Zit je net te eten, belt er een klant. Of er komt een belangrijke nieuwe opdrachtgever langs op het moment dat je dochter een off-day heeft. En als je dan eindelijk in bed ligt, kun je niet slapen, want dat lastige gesprek met je medewerker spookt nog door je hoofd.
Allemaal voorbeelden van de moeilijke scheiding tussen werk en privé die ondernemers bekend in de oren zullen klinken. Het is dan ook niet vreemd dat in een enquête van De Zaak en ING Economisch Bureau bijna alle ondervraagde ondernemers zeggen dat werk en privé in elkaar overlopen.
Werk en privé zijn niet te scheiden
Ondernemers werken gemiddeld 55 uur per week, iemand in loondienst doorgaans 42 uur. En omdat ondernemers hun werktijd niet over vijf dagen van negen tot vijf kunnen verdelen, zijn werk en privé moeilijk te scheiden. Met als gevolg dat onherroepelijk ook delen van de avond of het weekend moeten worden ingeleverd.
Vooronderstelde verschillen tussen mannen en vrouwen zijn er overigens nauwelijks, behalve dat mannen vaker ‘s avonds van huis zijn, terwijl vrouwen sneller delen van het weekend reserveren voor het bedrijf.
Desondanks weinig klachten
De meeste ondernemers klagen hier echter niet over. Flexibele werktijden en vrijheid waren immers belangrijke redenen om een eigen bedrijf te starten. Ook het feit dat velen van hun hobby hun werk hebben gemaakt, maakt het makkelijker om er veel tijd in te steken. Bovendien verhogen niet alle activiteiten de werkdruk. Een netwerkborrel aan het begin van de avond kan immers ook heel ongedwongen zijn.
De zelfverkozen werkdruk blijkt overigens ook uit het feit dat een merendeel van de ondernemers zegt aan het begin een goede inschatting te hebben gemaakt van de tijd die het bedrijf zou vragen.
Moeilijker voor ervaren ondernemers
De de scheiding tussen werk en privé geeft meer problemen als men langer ondernemer is. Ervaren ondernemers laten hun bedrijf minder makkelijk los dan starters. Ze steken er ook veel meer uren in: ze werken gemiddeld 60 uur, gaan ‘slechts’ 3 weken per jaar met vakantie en liggen ‘s nachts vaker wakker van het bedrijf.
Ze ervaren de overlap tussen werk en privé ook het vaakst als probleem. Een derde kan werk en privé niet scheiden en 20% daarvan ervaart dat ook als probleem. Een verklaring hiervoor is dat oudere bedrijven doorgaans groter zijn, waardoor ook de zorgen en verantwoordelijkheden toenemen. Zo heeft driekwart van de ervaren ondernemers minimaal 1 werknemer in dienst, terwijl dit bij jonge ondernemers een derde is.
Starters beter in balans?
Bij starters zijn werk en privé beter in balans, gezien de uren die ze in het bedrijf steken. Maar dat lijkt vooral te komen doordat ze nog maar net begonnen zijn. Om van een pas gestart bedrijf een succes te maken, moet je veel uren maken, en de achterban snapt dat waarschijnlijk maar al te goed. Maar diezelfde achterban wordt sneller ongeduldig als je langer bezig bent als ondernemer, en dat zet weer meer spanning op de scheiding tussen werk en privé.
Niet altijd privéleven onder druk
Maar liefst een vijfde van de ondernemers geeft aan dat niet het privéleven, maar juist het werk vaker onder druk staat. Wel betreft dit vooral thuiswerkende ondernemers. Vooraf veronderstelde verschillen tussen mannen en vrouwen doen zich hierbij niet voor.
Werken vanuit huis
Voor de meeste thuiswerkende ondernemers betekent de fysieke nabijheid van werk en privé dat beide ook meer in elkaar overlopen. Maar dit zorgt er ook voor dat ze meer aandacht kunnen besteden aan privézaken. Je dochter loopt net iets makkelijker binnen met een mooie tekening en wanneer je zoon gevallen is met voetballen ben je ook in de buurt.
Thuiswerkers betrekken ook veel vaker hun partner bij het bedrijf, wat de balans tussen werk en privé ten goede komt. En de partner is doorgaans beter op de hoogte is van de activiteiten die het bedrijf vraagt, waardoor er meer begrip is voor het langere doorwerken.
Nabijheid zorgt voor betere balans en nachtrust
Niet alleen liggen wenselijkheid en werkelijkheid dichter bij elkaar voor thuiswerkers, het gebrek aan tijd voor privézaken levert ook minder problemen op. De balans wordt beter gevonden, en dat zorgt weer voor een veel betere nachtrust: uit de enquête blijkt dat thuiswerkers aanzienlijk minder vaak ‘s nachts wakker liggen van het bedrijf. Hoewel ook andere factoren, zoals het aantal werknemers, hierbij een belangrijke rol spelen.
Conclusie
Ondernemen is hard werken. Het kost veel tijd, weekenden en avonden met als gevolg dat de scheiding tussen werk en privé vervaagt. Opvallend is dat de balans tussen beide niet verbetert naarmate een ondernemer langer actief is. Integendeel: zelfs de scheiding tussen werk en privé wordt steeds moeilijker naarmate het ondernemerschap langer duurt.
Thuiswerkers hebben hier iets minder last van. De fysieke nabijheid van werk en privé zorgt er namelijk voor dat thuiswerkende ondernemers gevoelsmatig meer tijd hebben voor beide activiteiten. Uiteindelijk blijken vooral ervaren ondernemers met bedrijf buitenshuis het vaakst tegen problemen in de scheiding tussen werk en privé aan te lopen.
