Hoe werkt het?
Je ontvangt een lijst met vragen over jouw bedrijf en de branche waarin je actief bent, de zogeheten CBS-enquête. Gevraagd wordt naar onder meer winst- en omzetcijfers, aantal leveranciers en projecten en hoeveel er is ingekocht. Soms bestaat het onderzoek slechts uit een enkele vraag, zoals de maandomzet.
Als je alles hebt ingevuld, stuur je de lijst terug naar het CBS. Dit doe je meestal online, maar afhankelijk van het onderzoek kun je ook een papieren vragenlijst aanvragen. Overigens zal de enquête in sommige gevallen telefonisch kunnen plaatsvinden.
Het CBS verwerkt en analyseert daarna de gegevens tot algemene economische statistieken die openbaar toegankelijk zijn. Dit gebeurt overigens onder strikte geheimhouding. De gegevens van jouw bedrijf zijn later dus niet te achterhalen.
Wie doen mee?
Het CBS houdt een representatieve steekproef onder mkb-bedrijven, waarbij kleine bedrijven minder kans hebben om te moeten deelnemen dan middelgrote. In sommige branches kan het zijn dat toch alle bedrijven een vragenlijst ontvangen, omdat het bureau anders geen goed beeld heeft van de sector. Ook eenmanszaken kunnen dus aan de beurt komen. Bedrijven met meer dan honderd werknemers krijgen vrijwel altijd een vragenlijst toegestuurd.
Waarom willen ze dit weten?
Het CBS is verantwoordelijk voor de nationale statistieken, waaronder een eigen register waarin de Nederlandse bedrijven en ondernemingen worden beschreven. Op basis van die statistieken bepaalt de Nederlandse overheid het beleid. Verder moet het CBS ook gegevens aanleveren aan het Europese Statistiekbureau, Eurostat.
Hoe vaak?
Voor sommige onderzoeken worden bedrijven langere tijd gevolgd. Een aantal maanden, kwartalen of zelfs jaren achtereen krijgen zij dezelfde vragenlijst toegestuurd. Het is niet vooraf bekend hoe lang je moet meewerken. Wel is het zo dat in elke steekproef een aantal bedrijven niet terugkeert en wordt vervangen door nieuwe.
Verplicht om mee te doen?
In de meeste gevallen ben je verplicht om de vragenlijst in te vullen. Een speciale CBS-wet geeft het instituut namelijk de bevoegdheid bedrijven ‘rechtstreeks en kosteloos’ hun gegevens te vragen. Op basis van die wet kun je verplicht worden om mee te werken. Als deelname verplicht is, staat het ook vermeldt in de begeleidende brief van het onderzoek.
Afhankelijk van het onderzoek staan ook wettelijke termijnen genoemd zijn waarbinnen je moet reageren. Er kan geen ontheffing worden verleend en alleen in zeer uitzonderlijke gevallen is uitstel mogelijk.
Dwangsom of boete?
Ben je te laat met invullen of zijn de gegevens onvolledig? Dan mag het CBS je een last onder dwangsom of boete opleggen. Dit gebeurt pas nadat je een herinnering hebt ontvangen en je ook daar niet op hebt gereageerd.
De hoogte van de boete of last onder dwangsom loopt op per dag. Het maximumbedrag is afhankelijk van de bedrijfsgrootte (aantal werknemers). Dat kan in het ergste geval oplopen tot € 5000,-.
Tip! Essentiële (of handige) ondernemerszaken: Bedrijfsverzekeringen (zoals bijvoorbeeld een beroepsaansprakelijkheidsverzekering), een boekhouder of belastingadviseur die je helpt met jouw administratie en/of belastingaangiftes, incassobureau inschakelen voor je openstaande facturen, een professionele website laten maken of een gratis tankpas via De Zaak afsluiten.
