Als je ondernemer bent, verbruik je vrijwel altijd energie bij je bedrijfsvoering. Energiekosten voor gas en stroom vormen dus een deel van je uitgaven. En die energiekosten zijn de laatste jaren flink opgelopen. Hoe ziet de energiemarkt er in Nederland eigenlijk uit? Wat is het prijsplafond? Hoe kun je energie besparen en welke aftrekposten en subsidies zijn er? In dit overzicht leggen we het je allemaal uit.

Heb jij het juiste energiecontract voor je onderneming? Kies zekerheid voor thuis of op kantoor en ontvang tot €400,- korting. 

Inhoudsopgave

De energiemarkt in Nederland

De energiemarkt in Nederland is een markt waarop meerdere spelers actief zijn. Er zijn verschillende energiebedrijven die elektriciteit en/of gas aanbieden aan consumenten en bedrijven. Dit kunnen zowel grote, landelijke bedrijven zijn als kleinere, regionale spelers.

De energiemarkt is in Nederland sinds 2004 geliberaliseerd. Dat betekent dat consumenten en bedrijven vrij zijn om te kiezen bij welke energieleverancier zij hun energie afnemen. Dit heeft geleid tot een toename van het aantal energieleveranciers en meer concurrentie op de markt.

Daarnaast wordt in Nederland veel aandacht besteed aan duurzame energie. Er zijn verschillende initiatieven en regelingen die de productie en afname van duurzame energie stimuleren. Zo is er bijvoorbeeld de SDE++-regeling, waarmee de overheid investeringen in duurzame energieprojecten subsidieert.

Verder is Nederland bezig met het stapsgewijs afbouwen van aardgas als energiebron. Dat heeft grote gevolgen voor de energiemarkt en de manier waarop energie wordt geproduceerd en afgenomen. De rijksoverheid wil bereiken dat je vanaf 2050 in principe niet meer kan koken op gas of stoken op aardgas.

Uit welke zakelijke energiecontracten kun je kiezen?

Er zijn verschillende energiecontracten voor ondernemers. Welke het meest geschikt is? Dat is afhankelijk van je energiebehoeften en de mate van flexibiliteit die je zoekt. Enkele van de meest voorkomende zakelijke energiecontracten zijn:

  • Vaste tarieven: dit type contract biedt een vast tarief voor energieverbruik gedurende een bepaalde periode, meestal 1 tot 3 jaar. Het voordeel hiervan is dat de prijs gelijk blijft gedurende de contractduur, waardoor bedrijven beter in staat zijn om hun budget te plannen. Vaste zakelijke tarieven worden in de huidige markt amper aangeboden.

  •  Variabele tarieven: in tegenstelling tot vaste tarieven schommelt de prijs van energieverbruik op basis van de marktomstandigheden. De prijs kan dagelijks, wekelijks of maandelijks worden aangepast – afhankelijk van het contract. Het voordeel van een variabel tarief is dat je kunt profiteren van dalende energieprijzen. Maar het kan ook leiden tot hogere kosten als de marktprijzen stijgen.

  • Groene energiecontracten: deze zakelijke contracten bieden je de mogelijkheid om groene energie te gebruiken, zoals wind- en zonne-energie. Je kunt ervoor kiezen om je energieverbruik volledig te dekken met groene energie of een deel ervan.

  •  Gecombineerde contracten: sommige energieleveranciers bieden gecombineerde contracten aan die diverse energieproducten combineren, zoals gas en elektriciteit, evenals verschillende contracttypes. Dit kan helpen om je kosten te verlagen en je efficiëntie te verbeteren door meerdere diensten bij één leverancier af te nemen.

  • Flexibele contracten: dit type contract biedt de mogelijkheid om je energieverbruik aan te passen aan de marktomstandigheden. Je kunt je energiegebruik bijvoorbeeld verminderen of verhogen op basis van de huidige energieprijzen. Dit kan helpen om kosten te besparen, maar vereist wel een aanzienlijke mate van monitoring en planning.

  • Dynamische contracten zijn een vorm van een flexibel contract. Een dynamisch zakelijk energiecontract is een type energiecontract waarbij de tarieven voor elektriciteit en/of gas direct gekoppeld zijn aan de prijzen op de zogeheten ‘spotmarkt’. Hierop wordt de energie verhandeld voor de komende dag. De stroomprijs per kWh verschilt ieder uur, de gasprijs per m³ verandert iedere dag om zes uur ‘s ochtends.

Voorbeeld van het verloop van de stroomprijs op de spotmarkt.png

Kan ik op dit moment een vast contract afsluiten?

Op dit moment is de energiemarkt erg verstoord, vooral door de oorlog in Oekraïne. Dit heeft ervoor gezorgd dat de gas- en stroomprijzen enorm zijn gestegen en dat het voor zowel consumenten als bedrijven lastig is om vaste energiecontracten af te sluiten. 

Desondanks wil de Autoriteit Consument & Markt graag dat consumenten en ondernemers meer de mogelijkheid krijgen om vaste contracten af te sluiten. Om dit te stimuleren, wordt de boete die consumenten moeten betalen wanneer zij hun vaste contract tussentijds willen opzeggen hoger.  Dit maakt het voor energiebedrijven aantrekkelijker om weer meer vaste contracten aan te bieden. Afhankelijk van de resterende looptijd van het energiecontract bedraagt de opzegvergoeding nu nog 50 tot 250 euro, maar dat wordt dus flink hoger. Dit geldt overigens ook voor ZZP’ers, die net als particulieren van consumentenbescherming genieten en daarom een gereguleerd boetebeding hebben.

Het is belangrijk om te weten dat zakelijke vaste energiecontracten wel al gewoon worden aangeboden aan MKB’ers. Hierbij gelden echter andere voorwaarden dan bij particuliere energiecontracten, zoals vaak een hogere contractduur en hogere afnamevereisten. Het is daarom van belang voor ondernemers om goed te kijken welk type contract het beste past bij hun energiebehoefte en verbruikspatroon.

Hoe werkt het prijsplafond op energie?

Om de energiekosten voor consumenten en bedrijven te beperken, heeft het kabinet sinds 1 januari 2023 het prijsplafond op energie ingesteld. Daardoor betaal je een maximumtarief voor gas en elektriciteit. Dit prijsplafond geldt voor alle huishoudens en andere kleinverbruikers.

Maar wat zijn de tarieven? Voor gas is het maximale tarief € 1,45 per kuub (m³) tot een verbruik van 1200 kuub. En voor elektriciteit is het maximale tarief € 0,40 per kWh en het maximale verbruik 2900 kWh.

Voor het energieverbruik boven het plafond betalen huishoudens en andere kleinverbruikers het tarief zoals opgenomen in het energiecontract.

Welke andere maatregelen zijn er voor ondernemers getroffen?

Veel mkb’ers zijn hard geraakt zijn door de stijgende energieprijzen. Denk bijvoorbeeld aan energie-intensieve bedrijven als bakkers, slagers en tuinders. Het kabinet is daarom eind 2022 gekomen met een pakket van maximaal € 3,1 miljard voor middelgrote en kleine bedrijven die veel energie verbruiken. Belangrijke voorwaarden zijn van de TEK zin:

  • De energiekosten bedragen minstens 7 procent van je omzet.
  • Je onderneming heeft maximaal 250 werknemers en een jaaromzet van minder dan 50 miljoen euro.
  • Je moet ingeschreven zijn bij de Kamer van Koophandel.

Als je aan de voorwaarden van het steunpakket voldoet, wordt de helft van de stijging in energiekosten gecompenseerd. Hiervoor geldt per onderneming een maximumbedrag van € 160.000.

Illustratie Energie

Hoe kun je energie besparen?

Je wilt als zakelijk kleinverbruiker door de torenhoge energieprijzen graag energie besparen. Maar waar moet je als ondernemer beginnen?

Allereerst zou je je energieverbruik in kaart kunnen brengen. Zo creëer je inzicht en bewustwording. Je kunt hierbij eventueel gebruikmaken van een energieadviseur. Hij of zij kan de werking van de processen en activiteiten van je bedrijf analyseren en voorstellen doen voor verbeteropties.

Hierna is het tijd om maatregelen te nemen die ervoor zorgen dat je minder energie verbruikt. Je kunt hierbij denken aan de verbetering van de isolatie, een nieuwe cv-ketel, HR-glas en het aanbrengen van ledverlichting in je onderneming. Ook kleine isolatiemaatregelen helpen, zoals leidingisolatie en radiatorfolie. Vervang in ieder geval apparaten en installaties door zuinige alternatieven.

Aftrekposten en subsidies om je tegemoet te komen in de energiekosten

Er zijn verschillende aftrekposten en subsidies beschikbaar om ondernemers te helpen bij het verlagen van hun energiekosten en het bevorderen van energie-efficiëntie. Hier zijn enkele voorbeelden:

  •  Energie-investeringsaftrek (EIA): je kunt via de EIA tot 45 procent van de investeringskosten voor energiebesparende maatregelen en duurzame energie aftrekken van de fiscale winst. Het gaat om investeringen in bijvoorbeeld ledverlichting, zonnepanelen, warmtepompen en isolatie.

  • Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA): de KIA is een aftrekpost voor ondernemers die investeren in bedrijfsmiddelen. Ook energiebesparende bedrijfsmiddelen kunnen in aanmerking komen voor de KIA. Het bedrag van de aftrek is afhankelijk van het totale investeringsbedrag.

  • Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE++): de SDE++ is een subsidie voor bedrijven die investeren in duurzame energieproductie. Je kunt hiermee bijvoorbeeld subsidie aanvragen voor een grootschalige warmtepomp voor de verwarming van je pand. Of een zonnepaneelsysteem op het dak.

  • Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE): ondernemers kunnen subsidie krijgen voor de aanschaf van duurzame energietechnieken, zoals zonneboilers, warmtepompen en biomassaketels. De hoogte van de subsidie is afhankelijk van het type apparaat en de hoeveelheid energie die ermee wordt bespaard.

Het is altijd raadzaam om te overleggen met je belastingadviseur of energieadviseur om te kijken welke aftrekposten en subsidies de beste optie zijn voor jouw specifieke situatie en behoeften.

Verdeling looptijden contracten elektriciteit en gas

Veelgestelde vragen

Wat zijn de vooruitzichten van de energieprijzen?

Het voorspellen van energieprijzen is altijd moeilijk en afhankelijk van verschillende factoren, waaronder geopolitieke ontwikkelingen, marktvraag en -aanbod, weersomstandigheden en technologische innovaties. Hieronder vind je enkele algemene trends die de energieprijzen kunnen beïnvloeden:

  •  Toenemende vraag naar energie
  •  Verduurzaming van de energieproductie
  •  Schommelingen in de olieprijs
  •  Veranderende regelgeving
  •  Technologische innovaties

Welke zakelijke energiekosten zijn het grootst?

De grootste zakelijke energiekosten kunnen variëren en zijn afhankelijk van het type bedrijf en de sector waarin het opereert. Over het algemeen zijn de grootste energiekosten voor bedrijven:

  •  Elektriciteit
  •  Verwarming
  •  Koeling
  •  Transport
  •  Productieprocessen

Wat is een belangrijk verschil tussen particulier contract en een zakelijk energiecontract?

Het verschil tussen een particulier contract en zakelijk energiecontract zit vaak in de prijsstelling en de voorwaarden. Zo hebben zakelijke energiecontracten vaak hogere energietarieven dan particuliere energiecontracten, maar zijn ze afgestemd op de specifieke behoeften van bedrijven en organisaties (zoals een grotere aansluiting).

Zijn er zakelijke energieleveranciers op de energiemarkt actief?

Ja, er zijn diverse energieleveranciers op de markt die zich specifiek richten op zakelijke energie. Een zakelijke energieleverancier biedt vaak een zakelijk contract aan dat is afgestemd op de specifieke behoeften van de zakelijke klant. Deze energieleveranciers bieden bijvoorbeeld contracten met variabele tarieven, vaste tarieven of meerjarige contracten met vaste tarieven aan. Ook kunnen ze aanvullende diensten aanbieden zoals energieadvies en energiebesparende maatregelen.

Wil je meer over energie weten, lees dan dit…..

Is jouw pensioenpot al gevuld een zorgeloze oude dag? Check binnen 2 minuten welke pensioenopties voor jou (fiscaal) het beste zijn. Start de gratis Pensioen Scan van De Zaak.

Picture of Peter Westhof

Peter Westhof

Ik schrijf als journalist veel over ondernemerszaken en voor De Zaak specifiek over energie voor ondernemers. Ook heb ik veel ondernemers geïnterviewd. Ondernemers willen vooral graag ondernemen, zo heb ik gemerkt. Het is buitengewoon handig en waardevol voor hen als een site als De Zaak op een begrijpelijke manier bepaalde ingewikkelde onderwerpen uitlegt. Daar draag ik graag aan bij.
Lees ook…
De energiebelasting betaal je over de levering van aardgas en elektriciteit. Die is dit jaar voor ondernemers flink omhoog gegaan. Tot dit jaar…
Investeer in duurzame energie met ISDE en SDE. Om ondernemers te ondersteunen bij de investering in duurzame energieproductie, zijn twee subsidies…
Wat zijn de belangrijkste kenmerken van zakelijke energiecontracten? En hoe kies je als ondernemer het juiste contract? Wij zetten de voor- en nadelen…
Als ondernemer kies je zelf waar je gas en stroom afneemt. Maar, heb je je huidige contract voortijdig gestopt? Ben je overgestapt naar een andere…
De recente daling in energieprijzen biedt ondernemers de uitgelezen kans om te onderzoeken of het voordelig is om over te stappen van…
Hoe kom ik met mijn bedrijf van het gas af? We willen in Nederland het liefst zo snel mogelijk van de fossiele brandstoffen af. Maar het daadwerkelijk…