Wat is een jaarrekening?
Een jaarrekening is een jaarlijks financieel rapport van je onderneming. Het biedt een overzicht van de prestaties op financieel gebied van je bedrijf. Daarmee geeft een jaarrekening inzicht in de financiële situatie van een onderneming.
De jaarrekening sluit aan op de administratie, die weer gebaseerd is op facturen, bonnen en bankafschriften.
Wat is het verschil tussen een jaarrekening en jaarverslag?
Veel bedrijven gebruiken de term jaarverslag voor het geheel van jaarrekening, bestuursverslag en aanvullende informatie. Het financiële deel wordt de jaarrekening genoemd.
Aan welke eisen moet een jaarrekening voldoen?
Voor de inhoud van de jaarrekening gelden betrekkelijk weinig regels. Wel moet uit de fiscale jaarrekening duidelijk worden hoe het staat met het vermogen, het resultaat, de solvabiliteit en liquiditeit van je onderneming. Je jaarrekening moet grofweg gebaseerd zijn op de waarde van de bezittingen, de schulden en het bedrijfsresultaat.
De jaarrekening en het jaarverslag moeten belanghebbenden – aandeelhouders, crediteuren en werknemers – de mogelijkheid bieden een verantwoord oordeel te vormen over het vermogen en het resultaat van de onderneming. Aan de jaarrekening moet je – behalve het jaarverslag – soms ook een accountantsverklaring toevoegen en eventueel een voorstel tot winstbestemming c.q. verliesverwerking.
Hoe ziet een jaarrekening eruit?
Een jaarrekening bestaat uit onder meer een balans en de winst-en-verliesrekening.
- De balans geeft een overzicht van de bezittingen van de onderneming, de verplichtingen tegenover derden en het eigen ondernemingsvermogen (activa en passiva).
- Samen met de balans verschijnt de winst-en-verliesrekening. De winst-en-verliesrekening geeft een overzicht van de financiële resultaten van het afgelopen boekjaar. Op de winst-en-verliesrekening zie je of het eigen vermogen van de onderneming is toe- of afgenomen en waardoor die veranderingen veroorzaakt zijn.
Voor de balans met toelichting geldt dat daaruit duidelijk de grootte van het resultaat in het afgelopen boekjaar moet blijken, net als de winst- en verliesposten waarvan dat resultaat is afgeleid.
Is een jaarrekening verplicht voor alle bedrijven?
Niet voor elke rechtspersoon is een jaarrekening verplicht. Kleine bedrijven zijn vrijgesteld van de verplichting om een jaarverslag te maken, tenzij zij wettelijk verplicht zijn om een ondernemingsraad (or) in te stellen. (Middel)grote bv’s, nv’s, cv’s, onderlinge waarborgmaatschappijen, stichtingen en verenigingen moeten van de wet wel hun jaarrekening deponeren en publiceren.
Jaarrekening eenmanszaak
Zzp’ers hoeven geen jaarrekening bij de KvK in te leveren. Als eenmanszaak stel je aan het einde van het jaar wel een balans en een winst-en-verliesrekening op. Dit vormt dan je jaarrekening voor je eigen administratie. Deze gegevens gebruik je voor je aangifte inkomstenbelasting.
Jaarrekening kleine bv’s
Een kleine besloten vennootschap is niet verplicht om een accountantsverklaring toe te voegen. Voor een kleine onderneming kun je volstaan met een beknopte balans plus toelichting.
De balans moet op een A4-pagina worden weergegeven waarvan de linkermarge onbeschreven moet blijven. Het document moet ondertekend zijn door de (voltallige) directie, inclusief hun namen.
Zijn het bestuur en de commissaris van je bedrijf verenigd in één persoon? Dan hoeft in de toelichting op de winst-en-verliesrekening ook de geldelijke beloning niet te worden vermeld.
Kleine, middelgrote of grote onderneming?
Hoe weet je nu of je een klein of groot bedrijf hebt? In Nederland zijn er vier bedrijfsklassen. Zie de tabel hieronder. Om te bepalen in welke klasse jouw bedrijf hoort, kijk je naar je jaarrekening. De jaarrekening moet twee jaar achter elkaar voldoen aan minimaal twee van de onderstaande kenmerken. Dan weet je in welke klasse jouw bedrijf zit.
Klasse | Activa | Netto-omzet | Aantal werkzame personen: |
|---|---|---|---|
Micro | Minder dan € 350.000 | Minder dan € 700.000 | Minder dan 10 personeel |
Klein | € 350.000 – € 6 mln | € 700.000 – € 12 mln | 10 – 50 personen |
Middelgroot | € 6 – € 20 mln | € 12 mln – € 40 mln | 50 – 250 personen |
Groot | > € 20 mln | > € 40 mln | > 250 personen |
Jaarrekening opstellen in 5 stappen
Veel ondernemers gebruiken een boekhouder, accountant en/of boekhoudprogramma om een jaarrekening op te stellen. Maar je kunt zelf ook veel doen om een fiscale jaarrekening te maken. Door deze stappen te volgen, kun je een duidelijke en volledige jaarrekening opstellen.
Stap 1: Maak een balans
Een essentieel onderdeel van de jaarrekening is de balans. Deze geeft een overzicht van de financiële situatie van je onderneming, met een lijst van schulden en bezittingen aan het einde van het boekjaar. Dit boekjaar loopt meestal gelijk met het kalenderjaar, waardoor de balansdatum vaak 31 december is.
Stap 2: Maak een winst-en-verliesrekening
De winst-en-verliesrekening, ook wel resultatenrekening genoemd, biedt een overzicht van alle inkomsten en uitgaven over een bepaalde periode. Dit overzicht eindigt met de winst of het verlies van die periode.
Stap 3: Schrijf een toelichting
De omvang van de toelichting hangt af van de grootte van je onderneming. Voor kleine rechtspersonen is een korte toelichting voldoende, met uitleg over hoe de balans is samengesteld en het aantal medewerkers. Bij grotere ondernemingen is de toelichting uitgebreider.
Stap 4: Zorg voor een accountantsverklaring
Soms wordt een jaarrekening vergezeld door een accountantsverklaring. De accountant controleert de jaarrekening en schrijft hierover een onafhankelijk rapport.
Stap 5: Onderteken de jaarrekening
De bestuurders moeten de jaarrekening allemaal ondertekenen, evenals eventuele commissarissen. Vergeet niet de datum van vaststelling of goedkeuring te vermelden.
Toelichting bij de jaarrekening
De toelichting moet de lezers van de jaarrekeningen informatie verschaffen over de risico’s, die een onderneming loopt ter zake van financiële onderwerpen (of het nu leningen, obligaties of opties betreft).
Het gaat dan met name om de volgende vier risico’s: prijs-, krediet-, liquiditeits- en kasstroomrisico. De mate waarin een financieel instrument aan voornoemde risico’s onderhevig is, is bepalend voor de aard en omvang van de op te nemen toelichting.
Wat is een geconsolideerde jaarrekening?
Een geconsolideerde jaarrekening is de jaarrekening van het moederbedrijf van een concern, waarin de resultaten van de dochterondernemingen opgenomen zijn. Deze resultaten worden samengevoegd en gepresenteerd als één bedrijf. Het opstellen van een geconsolideerde jaarrekening kan lastig zijn. Daarom is het handig om een accountant hiervoor in de arm te nemen die hierin gespecialiseerd is.
Controlevereisten
Kleine ondernemingen zijn van controleplicht vrijgesteld. Onder bepaalde voorwaarden zijn groepsmaatschapppijen eveneens vrijgesteld (o.m. na toestemming van de aandeelhouders en een aansprakelijkheidsverklaring van de consoliderende vennootschap).
Tot het geven van een opdracht tot accountantscontrole zijn achtereenvolgens bevoegd:
- de algemene vergadering van aandeelhouders;
- de raad van commissarissen;
- het bestuur.
Tot slot kan ook je bankier of een enkele aandeelhouder om accountantscontrole vragen.
Het onderzoek van de jaarrekening omvat twee punten:
- de jaarrekening moet het vereiste inzicht geven;
- de jaarrekening moet aan de wettelijke voorschriften voldoen.
In de accountantsverklaring geeft de accountant weer aan welke wettelijke voorschriften de jaarrekening, het jaarverslag of de overige gegevens (bijvoorbeeld: beloning bestuur en/of Raad van Commissarissen) niet voldoen.
Pas als het bestuur en de Raad van Commissarissen kennis hebben genomen van de accountantsverklaring kan de jaarrekening worden vastgesteld en/of goedgekeurd.
Hoe moet je een jaarrekening deponeren?
Je moet je jaarrekening indienen bij de Kamer van Koophandel. Hoe je dit doet, hangt af van de grootte van je bedrijf:
- Micro en kleine bedrijven
Via Standard Business Reporting (SBR) of online via de service Zelf Deponeren Jaarrekening. - Middelgrote bedrijven
Deponeren via SBR, de tool Opstellen XBRL, of in sommige gevallen op papier. - Grote bedrijven: Deponeren digitaal via SBR, per post of per e-mail.
Gebruik je een tussenpersoon voor deponering? Dan moet deze altijd de SBR-software gebruiken bij digitale deponering.
Wanneer moet je je jaarrekening deponeren bij de Kamer van Koophandel?
Het is belangrijk om je jaarrekening op tijd in te dienen. De deadline hangt af van de rechtsvorm van je bedrijf, maar in elk geval moet je dit doen:
- Uiterlijk 8 dagen na vaststelling bij de KvK
- Binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar
Het niet naleven van deze publicatieplicht is strafbaar en een economisch delict. Je kunt geen uitstel krijgen voor het indienen van je jaarrekening. Is je jaarrekening nog niet vastgesteld? Dan moet je een voorlopige jaarrekening indienen. Dien je de jaarrekening te laat in, dan ben je strafbaar. De Belastingdienst controleert of je je aan de regels houdt. Doe je dat niet, dan kun je bijvoorbeeld een boete krijgen.
Whitepaper Minimumuurloon 2024
Een jaarrekening: de basis van een gezonde administratie
Het opstellen en deponeren van je jaarrekening is essentieel voor een goede financiële gezondheid van je onderneming. Het biedt inzicht voor jou en belanghebbenden en helpt bij het nemen van weloverwogen beslissingen.
Zorg ervoor dat je jaarrekening nauwkeurig en op tijd wordt ingediend om boetes te vermijden. Met de juiste stappen en kennis ben je goed voorbereid om je bedrijf financieel op koers te houden. Blijf proactief en houd je administratie op orde.
