aan vrouwelijke zelfstandige ondernemers, zodat zij zich op een gezonde zwangerschap en bevalling kunnen richten zonder zich zorgen te hoeven maken over hun financiële situatie.
Voordat de ZEZ-uitkering werd geïntroduceerd, hadden zelfstandige ondernemers geen recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering, zoals werknemers die wel ontvangen via de Wet arbeid en zorg (WAZO).
Dit maakte het voor vrouwelijke zzp’ers moeilijker om met een gerust hart met zwangerschapsverlof te gaan, omdat ze hun bedrijf mogelijk tijdelijk zouden moeten stilleggen of minder inkomsten zouden hebben tijdens hun zwangerschap en bevallingsperiode.
Met de introductie van de ZEZ-uitkering wordt het voor zwangere zelfstandigen gemakkelijker om zich volledig op hun gezondheid en de zorg voor hun pasgeboren kind te concentreren zonder zich zorgen te maken over hun inkomsten.
Voorwaarden van de ZEZ-uitkering
Om in aanmerking te komen voor de ZEZ-uitkering in Nederland, moet je voldoen aan een aantal voorwaarden. Dit zijn de belangrijkste:
- Je bent zelfstandige, of zelfstandig beroepsbeoefenaar, zoals freelancer, artiest, huisarts, alfahulp, of particuliere huishoudelijke hulp.
- Je moet als zelfstandig ondernemer minimaal 1.225 uur per jaar in je onderneming hebben gewerkt om voor de volledige hoogte van de uitkering in aanmerking te komen, ter hoogte van het bruto wettelijk minimumloon.
- Je moet ten minste 16 weken voor de start van je zwangerschapsverlof hebben gewerkt als zzp’er.
- Ook als je meewerkt in het bedrijf van je zelfstandige partner, kun je recht hebben op een ZEZ-uitkering.
- Ben je medeaandeelhouder van het bedrijf waarin je werkt? Dan heb je wellicht ook recht op een ZEZ-uitkering.
Duur en hoogte van de uitkering
De duur van de ZEZ-uitkering is maximaal 16 weken, waarvan minimaal 4 weken voor de verwachte bevallingsdatum.
Als je in het kalenderjaar voordat je zwangerschapsuitkering ingaat ten minste 1.225 uur als zelfstandige hebt gewerkt, dan ontvang je de maximale uitkering. Die is gelijk aan de hoogte van het wettelijk minimumloon. Werkte je in dat jaar minder dan 1.225 uur, dan is je uitkering lager. De hoogte van de ZEZ is dan afhankelijk van je winst in dat jaar. Dat geldt ook als je meewerkend echtgenote of partner bent.
Heb je een vrijwillige arbeidsongeschiktheidsverzekering? Die staat los van de ZEZ-uitkering die je kunt aanvragen. Het kan wel zo zijn dat je verzekeraar de uitkering verlaagt als je een ZEZ-uitkering ontvangt. Bereken dus wat gunstig voor je is.
Tweeling
In bijzondere gevallen gelden afwijkende regels. Ben je in verwachting van een tweeling of meerling? Dan kun je voor een langere tijd gebruik maken van de ZEZ-uitkering.
Je bepaalt in dat geval zelf wanneer de uitkering ingaat. Dat moet ergens tussen de tien en acht weken voor de uitgerekende datum zijn. Na de bevalling heb je recht op nog ten minste tien weken uitkering, zodat het totaal komt op twintig weken uitkering.
ZEZ en de belastingdienst
De ontvangen ZEZ-uitkering geef je voor de inkomstenbelasting op als loon. Je hoeft de uitkering niet op te geven als winst uit je onderneming.
Het kan ook zijn dat je een zwangerschapsuitkering krijgt van je verzekeringsmaatschappij. Die hoef je helemaal niet aan te geven voor de belasting.
Aanvragen ZEZ-uitkering
Hoe ga je te werk als je als zelfstandig ondernemer een ZEZ-uitkering wilt aanvragen?
- Voordat je een aanvraag indient, moet je ervoor zorgen dat je aan alle voorwaarden voldoet om in aanmerking te komen voor de ZEZ-uitkering. Doe de aanvraag op zijn vroegst zestien weken voor de uitgerekende datum en uiterlijk twee weken voordat je de uitkering wil laten ingaan.
- Zorg ervoor dat je alle relevante documenten en informatie verzamelt die nodig zijn voor de aanvraag. Denk aan je Burgerservicenummer (BSN), gegevens over je onderneming, inkomen als zelfstandige en medische gegevens om je zwangerschap te bevestigen.
- Dien de aanvraag in bij het UWV. Je kunt je aanvraag indienen via de website van het UWV of telefonisch contact opnemen. Je kunt ook een papieren aanvraagformulier aanvragen en per post indienen.
- Vul het formulier in: Als je online een aanvraag indient, volg dan de instructies op de website van het UWV. Vergeet niet de benodigde documenten bij te voegen.
- Nadat je je aanvraag hebt ingediend, beoordeelt het UWV je aanvraag en neemt een beslissing. Als je aanvraag wordt goedgekeurd, ontvang je de ZEZ-uitkering. Mocht je aanvraag worden afgewezen, dan heb je het recht om bezwaar te maken tegen de beslissing en de zaak te laten herbeoordelen.
Maandelijkse uitkering of vervanging
De ZEZ-uitkering wordt maandelijks op de 23ste van de maand overgemaakt, vanaf het moment dat je zelf aangeeft de uitkering te willen ontvangen.
Het kan ook slim zijn een regeling te treffen over een vervanger. Als je via een bemiddelingsbureau of een uitzendbureau vervanging voor jezelf regelt, dan kan de UWV je uitkering ook rechtstreeks aan dat bureau overmaken.
Het voordeel is dat in dat geval geen belasting en premies worden ingehouden over het bruto uitbetaalde geld. Eis is wel dat je de vervangingsregeling de gehele periode van zestien weken toepast.
Gratis whitepaper: Belastingdienst Controle, wat nu?!
Hoe vaak gebeurt het, hoe voorkom je het en stappenplan als het tóch gebeurt.
Veelgestelde vragen
Ik ben parttime ondernemer. Kan ik een ZEZ-uitkering aanvragen?
Jazeker. In dat geval bepaalt het aantal gewerkte uren in het jaar voor de aanvraag de hoogte van de uitkering.
Wanneer kan ik de ZEZ-uitkering het beste aanvragen?
Zorg dat je uiterlijk twee weken voor de ingangsdatum van je verlof de uitkering aanvraagt. De totale lengte bedraagt zestien weken, waarvan minimaal tien weken na de bevalling uitgekeerd worden.
Je bepaalt zelf hoeveel je voorafgaand aan de bevalling laat uitbetalen, maar dat is maximaal zes weken.
Wordt de ZEZ-uitkering belast en heeft dit invloed op andere toeslagen?
De ZEZ-uitkering geldt als loon voor de belastingdienst. Andere toeslagen, zoals kinderbijslag, houd je gewoon naast de ZEZ-uitkering.
Zijn er alternatieven voor de ZEZ-uitkering voor ondernemers?
Je kunt jezelf als zelfstandig ondernemer ook verzekeren. De meeste arbeidsongeschiktheidsverzekeringen betalen uit bij zwangerschapsverlof.
Heb je een vrijwillige verzekering voor de Ziektewet bij het UWV? Dan heb je ook recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. In dat geval wordt de verzekering alleen uitbetaald als deze hoger is dan de ZEZ-uitkering.
Als jouw verzekering bij het UWV lager is dan het wettelijk minimumloon, kun je misschien nog een aanvulling krijgen zodat je zwangerschaps- en bevallingsuitkering wel even hoog is als het wettelijk minimumloon. In dat geval moet je die aanvulling apart aanvragen via het formulier Aanvraag ZEZ-uitkering.
