Wat is een maatschap?
Een maatschap is – net als een vof en een cv – een rechtsvorm waarbij twee of meer partners samen onder één naam een onderneming voeren. Elke deelnemer is mede-eigenaar. Deze eigenaren worden ook wel ‘maten’ genoemd.
Een maat voert binnen de maatschap zijn eigen onderneming en is daar zelf verantwoordelijk voor. Iedere maat brengt iets in. Denk aan geld, goederen of arbeid. Bepaalde handelingen, zoals dure aankopen, kunnen de maten gezamenlijk verrichten.
Maten zijn met hun (privé)vermogen aansprakelijk voor eventuele schulden van het bedrijf. Iedere maat is daarbij (nu nog) aansprakelijk voor een gelijk deel.
Voor wie is een maatschap interessant?
Een maatschap is vooral populair onder vrije beroepsbeoefenaars die samen onder één bedrijfsnaam een beroepsmatige activiteit verrichten. Denk aan tandartsen, fysiotherapeuten, advocaten en architecten.
Hoe begin je een maatschap?
Het is vrij eenvoudig om een maatschap te starten. Je hebt geen startkapitaal nodig en je hoeft voor de oprichting ook niet langs een notaris.
Wel moeten maatschappen zich sinds 2008 inschrijven in het KvK-Handelsregister. Het is weliswaar niet verplicht om een notariële akte op te stellen bij de oprichting van een maatschap, maar het is het wel aan te raden om onderlinge afspraken vast te leggen bij een notaris. Bijvoorbeeld over:
- De inbreng van de maten
- De winstverdeling (hoe zit het met ieders winstaandeel?)
- Hoe je bevoegdheden verdeelt
- Wat er gebeurt als de maatschap wordt beëindigd?
Bij de oprichting bij de KvK schrijf je tegelijkertijd de belanghebbenden in van je maatschap in het zogenaamde KvK-UBO (ultimate beneficial owner) register. UBO’s zijn de personen die meer dan 25 procent eigendomsbelang hebben in de maatschap.
Welke soorten maatschap zijn er?
Er zijn in Nederland twee verschillende vormen van een maatschap: een stille maatschap en een openbare maatschap.
Bij de stille maatschap werken de maten ieder in hun eigen praktijk en onder hun eigen naam, maar ze kunnen wel gemeenschappelijk personeel aannemen of apparatuur aanschaffen.
Als de maten in een maatschap onder één gemeenschappelijke naam opereren, is er sprake van een openbare maatschap. Een vof en een cv zijn voorbeelden van een openbare maatschap, maar er zijn verschillen tussen deze rechtsvormen.
Verschillen tussen maatschap en vof
Het grootste verschil tussen een maatschap en vof en commanditaire vennootschap is het doel waarmee de onderneming wordt opgericht.
- Een maatschap wordt opgericht om een beroep uit te oefenen en kan je zien als een samenwerkingsverband. Denk aan tandartsen- of advocatenpraktijk.
- Een vof en cv worden opgericht om samen een bedrijf te starten. De voordelen zijn dezelfde als bij de maatschap. Behalve de aansprakelijkheid voor schulden werkt anders. Bij een maatschap zijn alle maten in gelijke delen privé aansprakelijk voor overblijvende schulden. Bij een vof is iedere vennoot hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden.
Nieuwe wet: verschil maatschap en vof verdwijnt
Een maatschap is een personenvennootschap, net als de vennootschap onder firma (vof) en de commanditaire vennootschap (cv) dat zijn. Met de komst van de Wet Modernisering Personenvennootschappen verdwijnt het verschil tussen de maatschap en vof. De namen maatschap en vof zullen blijven bestaan, maar beide vallen straks onder de zogenaamde openbare vennootschap.
Wanneer de Wet Modernisering Personenvennootschappen ingaat, is nog niet bekend. Wanneer je nu een maatschap, vof of cv start, heb je te maken met de huidige regels.
Maar straks hebben we dus alleen de commanditaire vennootschap (cv) en de openbare vennootschap (maatschap en vof). Het nieuwe voorstel brengt een aantal belangrijke wijzigingen en versoepelingen met zich mee:
- Aansprakelijkheid: de vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de hele schuld. Nu zijn de maten ieder voor gelijk deel aansprakelijk.
- De vennoten mogen aanspraak op winst verpanden.
- Vennoten kunnen makkelijker in- en uittreden. Uittreding leidt niet meer tot ontbinding van de hele personenvennootschap. Je hoeft daarvoor dan niet meer, zoals nu, allerlei ingewikkelde clausules op te stellen.
- De aansprakelijkheid bij een opdracht kan worden beperkt tot de vennoot aan wie de opdracht uitdrukkelijk is toevertrouwd.
- In de openbare vennootschap kun je straks zowel een beroeps- als een bedrijfsactiviteit uitvoeren.
- De nieuwe vennootschappen krijgen automatisch rechtspersoonlijkheid. Dit houdt onder andere in dat goederen eenvoudig op naam van de vennootschap kunnen worden gezet.
Wat zijn de voordelen van de maatschap?
1. Belastingen
Doordat de Belastingdienst je als zelfstandige ziet, heb je recht op aftrekposten zoals starters- en zelfstandigenaftrek.
2. Fiscaal gunstige winstverdeling voor echtgenoten
Wanneer je met je man of vrouw een maatschap start, is – afhankelijk van jullie overige inkomen en aftrekposten – een fiscaal gunstige winstverdeling mogelijk.
3. Opstarten is heel simpel
Je hoeft voor de oprichting niet langs een notaris en er is ook geen startkapitaal nodig.
4. Personeel
Als maatschap is het mogelijk om personeel in dienst te nemen.
5. Klanten
Je behoudt binnen een maatschap in de meeste gevallen jouw eigen klanten.
Wat zijn de nadelen van de maatschap?
1. Sociale zekerheid
Je bent zzp’er en geen werknemer. Dit heeft veel voordelen, maar ook een nadeel: je valt niet onder de werknemersverzekeringen en je moet zelf aanvullend pensioen regelen. Ook zaken als de Ziektewet, WW of WIA moet je zelf regelen. Het is daarom slim om een AOV af te sluiten of te zorgen voor een ander vangnet.
2. Met privévermogen aansprakelijk (en met dat van je partner)
Als een andere maat schulden maakt, sta jij daar mede met je privévermogen voor garant. Behalve wanneer je maat aantoonbaar onbevoegd heeft gehandeld. Getrouwd, maar niet onder huwelijkse voorwaarden? Dan moet in sommige gevallen ook je partner met zijn/haar privévermogen opdraaien voor de kosten.
3. Reputatieschade
Als een van je maten het bedrijf een slechte naam bezorgt, hebben alle maten daar last van.
4. Bindende afspraken
De afspraken die worden gemaakt in een maatschap zijn bindend. Je levert als zzp’er dus wel een deel van je vrijheid in.
Gratis whitepaper: Belastingdienst Controle, wat nu?!
Hoe vaak gebeurt het, hoe voorkom je het en stappenplan als het tóch gebeurt.
Welke belastingen betaal je in de maatschap?
Wanneer een maat aan de eisen van ondernemerschap voldoet, is hij/zij ondernemer voor de inkomstenbelasting. Elke maat moet individueel inkomstenbelasting afdragen. Daarbij kan er wel gebruik worden gemaakt van fiscale aftrekmogelijkheden, als de mkb winstvrijstelling en de zelfstandigenaftrek.
De maatschap zelf valt niet onder de inkomstenbelasting. De maatschap zelf draagt wel btw af. Voor veel beroepen geldt vrijstelling van btw. De maten dragen individueel geen btw af.
Wanneer een maatschap personeel in dienst neemt, is de maatschap de werkgever. Alle maten zijn dan werkgever van het personeel. De maatschap zal te maken krijgen met loonheffingen en afdracht van sociale premies. Dat geldt ook voor ondernemers die los van de maatschap – dus voor hun eigen onderneming – iemand in dienst nemen.
Maatschap aanpassen of beëindigen
Als ondernemer is het mogelijk om de rechtsvorm van je bedrijf aan te passen. Zo kan je de maatschap omzetten in een bv of coöperatie. Dit doe je als je bijvoorbeeld als ondernemer niet meer persoonlijk aansprakelijk wil zijn, meer fiscaal voordeel wil behalen of risico’s wilt spreiden. Een rechtsvorm aanpassen gaat meestal via de notaris.
Wanneer een lid uit de maatschap stopt of overlijdt, wordt de maatschap wettelijk ontbonden en eindigt deze. Als je wilt dat de maatschap blijft bestaan, moet dat in het maatschapscontract worden geregeld met een verblijvingsbeding of overnamebeding. De maatschap kan dan doorgaan met een nieuwe maat of eventueel verder als eenmanszaak. In het contract staat ook hoe de waarde wordt bepaald en hoe de zaak zal worden verdeeld.
Als de maatschap helemaal stopt, moet de onderneming worden ontbonden en zaken worden afgehandeld. Dit betekent dat de maten de schulden betalen en eventueel hun aandeel terugkrijgen in natura of geld. In het maatschapscontract staat beschreven hoe dat precies in zijn werking gaat. Wijzigingen over de maatschap moeten worden doorgegeven aan de KvK en de Belastingdienst.
Een aantrekkelijke en flexibele rechtsvorm
De maatschap is een aantrekkelijke en flexibele rechtsvorm voor professionals zoals tandartsen, advocaten en architecten, die waarde hechten aan persoonlijke inbreng en gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Overweeg de maatschap als je zoekt naar een samenwerkingsvorm met gelijke verantwoordelijkheid en de mogelijkheid tot fiscale voordelen, maar wees je bewust van de persoonlijke aansprakelijkheidsrisico’s. De nieuwe Wet Modernisering Personenvennootschappen zal veranderingen brengen, dus houd deze ontwikkelingen goed in de gaten.
