Boete
Toegeven dat je gepest wordt op je werk is niet gemakkelijk. Er ligt voor volwassenen een groot taboe op om de voetveeg te zijn en veel werknemers zoeken de schuld bij zichzelf. “Precieze cijfers zijn dan ook moeilijke te geven”, vertelt Laura Willemse van Stichting Pesten op de Werkvloer. “Maar de jaarlijkse arbeidsmonitor van TNO geeft een behoorlijk goed beeld.” Daaruit blijkt niet alleen dat 500.000 werknemers wel eens te maken hebben gehad met pesterijen, maar ook dat dat geldt voor een kwart van de werkgevers en leidinggevenden. Het gaat dan niet om plagerijen, maar om bijvoorbeeld uitschelden, intimidatie, buitensluiten en het achterhouden van belangrijke informatie.
Slechts 16% van de collega’s neemt het op voor het slachtoffer, terwijl het hen lang niet altijd koud laat. “Zien dat iemand gepest wordt, doet het niveau van je stresshormonen stijgen. Omstanders hebben er daadwerkelijk last van als iemand wordt gepest en het leidt zelfs tot verzuim op de afdeling”, vertelt Willemse.
4 miljoen extra verzuimdagen
In totaal leiden pesterijen tot 4 miljoen extra verzuimdagen per jaar door depressie en psychosomatische klachten. Dat kost werkgevers 900 miljoen euro aan aanvullende lasten voor loondoorbetaling, extra zorg en eventuele juridische kosten.
Voor het ministerie is een wetswijziging op dit moment nog een brug te ver, maar Lodewijk Ascher wil wel dat de Inspectie SZW beter gaat letten op klachten over pesten. Werkgevers die te weinig doen tegen pesten op de werkvloer moeten rekening gaan houden met een boete.
In de Arbowet staat niks over pesten
Stichting Pesten op de Werkvloer begon oorspronkelijk als website met informatie voor werkgevers en werknemers. Maar de vraag om informatie en advies werd zo groot dat besloten werd een stichting op te richten. “We merkten goed dat mensen nergens anders terecht konden.
Er is informatie over agressie, geweld en seksuele intimidatie op de werkvloer. Er zijn protocollen voor en wetgeving. Maar in relatie tot werk is er eigenlijk niks over pesten.” Organisaties die zich richten op pesten in het algemeen, hebben niet de kennis in huis om te adviseren over de specifieke bijkomstigheden van dit pestgedrag zoals de financiële gevolgen, de juridische aspecten en het verzuim.”
De Arbowet verplicht in algemene termen een beleid dat gericht is op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden. Met een helder beleid kan veel binnenshuis worden opgelost, maar het ontbreekt nog aan goede opvolging. Dat kan voor de werknemer leiden tot onherstelbare emotionele schade en baanverlies en voor de werkgever tot juridische kosten, interne personeelskosten en imagoschade.
Dé tip om pesten te voorkomen
Pesterijen komen vaker voor in grotere bedrijven. “Hoe korter de lijnen en hoe groter de betrokkenheid, hoe kleiner de kans is op pesten”, legt Willemse uit. “Maar het kan natuurlijk overal voorkomen.” Ook lopen tijdelijke krachten meer kans gepest te worden. Willemse ziet verder een verband met de economische crisis. “In onzekere tijden, willen mensen laten zien dat ze beter zijn.”
Werkgevers kunnen een hoop leed voorkomen. “In plaats van tips te geven over wat je als werkgever moet doen bij pestgedrag, geef ik liever één tip om pesten te voorkomen”, stelt Willemse. “Een werkgever of leidinggevende zou altijd moeten uitdragen dat hij verwacht dat iedereen op een positieve manier met elkaar omgaat en dat iedereen samenwerkt aan het teamresultaat. Zo kan een werksfeer bestaan waarin iedereen, ook mensen die op één of andere manier anders zijn dan anderen, makkelijker worden geaccepteerd. En doet iemand eens lullig, dan zullen collega’s elkaar sneller corrigeren. Zo kun je 99% van de pestgevallen voorkomen.”
Download:
– Stappenplan TNO Aanpak pesten op het werk »
Lees ook:
– Gelijke behandeling op de werkvloer »
– Goede bedrijfsarts is onmisbaar »
– Verzuimprotocol: wie doet wat bij ziekmelding? »