Inhoudsopgave
Is er een standaard nabestaandenpensioen geregeld?
In sommige situaties hebben je nabestaanden recht op een ANW-uitkering. De Algemene Nabestaanden Wet is een volksverzekering die uitkeert onder bepaalde voorwaarden, namelijk:
- Als je nabestaande nog niet de AOW-leeftijd heeft bereikt en
- Minimaal 1 van je kinderen nog geen 18 is en thuis woont of
- Je nabestaande 45 procent of meer arbeidsongeschikt is (hiervoor gelden aanvullende voorwaarden).
Heb je een of meerdere kinderen? Dan stopt de uitkering zodra de jongste 18 wordt. Tenzij je partner ook aan de andere voorwaarde voldoet en voor minimaal 45 procent arbeidsongeschikt is.
Het is trouwens geen vetpot. Als ze al in aanmerking komen, is een ANW-uitkering meestal veel te laag om je achterblijvende partner en nabestaanden maandelijks financiële zekerheid te bieden. Niet echt een goede manier dus om je nabestaanden goedverzorgd achter te laten.
Voor sommige beroepsgroepen geldt de Wet BPR
Bepaalde beroepsgroepen zijn wettelijk verplicht mee te doen aan een beroepspensioenregeling (of bedrijfstakpensioenregeling). Het opbouwen van nabestaandenpensioen kan een verplicht onderdeel zijn dat onder een beroepspensioenregeling valt.
De Wet verplichte deelneming in een Beroepspensioenregeling (BPR) is bijvoorbeeld van toepassing op zelfstandigen die werken als schilder, huisarts en zelfstandige fysiotherapeuten.
Een beroepspensioenregeling voorziet in een volwaardig nabestaandenpensioen waarmee je je partner en/of kinderen financieel goed achterlaat. Alleen is zo’n beroepspensioenregeling maar voor een klein percentage zelfstandigen een optie. Val je namelijk niet onder een van de aangewezen beroepsgroepen? Dan mag je ook niet meedoen. Elk beroepspensioenfonds is beschikbaar voor één bepaalde beroepsgroep.
Een ANW-uitkering en beroepspensioenregeling bieden dus slechts zekerheid voor een kleine groep. Val je – net als het gros van de zelfstandigen – niet onder deze regelingen? Dan zul je zelf een goede nabestaandenvoorziening moeten regelen om je nabestaanden financieel goed achter te laten. Dat kan op verschillende manieren. De opties die je hebt verschillen per soort onderneming. Dat heeft met de rechtsvorm te maken. Zo heb je als zzp’er andere mogelijkheden dan wanneer je DGA van een bv bent. We noemen de verschillende opties per type rechtsvorm.
Nabestaandenpensioen zzp: welke opties heb je?
Een échte pensioenregeling, zoals de beroepspensioenregeling, is voor zzp’ers meestal niet mogelijk. Hoewel er enkele initiatieven zijn voor een collectieve pensioenregeling voor zzp’ers, is pensioen opbouwen via een pensioenregeling voor zzp’ers niet gebruikelijk.
Uitzondering: soms kun je als zzp’er een oude pensioenregeling bij een voormalige werkgever voortzetten. Tenminste, als de pensioenregeling deze optie aanbiedt.
Toch is een echte pensioenregeling voor de meeste zzp’ers niet mogelijk. Gelukkig bestaan er genoeg alternatieven waarmee je nabestaanden financiële zekerheid geeft:
1. Lijfrente bij een verzekeraar, beleggingsinstelling of bank
De meeste zzp’ers die een spaarpotje opbouwen voor zichzelf en/of nabestaanden doen dat via lijfrente of banksparen. Zodra de lijfrente vervalt, ontvang je een lijfrente-uitkering.
Fiscaal aantrekkelijk
De maandelijkse premie die je betaalt, is fiscaal aftrekbaar. Dit fiscale voordeel geldt alleen voor het deel dat binnen je jaarruimte valt. Met andere woorden: er zit een maximum aan wat je maandelijks fiscaal voordelig aan lijfrente weg kunt zetten. Hoeveel dat precies is, hangt af van je inkomen en de maximale jaarruimte die voor dat jaar geldt.
Bij lijfrente betaal je pas belasting op het moment dat de lijfrente vervalt op de gekozen datum. De lijfrente vervalt ook als je komt te overlijden. De lijfrenterekening gaat dan over naar je partner (of andere erfgenaam). Ook als de lijfrente al uitkeert op het moment van overlijden, gaan de resterende uitkeringen naar je erfgenaam.
2. Overlijdensrisicoverzekering lineair dalend of met vaste maandelijkse uitkering
Een andere optie is een overlijdensrisicoverzekering. Zo’n overlijdensrisicoverzekering keert uit op het moment dat je komt te overlijden. Het is geen spaarpotje, zoals lijfrente – de verzekeraar keert alleen uit bij overlijden. Je nabestaanden betalen erfbelasting over de uitkering en de maandelijkse premie is niet fiscaal aftrekbaar.
Lineair dalend
Een overlijdensrisicoverzekering kun je bijvoorbeeld lineair dalend afsluiten tot de pensioengerechtigde leeftijd van je partner. Je verzekert een bepaald bedrag en kiest een looptijd. Hoe meer maanden er verstrijken, hoe lager het uitgekeerde bedrag wordt. Het bedrag komt in één keer vrij als je komt te overlijden. Je kunt bij een dergelijke verzekering trouwens ook beide partners op de polis zetten. Dan ben jij ook verzekerd als je partner overlijdt.
Komt het bedrag vrij? Dan kan het zijn dat je hierover erfbelasting betaalt. Hiervoor wordt gekeken naar de waarde van de totale erfenis. Tot een bepaald bedrag geldt een vrijstelling. Alles daarboven wordt belast. Hoeveel precies hangt af van het type erfgenaam. Zo zal een partner of kind 10 procent erfbelasting betalen over het bedrag dat boven de vrijstelling uitkomt. Een broer, zus of ouder zal een stuk meer erfbelasting betalen, zo’n 30 procent.
Voorbeeld:
Het verzekerd bedrag is € 600.000 voor een periode van 30 jaar. Overlijd je na 15 jaar? De nabestaanden krijgen dan een bedrag van € 300.000 uitgekeerd. Hierover moet een partner eventueel nog belasting betalen.
Vaste maanduitkering
Je kunt een overlijdensrisicoverzekering ook afsluiten met maandelijks een uitkering van bijvoorbeeld € 1000.
Een groot voordeel van een overlijdensrisicoverzekering is dat de maandpremie meestal relatief laag is.
3. Sparen en/of beleggen
Een derde mogelijkheid is sparen of beleggen. Het geld staat niet voor lange tijd vast en je kunt in principe elk moment je inleg opnemen. Het is je eigen vermogen.
Anderzijds mis je de fiscale voordelen die je wel geniet als je lijfrente spaart. Ook gaat de Belastingdienst er nu nog van uit dat je (fictief) rendement ontvangt over je vermogen (hierin komt verandering met de nieuwe pensioenwet). Daarom betaal je jaarlijks belasting in box 3. Uiteindelijk hoop je voldoende vermogen te hebben voor je ouderdomspensioen.
Nabestaandenpensioen als dga – welke opties heb je?
Voor de wet ben je namelijk een werknemer in je eigen bedrijf. Daardoor mag je net als werknemers in loondienst deelnemen aan een pensioenregeling.
Veel dga’s kozen voor pensioen opbouwen in eigen beheer. Dit is vanaf 2017 niet meer toegestaan.
Als dga kun je – net als zzp’ers – met deze alternatieven nabestaandenpensioen opbouwen:
- Lijfrentepolis afsluiten of banksparen
- Overlijdensrisicoverzekering afsluiten
- Sparen en/of beleggen
Daarnaast heb je als dga (vanwege de rechtsvorm) ook andere opties om extra zekerheid in te bouwen:
1. Pensioenverzekering afsluiten bij een toegelaten pensioenuitvoerder
Als dga kun je je verzekeren door een pensioenverzekering af te sluiten. Op die manier bouw je pensioenkapitaal op. Nabestaandenpensioen is met een pensioenverzekering meestal ook geregeld. Veel pensioenverzekeraars bieden namelijk de mogelijkheid om een partner- en/of wezenpensioen af te sluiten. Daarnaast kun je vaak een nabestaanden overbruggingspensioen (Anw-hiaatpensioen) afsluiten.
2. Sparen en beleggen privé of in de bv
Naast vermogensopbouw in privé kun je ook kiezen voor sparen en beleggen in de bv. Je geniet dan fiscale voordelen die privé niet mogelijk zijn. Zeker als het gaat om grotere vermogens is het vaak aantrekkelijker om te beleggen binnen de eigen bv. Je betaalt daarover geen belasting in box 2. Dat zit zo: je betaalt alleen vennootschapsbelasting over de winst- en het rendement dat je hebt behaald.
Aan de andere kant kan het aantrekkelijker zijn om privé te beleggen en belasting in box 3 te betalen. Zeker als het rendement op je beleggingen hoog is. Welke optie uiteindelijk financieel aantrekkelijker is, verschilt per situatie.
Gratis whitepaper: Belastingdienst Controle, wat nu?!
Hoe vaak gebeurt het, hoe voorkom je het en stappenplan als het tóch gebeurt.
Nabestaandenpensioen opbouwen als zzp’er of dga? Laat je adviseren
Er bestaan dus genoeg mogelijkheden om je nabestaanden financieel goed verzorgd achter te laten als zzp’er of dga. Welke optie voor jou het meest geschikt is, hangt af van je persoonlijke wensen, financiële situatie en gezinssituatie. Vergeet niet dat de waarde van je onderneming ook een belangrijke bijdrage kan leveren aan financiële stabiliteit van je nabestaanden.
Twijfel je over wat de beste keuze voor jou is? Dan kun je ook de hulp inschakelen van een financieel expert op gebied van pensioenen.
